VKSND TP Hà Nội: Phối hợp tổ chức phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm vụ án dân sự

Thực hiện Chỉ thị công tác kiểm sát năm 2022 của Viện trưởng VKSND tối cao, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp, nâng cao trình độ, chuyên môn cho đội ngũ Kiểm sát viên, Thẩm phán hai cấp thành phố, ngày 30/11/2022, VKSND TP Hà Nội phối hợp với TAND TP Hà Nội tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm trực tuyến hai cấp vụ án “Tranh chấp hợp đồng thuê đất”.

Đây là vụ án tranh chấp hợp đồng thuê đất giữa nguyên đơn là ông Nguyễn Hồng Quân, SN 1974 (khu 9, xã Thạch Sơn, Lâm Thao, Phú Thọ), bị đơn là bà Đinh Thị Thụ, SN 1954 (thôn Sổ, xã Minh Quang, Ba Vì, Hà Nội). Vụ án được đưa ra xét xử theo thủ tục phúc thẩm, trước đó TAND huyện Ba Vì đã xét xử sơ thẩm.

Phiên toà được xét xử theo hình thức trực tuyến.

Tham dự phiên tòa có các đồng chí Lãnh đạo, Kiểm sát viên của VKSND TP Hà Nội; Lãnh đạo, Thẩm phán, Thư ký TAND TP. Hà Nội.

Theo nội dung bản án sơ thẩm, năm 2013, ông Quân và bà Thụ đã ký kết hợp đồng thuê đất, diện tích thuê là 5000 m2 địa chỉ tại thôn Sổ, xã Minh Quang, huyện Ba Vì. Đây là thửa đất được UBND huyện Ba Vì cấp cho bà Đinh Thị Thụ.

Theo nội dung hợp đồng, ông Quân thuê đất của bà Thụ trong thời hạn 10 năm, giá thuê 2 triệu đồng/năm để trồng cây ăn quả. Năm 2016, ông Quân và bà Thụ ký bổ sung hợp đồng, gia hạn thuê đất thêm 5 năm, giá thuê là 4 triệu đồng/năm. Vì vậy, tổng thời gian ông Nguyễn Hồng Quân được thuê quyền sử dụng đất của bà Thụ là 15 năm.

Kiểm sát viên và Thẩm phán theo dõi phiên toà rút kinh nghiệm trực tuyến.

Trong thời gian thuê đất, ông Quân bỏ công sức phát triển đất, xây dựng một số công trình tạm và trồng cây ăn quả. Số cây cối ông Quân đã trồng trên đất thuê gồm 109 cây bưởi có đường kính khoảng 15cm và 245 cây cam có đường kính khoảng 15cm.

Tuy nhiên, sau đó, bà Đinh Thị Thụ đã chuyển nhượng thửa đất trên cho người khác, không bàn bạc, thống nhất thông báo lại cho ông Quân. Điều đó gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông Quân.

Ông Quân đề nghị Tòa án buộc bà Đinh Thị Thụ phải tiếp tục thực hiện quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng thuê mượn đất đã ký kết với ông Quân đến khi hết hợp đồng thuê đất năm 2029. Trường hợp, bà Đinh Thị Thụ muốn thanh lý hợp đồng thuê đất thì phải chịu trách nhiệm bồi thường cho ông Quân số tiền 600 triệu đồng.

Đồng chí Bùi Thị Hồng Anh, Phó Viện trưởng VKSND TP Hà Nội tham dự phiên toà.

 Theo trình bày của phía bà Đinh Thị Thu, nhất trí với lời khai của ông Quân về nội dung của hợp đồng thuê đất. Ông Quân đã thanh toán cho bà Thụ số tiền 10 triệu đồng. Tuy nhiên, trong quá trình thuê đất, năm 2019 ông Quân tự ý mang hợp đồng thuê mượn đất bản gốc để đi cầm cố vay tiền, từ năm 2019, ông Quân đã bỏ đi không trông vườn để cây cối mọc um tùm, bà Thụ nhiều lần tìm cách liên lạc với ông Quân nhưng không được. Do không có nhu cầu sử dụng và cần tiền vào mục đích gia đình nên bà Thụ đã quyết định chuyển nhượng toàn bộ diện tích đất trên cho người khác.

Theo nội dung tại Bản án dân sự sơ thẩm ngày 28/7/2022 của TAND huyện Ba Vì, HĐXX cấp sơ thẩm tuyên: Không chấp nhận yêu cầu của ông Nguyễn Hồng Quân đối với bà Đinh Thị Thụ về yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng thuê, mượn đất đã ký kết. Tuyên bố, xác định các hợp đồng thuê đất đã ký kết ông Nguyễn Hồng Quân và bà Đinh Thị Thụ chấm dứt hiệu lực.

Kết nối trực tuyến phiên xét xử.

Về hậu quả pháp lý khi chấm dứt hợp đồng, nội dung bản án sơ thẩm xác định, ông Quân và bà Thụ đều có lỗi trong việc thực hiện hợp đồng. Buộc ông Quân phải có nghĩa vụ giao trả lại tài sản đã thuê và phải thanh toán tiền thuê đất từ năm 2019 đến năm 2022 cho bà Đinh Thị Thụ, số tiền 72 triệu đồng.

Giao cho bà Đinh Thị Thụ được sở hữu và sử dụng toàn bộ các tài sản gồm các công trình xây dựng và cây trồng trên đất. Tổng toàn bộ tài sản được giao có giá trị là 162 triệu đồng. Buộc bà Đinh Thị Thụ có nghĩa vụ thanh toán giá trị tài sản cho ông Nguyễn Hồng Quân số tiền là 162 triệu đồng. Đối trừ nghĩa vụ thanh toán, bà Đinh Thị Thụ phải thanh toán trả cho ông Nguyễn Hồng Quân số tiền 84 triệu đồng.

Hội đồng xét xử vụ án.

Ông Nguyễn Hồng Quân kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm do quyết định của HĐXX chưa phù hợp với sự thật khách quan, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của ông.

Tại phiên toà phúc thẩm, ông Quân khai: Ngày 19/11/2022, tôi và gia đình bà Thụ đã kí kết thanh lý hợp đồng và bồi thường số tiền cho ông Quân là 400 triệu đồng với điều kiện bà Thụ phải thanh toán ngay số tiền trên nhưng bà Thụ khất lần, không thanh toán. Do vậy, ông Quân đề nghị Tòa phúc thẩm buộc bà Thụ phải bồi thường cho ông số tiền 600 triệu đồng như đơn khởi kiện của ông.

Đại diện phía bà Thụ cho rằng, về việc bà chuyển nhượng quyền sử dụng đất, giữa các bên mới chỉ ký kết hợp đồng chuyển nhượng tại Phòng Công chứng mà chưa làm thủ tục đăng ký biến động hay kê khai gì tại các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Quan điểm của bị đơn là do ông Quân đã vi phạm hợp đồng, tự ý mang hợp đồng đi cầm cố, không trông coi canh tác trên đất thuê, vì vậy, bị đơn yêu cầu chấm dứt hợp đồng thuê đất ông Quân đã ký kết với bà Thụ.    

Tại phiên xét xử, Kiểm sát viên chỉ rõ một số thiếu sót tại phiên toà sơ thẩm, đồng thời, đưa ra quan điểm, chấp nhận một phần kháng cáo của ông Quân. Đề nghị sửa bản án sơ thẩm theo hướng: Xác định hợp đồng thuê đất giữa bà Thụ và ông Quân chấm dứt hiệu lực, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của ông Quân, buộc bà Thụ trả cho ông Quân 219 triệu đồng.

Nguyên đơn và đại diện bị đơn trình bày quan điểm.

Đồng quan điểm với Kiểm sát viên, HĐXX cấp phúc thẩm tuyên chấp nhận một phần kháng cáo của ông Quân, buộc bà Thụ trả cho ông Quân số tiền 219 triệu đồng.

Nhiều cán bộ, Kiểm sát tham dự phiên toà tại phòng xét xử.

Công tác phối hợp với Tòa án cùng cấp tổ chức các phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm là một công tác thường xuyên được đưa vào chương trình kế hoạch công tác hàng năm của VKSND TP Hà Nội. Việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm đã tạo điều kiện cho những Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, Chuyên viên tích lũy thêm những kinh nghiệm thực tiễn quý báu, đồng thời học hỏi, nâng cao kỹ năng thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử, rèn luyện bản lĩnh nghề nghiệp của mỗi cán bộ Kiểm sát, đảm bảo thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ chính trị được giao, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới.