    |
 |
Việc cấp Giấy chứng nhận kết hôn phải được xác minh, đầy đủ các thủ tục. (Ảnh minh hoạ) |
Không đầy đủ dữ liệu, công chức tư pháp xã vẫn cấp Giấy chứng nhận kết hôn
Thực hiện chức năng, nhiệm vụ kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng dân sự, VKSND khu vực 1, tỉnh Hưng Yên đã tiến hành kiểm sát việc giải quyết đối với vụ án dân sự “Ly hôn, hủy kết hôn trái pháp luật” thụ lý số 49/2025/TB-TLVA ngày 04/4/2025 và ngày 21/7/2025 của TAND khu vực 1- Hưng Yên, giữa: Nguyên đơn: bà Dương Thị Nhẫm, sinh năm 1975; Bị đơn: ông Đặng Văn Hà, sinh năm 1975, cùng đăng ký HKTT: Đội 7, thôn Lê Lợi, xã Tân Hưng, tỉnh Hưng Yên.
Qua nghiên cứu các chứng cứ, tài liệu có trong hồ sơ vụ án VKSND khu vực 1, tỉnh Hưng Yên, thấy rằng:
Năm 2001, ông Đặng Văn Hà và bà Dương Thị Nhẫm tổ chức lễ cưới theo phong tục địa phương nhưng chưa làm thủ tục đăng ký kết hôn. Đến khi ông Hà và bà Nhẫm chung sống với nhau có hai con chung là cháu Đặng Tuấn Vũ, sinh năm 2002 và cháu Đặng Tuấn Bảo, sinh năm 2006, lúc này cần làm giấy tờ cho các con đi học nên ông Đặng Văn Hà và bà Dương Thị Nhẫm mới đến UBND xã Tân Hưng làm giấy Đăng ký kết hôn.
Vào tháng 9/2017, bà Dương Thị Nhẫm đến UBND xã Tân Hưng đề nghị được cấp trích lục bản sao kết hôn giữa bà Nhẫm và ông Hà. Bà Nhẫm khai báo với cán bộ tư pháp xã, bà kết hôn với ông Hà năm 2001 nhưng mất giấy chứng nhận kết hôn, tuy nhiên cán bộ tư pháp kiểm tra sổ đăng ký kết hôn năm 2001 không tìm thấy dữ liệu nào thể hiện ông Hà và bà Nhẫm đã đăng ký kết hôn vào năm 2001. Khi kiểm tra thủ tục của bà Nhẫm đưa ra có: Tờ khai đăng ký lại kết hôn; Đơn đề nghị có xác nhận của trưởng thôn; Sổ hộ khẩu gia đình; Căn cước công dân; Giấy khai sinh của 2 con chung; Không có bản sao giấy chứng nhận kết. Ông Hà, bà Nhẫm cũng không trình bày việc ông Hà đã kết hôn với người phụ nữ khác trước đó.
Thế nhưng, ngày 18/9/2017, công chức tư pháp xã Tân Hưng đã thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận kết hôn số 25/2017 ngày 18/9/2017 cho ông Hà, bà Nhẫm.
Hôn nhân đang tồn tại lại tổ chức đám cưới với người khác
Quá trình chung sống không hạnh phúc, mục đích hôn nhân không đạt được. Đến tháng 4/2025, bà Nhẫm làm đơn đề nghị Tòa án giải quyết cho bà Nhẫm được ly hôn với ông Hà.
Tòa án nhân khu vực 1- tỉnh Hưng Yên đã tiến hành xác minh, tài liệu có trong hồ sơ vụ án thể hiện: Năm 1997, ông Đặng Văn Hà đã đăng ký kết hôn với bà Nguyễn Thị Lan (tên gọi khác là Lĩnh), sinh năm 1979, trú tại thôn Lê Bãi, xã Tân Hưng, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên tại UBND xã Tân Hưng.
Sau khi kết hôn, ông Hà và bà Lan chung sống được 4 ngày thì mâu thuẫn với gia đình nhà ông Hà nên bà Lan bỏ về nhà mẹ đẻ sinh sống, sau đó bà Lan bị lừa bán sang Trung Quốc.
Trong khi quan hệ hôn nhân còn đang tồn tại giữa ông Hà và bà Lan thì ông Hà quen biết bà Nhẫm. Năm 2001, ông Hà và bà Nhẫm tổ chức đám cưới, đến năm 2017, ông Đặng Văn Hà, bà Dương Thị Nhẫm làm thủ tục đề nghị đăng ký lại kết hôn tại UBND xã Tân Hưng, tỉnh Hưng Yên.
Khi làm thủ tục đề nghị đăng ký lại kết hôn, ông Hà, bà Nhẫm không khai báo về việc ông Hà đã kết hôn với bà Lan vào năm 1997, đồng thời ông Hà, bà Nhẫm cũng gian dối việc đã xác lập quan hệ hôn nhân vào ngày 19/02/2001. Căn cứ vào các tài liệu do ông Hà, bà Nhẫm cung cấp nên UBND xã Tân Hưng, tỉnh Hưng Yên đã cấp Giấy chứng nhận kết hôn số 25/2017 ngày 18/9/2017 (có ghi ngày, tháng, năm đăng ký: 19/02/2001) cho ông Hà, bà Nhẫm.
    |
 |
Kiểm sát viên VKSND khu vực 1, tỉnh Hưng Yên tham gia phiên toà xét xử vụ án dân sự (ảnh minh hoạ). Ảnh: VKS cung cấp |
Viện kiểm sát đề nghị tuyên hủy việc kết hôn trái pháp luật
Quá trình giải quyết vụ án trên, VKSND đã phối hợp với Tòa án nhân dân khu vực 1- tỉnh Hưng Yên đưa vụ án ra xét xử, và phát biểu quan điểm đề nghị Hội đồng xét xử tuyên hủy việc kết hôn trái pháp luật giữa ông Hà và bà Nhẫm. Ngày 18/8/2025, Tòa án đã tuyên Bản án số 18/2025/HNGĐ-ST hủy việc kết hôn trái pháp luật trên.
Theo Viện kiểm sát, khi tiếp nhận thủ tục đăng ký lại kết hôn của ông Hà và bà Nhẫm, cán bộ tư pháp UBND xã Tân Hưng không yêu cầu ông Hà, bà Nhẫm xuất trình Giấy chứng nhận kết hôn hay nộp bản sao hồ sơ, giấy tờ cá nhân có các thông tin liên quan đến nội dung đăng ký kết hôn; Ngoài ra khi kiểm tra sổ đăng ký kết hôn năm 2001, mặc dù không tìm thấy thông tin, dữ liệu nào thể hiện việc ông Hà và bà Nhẫm đã đăng ký kết hôn, mà cán bộ tư pháp xã Tân Hưng vẫn trình Lãnh đạo UBND xã Tân Hưng ký Giấy chứng nhận đăng ký lại kết hôn cho ông Hà và bà Nhẫm. Lãnh đạo UBND xã Tân Hưng khi ký Giấy chứng nhận kết hôn số 25 cho ông Hà, bà Nhẫm, đã không kiểm tra kỹ nội dung trong hồ sơ đề nghị nên không phát hiện ra vi phạm để chấn chỉnh ngay, yêu cầu cán bộ tư pháp thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
Việc làm trên của cán bộ tư pháp và Lãnh đạo UBND xã Tân Hưng giai đoạn năm 2017 đã vi phạm điểm c khoản 2 Điều 5, điểm d khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân gia đình; Khoản 1, 2 Điều 27 Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ về quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật Hộ tịch.
Kiến nghị Chủ tịch xã khắc phục, phòng ngừa vi phạm
Kiến nghị của VKSND khu vực 1 nêu rõ: Nguyên nhân của vi phạm nêu trên là do nhận thức pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ của cán bộ tư pháp hộ tịch của UBND xã Tân Hưng giai đoạn năm 2017 còn có mặt hạn chế; Khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký lại kết hôn, đã không làm hết trách nhiệm, không thực hiện việc kiểm tra, xác minh các giấy tờ, tài liệu liên quan để xác định điều kiện đăng ký lại kết hôn của các bên theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình và các Nghị định hướng dẫn về công tác hộ tịch.
Việc lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra của Lãnh đạo UBND xã Tân Hưng đối với công tác đăng ký kết hôn năm 2017 có việc còn chưa sát sao, kịp thời;
Để phòng ngừa nguyên nhân, điều kiện dẫn đến vi phạm tương tự xảy ra, góp phần đảm bảo cho việc thực hiện công tác đăng ký kết hôn của UBND xã đúng quy định pháp luật, Viện trưởng VKSND khu vực 1 kiến nghị đối với Chủ tịch UBND xã Tân Hưng, tỉnh Hưng Yên:
Tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, rút kinh nghiệm nghiêm túc đối với cá nhân có liên quan đến vi phạm nêu trên.
Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra đối với bộ phận chuyên môn trong công tác đăng ký kết hôn; Có giải pháp chấn chỉnh kịp thời khi phát hiện vi phạm, đảm bảo công tác đăng ký kết hôn được thực hiện theo đúng quy định pháp luật trong thời gian tới.