Xác định là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục
VKSND tỉnh Thanh Hóa xác định, đây là chỉ tiêu công tác cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, gắn với yêu cầu nâng cao chất lượng, hiệu quả kiểm sát hoạt động tư pháp.
    |
 |
| Hội nghị triển khai công tác năm 2026. |
Việc tăng cường quản lý án tạm đình chỉ không chỉ giúp phát hiện, khắc phục kịp thời các vi phạm của Tòa án trong việc áp dụng căn cứ tạm đình chỉ, mà còn góp phần bảo đảm tiến độ giải quyết vụ án, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, đồng thời nâng cao vai trò, trách nhiệm của Kiểm sát viên trong theo dõi, đôn đốc và thực hiện quyền kiểm sát theo đúng quy định của pháp luật.
Thông qua công tác này, Viện kiểm sát có điều kiện nắm chắc thực trạng án tạm đình chỉ trên địa bàn, kịp thời tham mưu lãnh đạo Viện ban hành các kiến nghị, yêu cầu khắc phục vi phạm, đồng thời đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng phối hợp giữa Viện kiểm sát và Tòa án, hướng đến mục tiêu hạn chế tối đa tình trạng án tạm đình chỉ kéo dài, không đúng căn cứ.
Trong những năm gần đây, số lượng vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình bị Tòa án tạm đình chỉ có xu hướng gia tăng, trong đó nhiều vụ tạm đình chỉ kéo dài, không rõ tiến độ giải quyết, thậm chí có trường hợp chưa bảo đảm căn cứ tạm đình chỉ theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự.
Tính đến thời điểm 30/6/2025, tổng số vụ, việc TAND hai cấp tỉnh Thanh Hóa đang tạm đình chỉ là 402 vụ, việc, trong đó nhiều vụ kéo dài trên 1 năm, có vụ kéo dài nhiều năm mà không có động thái xử lý tiếp theo.
Nguyên nhân chủ yếu do công tác phối hợp giữa Tòa án và Viện kiểm sát trong việc thông báo, cung cấp hồ sơ tạm đình chỉ chưa thường xuyên; một số Tòa án áp dụng căn cứ tạm đình chỉ chưa chặt chẽ; chậm đưa vụ án ra tiếp tục giải quyết khi lý do tạm đình chỉ không còn; công tác quản lý án tạm đình chỉ ở một số đơn vị VKSND cấp huyện (nay là VKSND khu vực) chưa được quan tâm đúng mức, thiếu phân loại, theo dõi, đôn đốc thường xuyên. Thực trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, đồng thời làm giảm hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm sát.
Trước tình hình đó, Phòng kiểm sát án dân sự (Phòng 9), VKSND tỉnh đã chủ động phát huy vai trò, trách nhiệm trong công tác quản lý, theo dõi, kiểm sát án tạm đình chỉ, bảo đảm việc ban hành quyết định tạm đình chỉ của Tòa án phải có căn cứ pháp luật, đúng thời hạn luật định; Kịp thời yêu cầu tiếp tục giải quyết đối với các vụ việc khi lý do tạm đình chỉ không còn. Phòng 9 đã tham mưu lãnh đạo VKSND tỉnh Thanh Hóa triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, bảo đảm đúng tinh thần Chỉ thị 05/CT-VKSTC, trong đó định kỳ hằng tháng yêu cầu VKSND cấp huyện thống kê, báo cáo đầy đủ và lập danh sách số vụ tạm đình chỉ; phân loại theo thời gian và lý do tạm đình chỉ; báo cáo tình hình xử lý về Phòng 9 VKS tỉnh để tổng hợp, phân tích, phục vụ công tác chỉ đạo, đôn đốc.
Đồng thời, Phòng 9 đã tham mưu lãnh đạo Viện ban hành Kế hoạch số 702/KH-VKS-P9 ngày 26/4/2025 tăng cường rà soát các vụ, việc dân sự tạm đình chỉ, chấn chỉnh công tác quản lý án tạm đình chỉ trong toàn ngành, trong đó yêu cầu VKSND cấp huyện rà soát 100% các vụ, việc dân sự, hôn nhân gia đình tạm đình chỉ đang còn hiệu lực của TAND cùng cấp; phân loại theo thời gian tạm đình chỉ, lý do tạm đình chỉ, tình trạng hồ sơ; lập danh sách vụ án có dấu hiệu tạm đình chỉ kéo dài, không đúng căn cứ để theo dõi và yêu cầu Tòa án xử lý, đồng thời kiểm sát chặt chẽ các vụ, việc TAND tỉnh Thanh hóa đang tạm đình chỉ.
Trên cơ sở kế hoạch, đơn vị đã ban hành văn bản yêu cầu TAND cấp huyện chuyển toàn bộ hồ sơ các vụ án dân sự đang tạm đình chỉ để Viện kiểm sát kiểm sát tính có căn cứ và hợp pháp của các quyết định tạm đình chỉ.
Qua công tác kiểm sát, đơn vị đã phát hiện một số dạng vi phạm của TAND cấp huyện trong việc tạm đình chỉ giải quyết vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, nhiều vụ án được xác định tạm đình chỉ chưa bảo đảm căn cứ, hoặc lý do tạm đình chỉ không còn nhưng Tòa án chưa ra quyết định tiếp tục giải quyết.
Từ kết quả kiểm sát hồ sơ, Phòng 9 đã tham mưu lãnh đạo VKSND tỉnh ban hành 2 kiến nghị gửi Chánh án TAND tỉnh Thanh Hóa (Kiến nghị số 259/KN-VKS-P9 ngày 06/8/2025 đối với 21 vụ án dân sự vi phạm trong việc tạm đình chỉ; Kiến nghị số 348/KN-VKS-P9 ngày 15/8/2025 đối với vi phạm trong việc để 06 vụ án dân sự tạm đình chỉ kéo dài), yêu cầu khắc phục vi phạm trong áp dụng căn cứ tạm đình chỉ; đôn đốc Tòa án cấp dưới rà soát hồ sơ, đưa vụ án ra giải quyết khi lý do tạm đình chỉ không còn; không để xảy ra tình trạng tạm đình chỉ kéo dài, không đúng pháp luật.
Các kiến nghị của VKSND tỉnh được TAND tỉnh tiếp thu nghiêm túc, có văn bản chỉ đạo hệ thống Tòa án tăng cường quản lý, rà soát, hạn chế tối đa tình trạng tạm đình chỉ không đúng quy định.
Việc triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nêu trên đã mang lại kết quả rõ nét. Tính đến thời điểm 01/7/2025 đến 30/9/2025 cả hai cấp đã có 242 vụ án dân sự tạm đình chỉ được đưa ra tiếp tục giải quyết (giảm từ 402 vụ xuống còn 160 vụ), trong đó cấp tỉnh đã có 102 vụ án dân sự tạm đình chỉ được đưa ra tiếp tục giải quyết (giảm từ 116 vụ xuống còn 14 vụ, đạt tỷ lệ 88%).
Nhiều đơn vị VKSND khu vực đến nay không còn án tạm đình chỉ, thể hiện sự chuyển biến rõ rệt trong công tác quản lý, theo dõi và kiểm sát án tạm đình chỉ. Chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân và gia đình được nâng lên rõ rệt; quyền và lợi ích hợp pháp của công dân được bảo vệ tốt hơn; uy tín của ngành KSND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục được củng cố.
Những bài học kinh nghiệm.
Từ thực tiễn triển khai công tác tăng cường quản lý án tạm đình chỉ ở TAND hai cấp tỉnh Thanh Hóa trong thời gian qua, đơn vị đưa ra một số bài học kinh nghiệm.
Một là, phải tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất trong toàn ngành. Công tác quản lý án tạm đình chỉ chỉ đạt kết quả khi được lãnh đạo các cấp quan tâm, chỉ đạo sâu sát, thường xuyên. Việc ban hành kế hoạch, văn bản chỉ đạo, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị, từng Kiểm sát viên đã giúp công tác kiểm sát tạm đình chỉ được triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, tránh hình thức, đối phó.
Hai là, phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, tính chủ động của Kiểm sát viên. Mỗi Kiểm sát viên cần thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình án tạm đình chỉ, chủ động nghiên cứu hồ sơ, nắm chắc căn cứ pháp lý của từng quyết định, kịp thời phát hiện vi phạm để kiến nghị, yêu cầu khắc phục. Nâng cao bản lĩnh, trách nhiệm và kỹ năng nghiệp vụ của Kiểm sát viên là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát.
Ba là, phải tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa Viện kiểm sát và Tòa án cùng cấp. Việc trao đổi, cung cấp thông tin, hồ sơ tạm đình chỉ kịp thời, đầy đủ giữa hai ngành giúp Viện kiểm sát nắm chắc tình hình, chủ động trong công tác theo dõi, kiểm sát. Qua đó, kịp thời phát hiện những vụ án tạm đình chỉ kéo dài, không đúng căn cứ để yêu cầu Tòa án tiếp tục giải quyết, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của đương sự.
Bốn là, kịp thời ban hành kiến nghị, yêu cầu khắc phục vi phạm và theo dõi kết quả thực hiện. Mỗi kiến nghị, yêu cầu của Viện kiểm sát cần bảo đảm tính có căn cứ, rõ ràng và phải được theo dõi, đôn đốc đến cùng. Qua đó không chỉ khắc phục được vi phạm cụ thể, mà còn góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của Tòa án, củng cố vị thế, uy tín của ngành Kiểm sát.
Kết quả đạt được cho thấy, việc triển khai nghiêm túc chuyên đề rà soát án tạm đình chỉ đã tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động trong toàn ngành KSND tỉnh Thanh Hóa. Thời gian tới, Phòng 9 VKSND tỉnh Thanh Hóa tiếp tục duy trì chế độ rà soát định kỳ; tăng cường phối hợp với TAND các cấp; kịp thời phát hiện, kiến nghị khắc phục vi phạm, phúc tra kết quả thực hiện các kiến nghị vi phạm về tạm đình chỉ, bảo đảm việc tạm đình chỉ và giải quyết án dân sự, hôn nhân và gia đình tuân thủ đúng pháp luật, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát trong thời gian tới.