Chiều ngày 1/10/2017, tại quán cà phê Hội quán (địa chỉ số 2, đường Phan Đình Phùng, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), tổ công tác Phòng Cảnh sát Kinh tế Công an tỉnh Bình Định bắt quả tang Hồ Minh Khiêm, Trưởng phòng Thanh tra Thuế, Cục Thuế tỉnh Bình Định đang thực hiện hành vi nhận hối lộ.
Theo đó, trong lúc ông Đỗ Nguyễn Duy Minh, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần xây dựng An Nghĩa vừa bỏ 2 bịch nilon vào túi xách của Hồ Minh Khiêm thì bị tổ công tác ập vào bắt quả tang. Kiểm tra túi xách của Hồ Minh Khiêm, tổ công tác phát hiện, thu giữ 2 bịch nilon chứa tổng cộng 130 triệu đồng.
    |
 |
| Kiểm sát viên Phòng 1, VKSND tỉnh Bình Định báo cáo vụ án Hồ Minh Khiêm. Ảnh: Trần Tùng |
Theo lời khai ban đầu của ông Đỗ Nguyễn Duy Minh thì đây là tiền hối lộ cho đoàn thanh tra (do Hồ Minh Khiêm làm Trưởng đoàn) đang thực hiện nhiệm vụ thanh tra việc chấp hành nghĩa vụ thu nộp thuế tại Công ty An Nghĩa.
Ngày 6/10/2017, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Định đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Hồ Minh Khiêm về tội Nhận hối lộ.
Kết quả điều tra cho thấy: ngày 1/9/2017, Cục Thuế tỉnh Bình Định ban hành quyết định về việc thanh tra thuế tại Công ty An Nghĩa trong thời hạn 30 ngày; Đoàn thanh tra gồm 4 thành viên do ông Hồ Minh Khiêm làm Trưởng đoàn.
Tuy nhiên, thời điểm này, ông Hồ Minh Khiêm đang tham gia lớp bồi dưỡng ở Huế nên không trực tiếp thực hiện nhiệm vụ thanh tra.
Chiều Chủ nhật ngày 24/9/2017, sau khi nắm thông tin qua các thành viên đoàn thanh tra về việc phát hiện một số vi phạm của Công ty An Nghĩa, Hồ Minh Khiêm đã đến Công ty An Nghĩa làm việc với ông Đỗ Nguyễn Duy Minh và một số thành viên trong Công ty.
Tại đây, Khiêm đã đưa 2 tờ giấy A4 liệt kê những lỗi vi phạm của Công ty An Nghĩa với tổng số tiền phạt lên tới 1 tỉ 387 triệu đồng. Sau khi xem những nội dung này, ông Minh có đề nghị Khiêm giúp đỡ, bỏ qua những lỗi vi phạm của Công ty và được Khiêm đồng ý.
Sau đó, Khiêm yêu cầu những người có mặt ra ngoài để Khiêm trao đổi riêng với ông Minh. Khi chỉ còn 2 người, Khiêm yêu cầu ông Minh tắt điện thoại và ra điều kiện ông Minh phải đưa cho Khiêm từ 120 - 130 triệu đồng; đổi lại, Khiêm sẽ chỉ xử lý nhẹ những vi phạm của Công ty với mức phạt và truy thu thuế chỉ là 70 triệu đồng. Vì muốn Công ty được yên ổn làm ăn nên ông Minh đã đồng ý với yêu cầu của Khiêm.
Những ngày sau đó, Khiêm liên tục điện thoại cho ông Minh hối thúc chuyển tiền, nhưng ông Minh xin khất vì chưa chuẩn bị kịp.
Quá bức xúc vì hành vi vòi vĩnh tiền doanh nghiệp của Hồ Minh Khiêm, ngày 28/9/2017, ông Minh đã có đơn tố cáo hành vi của Khiêm tới Ban Nội chính Tỉnh ủy Bình Định. Ban Nội chính Tỉnh ủy đã báo cáo cơ quan có thẩm quyền và chuyển đơn của ông Minh đến Cơ quan CSĐT Công an tỉnh yêu cầu xác minh, điều tra làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật và có biện pháp bảo vệ người tố cáo.
Quá trình điều tra vụ án, lực lượng chức năng đã thu thập được chứng cứ quan trọng là video clip ghi lại toàn bộ diễn biến vụ việc được trích xuất từ camera gắn tại quán cà phê Hội Quán. Tuy nhiên, trong suốt quá trình điều tra, Hồ Minh Khiêm luôn tỏ thái độ ngoan cố, quanh co chối tội. Ban đầu, Khiêm phủ nhận chiếc túi xách đựng tiền là của mình. Nhưng khi lực lượng chức năng đưa ra bằng chứng từ hình ảnh camera cho thấy Khiêm cầm túi xách đi vào quán cà phê, thì Khiêm lại nại ra rằng Khiêm nhầm tưởng hai bịch nilon mà ông Minh đưa ở quán cà phê chỉ là quà bánh cảm ơn thông thường.
Tuy nhiên, với bằng chứng phạm tội quả tang và những chứng cứ thu thập được trong quá trình điều tra vụ án, Cơ quan CSĐT và VKSND tỉnh Bình Định khẳng định có đủ căn cứ để truy tố Hồ Minh Khiêm về tội Nhận hối lộ.
Ngày 3/8/2018, TAND tỉnh Bình Định mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án, tuyên phạt Hồ Minh Khiêm 8 năm tù về tội Nhận hối lộ. Sau phiên tòa, Hồ Minh Khiêm có đơn kháng cáo kêu oan.
Ngày 26/1/2019, TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm, tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra, xét xử lại với lý do là chưa đủ căn cứ buộc tội đối với Hồ Minh Khiêm và cần xem xét trách nhiệm hình sự của ông Đỗ Nguyễn Duy Minh về hành vi đưa hối lộ.
Trong quá trình điều tra lại vụ án, để khẳng định tính xác thực của các chứng cứ điện tử thu thập được, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Định đã trưng cầu giám định đối với 2 video clip gồm: video clip trích xuất từ camera của quán cà phê và video clip do Điều tra viên ghi lại trong quá trình bắt giữ, lập biên bản hành vi phạm tội quả tang đối với Hồ Minh Khiêm.
Kết luận giám định của Viện khoa học hình sự Bộ Công an khẳng định: 2 video clip trên cùng ghi lại diễn biến một sự việc, không có dấu vết cắt ghép, chỉnh sửa; Đồng thời, toàn bộ nội dung hội thoại của các nhân vật trong 2 video clip này cũng đã được dịch thành văn bản.
|
 |
| Kiểm sát viên Phòng 1, VKSND tỉnh Bình Định trao đổi với Điều tra viên Cơ quan CSĐT Công an tỉnh về việc đánh giá chứng cứ của vụ án. Ảnh: Trần Tùng |
Từ những chứng cứ này cho thấy: việc đưa và nhận hối lộ là có thật; đồng thời, những câu hỏi mà Hội đồng xét xử phúc thẩm đặt ra khi quyết định hủy án để điều tra lại đã được lý giải một cách đầy đủ và thuyết phục. Theo đó, những nghi vấn về việc có vi phạm trong quản lý vật chứng khi đưa từ quán cà phê về trụ sở Công an để giải quyết, hay nghi vấn về việc một số cán bộ Cơ quan điều tra và người làm chứng không trực tiếp tham gia, chứng kiến quá trình bắt giữ, nhưng lại ký vào Biên bản phạm tội quả tang như lời khai của Hồ Minh Khiêm tại Tòa là hoàn toàn không có cơ sở.
Riêng đối với vấn đề cần xem xét trách nhiệm hình sự của ông Đỗ Nguyễn Duy Minh về hành vi đưa hối lộ, Cơ quan điều tra và VKSND tỉnh Bình Định bảo lưu quan điểm: do trước đó, ông Đỗ Nguyễn Duy Minh đã tố cáo hành vi vòi vĩnh tiền doanh nghiệp của Hồ Minh Khiêm, nên theo quy định của pháp luật, hành vi của Đỗ Nguyễn Duy Minh không phạm vào tội Đưa hối lộ.
Ngày 15/9/2020, tại phiên tòa sơ thẩm xét xử lại vụ án, TAND tỉnh Bình Định khẳng định, có đủ căn cứ xác định Hồ Minh Khiêm đã nhận 130 triệu đồng tiền hối lộ từ ông Minh, nên đã tuyên phạt Hồ Minh Khiêm 8 năm tù về tội Nhận hối lộ.
Sau phiên tòa sơ thẩm lần 2, Hồ Minh Khiêm tiếp tục có đơn kháng cáo kêu oan và yêu cầu xử lý trách nhiệm hình sự đối với ông Đỗ Nguyễn Duy Minh về hành vi vu khống và đưa hối lộ.
Thế nhưng, tại phiên tòa phúc thẩm vào ngày 14/4/2021, trước những chứng cứ không thể chối cãi, Hồ Minh Khiêm đã thay đổi nội dung kháng cáo, không còn kêu oan mà thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội và chỉ xin giảm nhẹ hình phạt. Đây cũng là căn cứ để Hội đồng xét xử áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải” để giảm án cho Hồ Minh Khiêm từ 8 năm xuống còn 6 năm tù.
Vụ án một lần nữa cho thấy sự khó khăn, phức tạp của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, đồng thời cũng khẳng định được quyết tâm và bản lĩnh của các cơ quan tiến hành tố tụng trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhằm loại trừ những cán bộ thoái hóa, biến chất ra khỏi bộ máy cơ quan Nhà nước.