Hàng loạt cán bộ Ban quản lý dự án bị “sờ gáy” sau phản ánh của Báo Bảo vệ pháp luật

Kết quả điều tra bước đầu xác định, Trương Tấn Lâm, Phó Giám đốc BQL dự án, là người được giao nhiệm vụ công tác quản lý nhà nước cùng với Ban Giám đốc dự án, trực tiếp theo dõi, chỉ đạo hoạt động của Phòng Kế hoạch - Kỹ thuật của Ban, nhưng đã để xảy ra sai phạm trong các hoạt động đấu thầu, nghiệm thu, đề xuất thanh toán gây thiệt hại đến tài sản Nhà nước.

Kiểm sát việc tống đạt quyết định tố tụng của CQĐT đến bị can Trương Tấn Lâm.

Cụ thể, Trương Tấn Lâm đã thực hiện không đầy đủ nhiệm vụ thẩm định của mình, để nhà thầu làm giả hồ sơ dự thầu, không yêu cầu nhà thầu bổ sung các sai sót trong hồ sơ; không tổ chức nghiệm thu và nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình đưa vào sử dụng nhưng vẫn xác nhận bảng tổng hợp khối lượng công việc hoàn thành để thanh toán cho nhà thầu số tiền hơn 600 triệu đồng.

Trước đó, liên quan đến sai phạm tại 2 gói thầu rà phá bom mìn, vật liệu nổ (ký hiệu: DH-3.1 và DH/NC1) đều do BQL dự án làm chủ đầu tư, tháng 12/2019, Công an tỉnh Quảng Bình đã ra quyết định khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với 4 cán bộ, nguyên lãnh đạo BQL dự án về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 360 BLHS 2015, gồm: Nguyễn Văn Thuận, nguyên Giám đốc BQL dự án; Lê Anh Tuân, Phó Giám đốc BQL dự án; Nguyễn Văn Tuấn, Nguyễn Văn Linh, cán bộ BQL dự án.

CQĐT thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với bị can Nguyễn Văn Thuận - nguyên Giám đốc BQL dự án.

Hành trình bóc gỡ sai phạm

Đây là kết quả điều tra, xác minh nguồn tin về tội phạm liên quan đến sai phạm nghiêm trọng tại 2 dự án rà phá bom mìn, vật nổ mà Báo Bảo vệ pháp luật đã xác minh, phản ánh trong tuyến bài “Phép thuật tại 2 dự án rà phá bom mìn ở Quảng Bình” và chủ động cung cấp thông tin để Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình (UBKT) vào cuộc, chỉ đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Bình vào cuộc điều tra, làm rõ các sai phạm.

Tuyến bài điều tra “Phép thuật tại 2 dự án rà phá bom mìn ở Quảng Bình” đăng tải vào trung tuần tháng 8/2019, phản ánh thực tế 2 gói thầu rà phá bom mìn có tổng vốn đầu tư 14,2 tỉ đồng, do BQL dự án làm chủ đầu tư, Chi nhánh Miền Trung - Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn đảm trách thi công, Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4 tư vấn, giám sát.

Hiện trường 2 dự án rà phá bom mìn có sai phạm nghiêm trọng.

Cả 2 gói thầu này đều được thi công, nghiệm thu giai đoạn, với khối lượng nghiệm thu “khủng” trước khi Bộ Quốc phòng phê duyệt phương án kỹ thuật thi công, trước khi chủ đầu tư và đơn vị thi công ký hợp đồng chính thức.

Báo Bảo vệ pháp luật đã chỉ ra những con số bất thường trong hồ sơ nghiệm thu, có dấu hiệu lập khống, nâng khống khối lượng hoàn công, nhất là khối lượng khoan tạo lỗ, với chi phí chiếm hơn 1/2 tổng vốn đầu tư. Nhất là đã chỉ ra việc BQL dự án đã “thần tốc” thực hiện các thủ tục lập, phê duyệt hồ sơ mời đề xuất, mời đề xuất, mở hồ sơ đề xuất, đánh giá hồ sơ đề xuất nhà thầu và thương thảo, ký kết hợp đồng chính thức với nhà thầu.

PV báo Bảo vệ pháp luật làm việc với ông Nguyễn Văn Thuận (lúc đang đương chức Giám đốc BQL dự án) nhằm xác định rõ những sai phạm của cá nhân ông Thuận và cán bộ liên quan.

Những “phép thuật” giữa BQL dự án và đơn vị thi công nhằm chiếm đoạt tiền Nhà nước cũng được Báo Bảo vệ pháp luật làm rõ, trong đó có những “phép thuật” lộ liễu như: cả 2 dự án cùng khởi công, hoàn thành, nghiệm thu thanh toán trong tháng 12/2018 và cùng thi công, nghiệm thu giai đoạn xong, rồi mới phê duyệt phương án kỹ thuật thi công, dự toán, ký hợp đồng chính thức.

Sau khi tiếp nhận thông tin từ Báo Bảo vệ pháp luật, Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Đăng Quang đã yêu cầu Chủ nhiệm UBKT Tỉnh ủy tiếp nhận thông tin, vào cuộc kiểm tra ngay những dấu hiệu sai phạm tại các dự án này. Thực hiện chỉ đạo của Bí thư Tỉnh ủy, UBKT Tỉnh ủy Quảng Bình đã vào cuộc kiểm tra, thu thập hồ sơ chứng cứ và làm việc với các bên liên quan. Sau khi vào cuộc, UBKT Tỉnh ủy thấy có dấu hiệu tội phạm, nên đã báo cáo Bí thư Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy để chỉ đạo, giao Công an tỉnh Quảng Bình tiến hành điều tra.

Thường trực Tỉnh ủy Quảng Bình đã có văn bản thông báo, chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại 3 gói thầu RPBM (2 gói thầu DH-3.1, DH/NC1 mà Báo Bảo vệ pháp luật đã phản ánh) đến Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Bình để điều tra theo quy định.

Kết quả, tháng 12/2019, Công an tỉnh Quảng Bình đã có quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, VKSND tỉnh Quảng Bình đã phê chuẩn các quyết định tố tụng của CQĐT về khởi tố bị can và lệnh tạm giam đối với 4 cán bộ, nguyên lãnh đạo BQL dự án về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” như đã nêu trên.

Nhiều nội dung Báo Bảo vệ pháp luật phản ánh đúng với kết luận điều tra

Sau 1 năm điều tra, tháng 12/2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Bình đã có kết luận điều tra vụ án hình sự, đề nghị truy tố “bộ sậu” liên quan sai phạm tại BQL dự án có nhiều nội dung đúng như Báo Bảo vệ pháp luật đã xác minh, phản ánh.

PV báo Bảo vệ pháp luật làm việc với ông Nguyễn Văn Tuấn, Nguyễn Văn Linh trong quá trình xác minh thông tin phản ánh những sai phạm tại BQL dự án.

Kết luận điều tra đã chỉ rõ: Năm 2018, BQL dự án được UBND tỉnh Quảng Bình giao làm đại diện chủ đầu tư, trực tiếp quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện các gói thầu thuộc nguồn vốn đối ứng, vốn vay của Ngân hàng thế giới và Ngân hàng phát triển châu Á, cụ thể: Gói thầu DH-3.1 có giá dự toán 11,103 tỉ đồng và gói thầu DH/NC1 có giá dự toán 7,435 tỉ đồng.

Để thực hiện 2 gói thầu này, Nguyễn Văn Thuận, Giám đốc BQL dự án đã ký các quyết định thành lập Tổ quản lý gói thầu DH-3.1 và DH/NC1 do Lê Anh Tuân, Phó Giám đốc BQL dự án làm Tổ trưởng, Nguyễn Văn Tuấn, Nguyễn Văn Linh, cán bộ Phòng Kế hoạch - Kỹ thuật làm tổ viên. Đồng thời, Nguyễn Văn Thuận cũng ký các quyết định thành lập Tổ chuyên gia xét thầu và Tổ thẩm định hồ sơ yêu cầu và kết quả lựa chọn nhà thầu đối với 2 gói thầu này.

Phó Giám đốc BQL dự án Lê Anh Tuân trong một cuộc làm việc với PV báo Bảo vệ pháp luật về việc xác minh thông tin của bạn đọc phản ánh những sai phạm của BQL dự án.

Ngày 4/12/2018, sau khi Tổ chuyên gia xét thầu có đề nghị phê duyệt kết quả chỉ định thầu thực hiện điều tra, khảo sát, lập phương án kỹ thuật thi công dự án và tiến hành thương thảo hợp đồng, Nguyễn Văn Thuận đã ký hợp đồng khảo sát, lập phương án thi công với Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4, thời gian thực hiện 10 ngày. Tuy nhiên, ngày 6/12/2018, Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4 đã có hồ sơ khảo sát, lập phương án kỹ thuật thi công, dự toán và ngày 8/12/2018 trình Bộ Quốc phòng phê duyệt.

Quá trình thực hiện hợp đồng này, Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4 đã không thực hiện công tác điều tra, khảo sát trên hiện trường, hồ sơ khảo sát đều do Chi nhánh Miền Trung - Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn làm để đúng thủ tục và Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4 chỉ ký xác nhận vào hồ sơ.

Mốc rà phá bom mìn tại hiện trường dự án có việc nâng khống khối lượng.

Khi hồ sơ khảo sát đang thực hiện thì ngày 5/12/2018, Nguyễn Văn Thuận đã ký hợp dồng nguyên tắc về việc thi công 2 gói thầu với Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn, trong đó có nội dung cho phép Tổng Công ty này được thi công rà phá bom mìn. Cùng ngày, các bên đã ký biên bản bàn giao mặt bằng để rà phá bom mìn cho bên thi công là Chi nhánh Miền Trung - Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn và đơn vị giám sát là Tổng Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4.

CQĐT kết luận, Chi nhánh Miền Trung thuộc Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn đã tiến hành thi công 2 gói thầu rà phá bom mìn này khi chưa có phương án kỹ thuật thi công và dự toán của gói thầu được Bộ Quốc phòng phê duyệt. CQĐT còn làm rõ Tổng Công ty hợp tác kinh tế Quân khu 4 không tiến hành hoạt động giám sát thi công trên hiện trường, chỉ ký xác nhận vào các biên bản để hợp thức hồ sơ giám sát thi công.

Ngày 21/12/2018, sau khi BQL dự án thực hiện chấm thầu, thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu, Nguyễn Văn Thuận, Giám đốc BQL dự án mới ký hợp đồng thi công chính thức 2 gói thầu với Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn, với giá gói thầu DH-3.1 là 8,585 tỉ đồng và DH/NC1 là 5,641 tỉ đồng.

Chỉ hơn 1 tuần sau khi ký hợp đồng chính thức 2 gói thầu rà phá bom mìn có giá trị 14,2 tỉ đồng, ngày 30/12/2018, Tổ quản lý hợp đồng, gồm: Lê Anh Tuân, Nguyễn Văn Tuấn, Nguyễn Văn Linh, đại diện chủ đầu tư đã ký biên bản nghiệm thu khối lượng công việc hoàn thành, biên bản nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, bảng xác định giá trị khối lượng công việc hoàn thành theo hợp đồng đề nghị thanh toán và biên bản bàn giao mặt bằng đã rà phá bom mìn, vật nổ.

Kết quả, tháng 1/2019, BQL dự án đã ký đề nghị chuyển thanh toán cho đơn vị thi công là 11,981 tỉ đồng, trong đó riêng hạng mục khoan tạo lỗ là 7,939 tỉ đồng.

Đây cũng chính là hạng mục để xảy ra sai phạm lớn nhất trong việc làm khống hồ sơ để chiếm đoạt tiền Nhà nước mà Báo Bảo vệ pháp luật đã phản ánh. CQĐT cũng nêu rõ điều này qua kết luận giám định: Chất lượng xây dựng của hạng mục khoan tạo lỗ đến độ sâu 5-10m của 2 gói thầu không đạt yêu cầu kỹ thuật; khối lượng thực tế đơn vị thi công đã thực hiện tại gói thầu DH.3-1 là 356,545 triệu đồng, tại gói thầu DH/NC1 là 77,987 triệu đồng. Đối với phần hiện trường bị bồi lấp, không tiến hành giám định được.

Trụ sở Ban Quản lý dự án Môi trường và biến đổi khí hậu TP Đồng Hới - nơi nhiều cán bộ vướng vào vòng lao lý.

Qua giám định, tính toán của Cơ quan chức năng và kết luận điều tra, xác định đơn vị thi công đã thanh toán khống số tiền 5,599 tỉ đồng.

Từ đó, CQĐT đã kết luận có đủ căn cứ, chứng cứ xác định: Nguyễn Văn Thuận, Lê Anh Tuân, Nguyễn Văn Tuấn, Nguyễn Văn Linh là người có chức vụ, quyền hạn, được giao nhiệm vụ trong việc thực hiện 2 gói thầu về rà phá bom mìn, vật nổ của 2 dự án đã vi phạm vào các quy định về khảo sát, khởi công, thi công, nghiệm thu công trình xây dựng quy định tại Luật Xây dựng năm 2014, gây thiệt hại đến tài sản Nhà nước số tiền 5,599 tỉ đồng. Hành vi của 4 bị can phạm vào tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại Điều 224 BLHS 2015.

Sau khi có kết luận điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Bình đã chuyển toàn bộ hồ sơ sang VKSND tỉnh Quảng Bình đề nghị truy tố 4 bị can nói trên.

Hiện VKSND tỉnh Quảng Bình đang trong thời gian hoàn tất cáo trạng để chuyển Tòa án xem xét, đưa các đối tượng ra xét xử theo quy định của pháp luật.