Theo Cáo trạng của VKSND huyện Duy Tiên (tỉnh Hà Nam): Do có ý định chiếm đoạt chiếc xe mô tô Airblade BKS 90D1-093.85 của anh Trịnh Văn Nam ở thôn Đông Nội, xã Châu Giang, huyện Duy Tiên nên vào khoảng 9h ngày 12/1/2019, tại khu đô thị mới Đồng Văn, Duy Tiên, Lê Trần Hà nói dối anh Nam cho mình mượn xe để đi đón bạn và lấy tiền. Anh Nam đồng ý và đưa chìa khóa xe mô tô của mình cho Hà mượn. Hà điều khiển xe mô tô (trị giá 27 triệu đồng) về tỉnh Thanh Hóa. Trên đường đi, kiểm tra trong cốp xe thấy có 500.000 đồng, Hà lấy số tiền này rồi mang xe máy đến nhà nghỉ Hoàng Anh ở Nông Cống, Thanh Hóa do anh Đặng Minh Cảnh làm chủ, Hà muốn bán xe cho anh Cảnh nhưng anh Cảnh không mua do xe không có giấy tờ. Sau đó, Hà để xe máy lại và viết giấy vay của anh Cảnh 7.000.000 đồng.

Ngoài hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản nêu trên, trong quá trình điều tra, Lê Trần Hà còn khai nhận đã thực hiện 2 hành vi phạm tội khác. Đó là: Vào khoảng giữa tháng 2/2019, Hà đã lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt chiếc xe mô tô Airbade của một người phụ nữ do Hà thuê làm xe ôm, bán được 6.000.000 đồng. Tiếp đó, vào ngày 17/3/2019, Hà đã trộm cắp 2 chiếc điện thoại của người dân ở thôn 5, xã Quang Trung (Bỉm Sơn, Thanh Hóa) bán được 4.800.000 đồng. Hai hành vi phạm tội này của Lê Trần Hà đã bị Cơ quan CSĐT Công an TP Thanh Hóa và thị xã Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa khởi tố vụ án, khởi tố bị can về Tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và “Trộm cắp tài sản”.

leftcenterrightdel
Một phiên tòa hình sự sơ thẩm rút kinh nghiệm tại tỉnh Hà Nam. Ảnh mang tính chất minh họa.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 35/2019/HSST ngày 14/6/2019, TAND huyện Duy Tiên đã áp dụng khoản 1 Điều 174, điểm s khoản 1 Điều 51, Điều 38, BLHS, xử phạt Lê Trần Hà 18 tháng tù về Tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Về trách nhiệm dân sự: Áp dụng các Điều 46, 48 BLHS; các Điều 584, 585, 588, 589 Bộ luật dân sự, buộc bị cáo Lê Trần Hà có trách nhiệm bồi thường cho người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là anh Đặng Minh Cảnh số tiền 7.000.000 đồng.

Ngày 27/6/2019, VKSND huyện Duy Tiên đã ban hành Quyết định kháng nghị phúc thẩm số 01/QĐ-VKS, đề nghị TAND tỉnh Hà Nam xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng sửa một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 35 ngày 14/6/2019 của TAND huyện Duy Tiên theo hướng: Áp dụng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “Phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” quy định tại điểm i khoản 1 Điều 51 BLHS đối với bị cáo Lê Trần Hà; Áp dụng các quy định về hợp đồng vay tài sản quy định tại Bộ luật dân sự (BLDS) để giải quyết phần trách nhiệm dân sự của vụ án.  

Qua nghiên cứu hồ sơ vụ án, VKSND tỉnh Hà Nam thấy rằng: Hai hành vi phạm Tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và “Trộm cắp tài sản” của bị cáo Lê Trần Hà vào tháng 2 và tháng 3/2019 được thực hiện sau hành vi phạm Tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là chiếc xe mô tô của anh Nam vào ngày 12/1/2019. Do đó, việc TAND huyện Duy Tiên xét xử bị cáo Lê Trần Hà về Tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra ngày 12/1/2019 không áp dụng cho bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ “Phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” theo điểm i khoản 1 Điều 51 BLHS là chưa chính xác, vi phạm điểm a khoản 2 Điều 2 Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP ngày 24/4/2018 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn “Được coi là phạm tội lần đầu …. nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: a. Trước đó chưa phạm tội lần nào;…”

Sau khi chiếm đoạt được chiếc xe mô tô BKS 90D1-093.85 của anh Nam, bị cáo Hà đã gửi lại chiếc xe cho anh Cảnh để viết giấy vay số tiền 7.000.000 đồng và hạn đến ngày 6 âm lịch sẽ quay lại lấy xe và trả tiền. Như vậy, giao dịch dân sự giữa bị cáo Hà và anh Cảnh là hợp đồng vay tài sản; do đó, việc TAND huyện Duy Tiên áp dụng các Điều 584, 585, 588, 589 BLDS về trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng là chưa chính xác, mà lẽ ra phải áp dụng Điều 463, 466 BLDS về hợp đồng vay tài sản để giải quyết phần trách nhiệm dân sự giữa bị cáo và anh Cảnh.  

Tại phiên tòa phúc thẩm xét xử ngày 14/8/2019, Kiểm sát viên đại diện Viện Kiểm sát, tại phiên tòa đã đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ điểm b khoản 1 Điều 355 BLTTHS, chấp nhận nội dung kháng nghị của VKSND huyện Duy Tiên. Quan điểm bảo vệ kháng nghị của Kiểm sát viên tại phiên tòa đã được Hội đồng xét xử phúc thẩm chấp nhận toàn bộ.  

Thu Hiền