Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và xu thế chuyển đổi số đang lan tỏa mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội, ngành Kiểm sát quân sự cũng không nằm ngoài guồng quay đổi mới. Những năm gần đây, cùng với việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác nghiệp vụ, Viện kiểm sát Quân sự (VKSQS) Khu vực 41 đã tiên phong triển khai nhiều giải pháp sáng tạo, trong đó nổi bật là mô hình báo cáo án trực tuyến.
Hoạt động này không chỉ được xem là một công cụ tổng kết, rút kinh nghiệm chuyên môn hữu hiệu, mà còn trở thành phương thức đào tạo, bồi dưỡng sinh động và hiệu quả cho đội ngũ Kiểm sát viên. Đây là bước tiến quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, đồng thời xây dựng đội ngũ cán bộ vững vàng bản lĩnh, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình mới.
    |
 |
| Viện kiểm sát Quân sự (VKSQS) Khu vực 41 đã tiên phong triển khai nhiều giải pháp sáng tạo, trong đó nổi bật là mô hình báo cáo án trực tuyến. |
Từ truyền thống đến hiện đại: bước chuyển mình của công tác báo cáo án
Nếu như trước đây, báo cáo án thường được tổ chức tập trung trực tiếp, đòi hỏi nhiều thời gian, công sức và kinh phí, thì việc chuyển sang hình thức trực tuyến đã mở ra một diễn đàn nghiệp vụ rộng lớn và linh hoạt hơn. Với sự hỗ trợ của công nghệ, các đơn vị ở những khu vực địa lý xa xôi, điều kiện đi lại khó khăn cũng có thể dễ dàng tham gia, theo dõi và trực tiếp trao đổi về nội dung báo cáo án.
Mô hình này giúp tiết kiệm đáng kể chi phí tổ chức, đồng thời bảo đảm thông tin được truyền tải nhanh chóng, kịp thời, nâng cao hiệu quả phối hợp trong toàn ngành. Quan trọng hơn, việc áp dụng công nghệ đã minh chứng rõ nét cho quyết tâm đổi mới phương thức làm việc của ngành Kiểm sát quân sự, phù hợp với xu thế chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trong các cơ quan tư pháp.
Báo cáo án trực tuyến - diễn đàn trao đổi chuyên sâu, đa chiều
Thực tiễn triển khai tại VKSQS Khu vực 41 cho thấy, báo cáo án trực tuyến thường lựa chọn những vụ án điển hình, phức tạp, có nhiều tình tiết mới hoặc vấn đề pháp lý gây tranh luận, nhận được sự quan tâm của dư luận.
Điểm đặc biệt là các Kiểm sát viên trực tiếp giải quyết vụ án được giao trình bày quá trình nghiên cứu hồ sơ, xử lý tình huống, chỉ ra khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn tố tụng. Chính sự trực tiếp này đã làm cho nội dung báo cáo trở nên sinh động, thực tế, sát với yêu cầu nghiệp vụ.
Bên cạnh đó, nhờ có sự tham gia của nhiều đơn vị ở các cấp, các vùng miền, những vấn đề pháp lý đặt ra được phân tích, mổ xẻ từ nhiều góc độ khác nhau. Từ đó hình thành một diễn đàn phản biện phong phú, đa chiều, vừa hỗ trợ kịp thời cho người báo cáo, vừa giúp Kiểm sát viên ở đơn vị khác tiếp cận thêm nhiều kinh nghiệm quý báu.
Qua đó có thể thấy, báo cáo án trực tuyến không chỉ là giải pháp tình thế trong bối cảnh hiện đại hóa hoạt động tư pháp, mà đã dần khẳng định là một phương thức làm việc khoa học, góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp và bản lĩnh nghề nghiệp của đội ngũ Kiểm sát viên.
Môi trường đào tạo thực tiễn hiệu quả
Một điểm nổi bật khác là báo cáo án trực tuyến tại VKSQS Khu vực 41 đã được gắn chặt với nhiệm vụ đào tạo, rèn luyện cán bộ. Với cách tiếp cận “lấy vụ án làm bài học”, báo cáo trực tuyến trở thành “lớp học thực tiễn sinh động”.
Tại đây, Kiểm sát viên trẻ có cơ hội học hỏi trực tiếp kinh nghiệm của đồng nghiệp đi trước. Những kỹ năng quan trọng như xây dựng bản luận tội, kỹ năng tranh tụng tại phiên tòa, hay kỹ năng kiểm sát hoạt động điều tra… đều được rút ra từ phân tích cụ thể từng vụ án.
Qua quá trình trao đổi, hạn chế, thiếu sót của từng cá nhân được chỉ rõ và uốn nắn kịp thời. Nhờ đó, một môi trường đào tạo “cầm tay chỉ việc” đã được hình thành, giúp xây dựng đội ngũ Kiểm sát viên có tư duy pháp lý vững vàng, bản lĩnh nghề nghiệp cao.
|
 |
| Báo cáo án trực tuyến không chỉ là giải pháp tình thế trong bối cảnh hiện đại hóa hoạt động tư pháp, mà đã dần khẳng định là một phương thức làm việc khoa học, góp phần nâng cao tính chuyên nghiệp và bản lĩnh nghề nghiệp của đội ngũ Kiểm sát viên. |
Tác động tích cực từ thực tiễn triển khai
Kết quả bước đầu từ mô hình báo cáo án trực tuyến tại VKSQS khu vực 41 cho thấy nhiều chuyển biến tích cực:
Thứ nhất, hoạt động này tạo ra một không gian học hỏi rộng lớn, nơi các quan điểm pháp lý được đưa ra thảo luận công khai, minh bạch, góp phần thống nhất nhận thức và cách áp dụng pháp luật.
Thứ hai, báo cáo trực tuyến nâng cao tính chuyên nghiệp của Kiểm sát viên, đặc biệt trong kỹ năng thuyết trình, tranh luận và sử dụng công nghệ để minh họa diễn biến vụ án, chứng cứ, dòng thời gian tố tụng.
Thứ ba, nhờ kịp thời rút kinh nghiệm từ các hạn chế, tỷ lệ vụ án phải trả hồ sơ điều tra bổ sung đã giảm rõ rệt, chất lượng tranh tụng tại phiên tòa được nâng cao, bảo đảm tranh luận buộc tội - gỡ tội đều dựa trên chứng cứ khách quan, thuyết phục.
Những kết quả này cho thấy mô hình báo cáo án trực tuyến đã và đang mang lại những lợi ích thiết thực, góp phần cải thiện chất lượng toàn diện công tác kiểm sát.
Giải pháp nâng cao chất lượng báo cáo án trực tuyến, Khẳng định xu thế tất yếu trong cải cách tư pháp
Để phát huy hơn nữa hiệu quả mô hình này, VKSQS Khu vực 41 xác định cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: Đầu tư hạ tầng công nghệ: Hệ thống đường truyền ổn định, thiết bị máy chiếu, micro, camera, phần mềm họp trực tuyến đồng bộ, được thường xuyên bảo trì để bảo đảm chất lượng; Đổi mới phương pháp trình bày: Khuyến khích Kiểm sát viên sử dụng sơ đồ tư duy, biểu đồ chứng cứ, bản trình chiếu trực quan thay cho lối thuyết trình khô cứng truyền thống; Lựa chọn vụ án phù hợp: Ưu tiên các vụ án phức tạp, có giá trị học hỏi cao để tránh tình trạng báo cáo hình thức, thiếu chiều sâu; Kết hợp đào tạo cán bộ: Mỗi buổi báo cáo cần được coi là một chuyên đề nghiệp vụ, gắn với kế hoạch đào tạo cán bộ, tạo cơ hội để lãnh đạo uốn nắn, định hướng kịp thời.
Có thể khẳng định rằng, báo cáo án trực tuyến là một trong những đổi mới quan trọng, phù hợp với xu thế phát triển của ngành Kiểm sát quân sự trong thời kỳ chuyển đổi số. Mô hình này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, mà còn trở thành phương thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ hiệu quả.
Thông qua đó, VKSQS Khu vực 41 đang từng bước xây dựng đội ngũ Kiểm sát viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, năng lực chuyên môn cao, tác phong làm việc khoa học, hiện đại - đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của sự nghiệp cải cách tư pháp và nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn mới.