Xáo tam phân có tên khoa học Paramignya trimera, được tìm thấy phân bố ở nam trung bộ, tập trung chủ yếu nhiều nhất ở khu vực Ninh Hòa tỉnh Khánh Hòa, loài cây dược liệu này đã được người dân địa phương biết đến và sử dụng từ lâu, vị thuốc xáo tam phân được bào chế kết hợp với các vị thuốc khác điều trị những bệnh nan y như ung thư máu, ung thư gan, ung thư vú, ung thư đại tràng, viêm gan siêu vi và sử dụng để bồi bổ sức khỏe.
 
Từ chuyện cậu bé mắc bệnh hiểm nghèo
 
Trở lại câu chuyện của bé Hưng ở thôn An Quang Tây, xã Cát Khánh, huyện Phù Cát tỉnh Bình Định, đến bây giờ ở địa phương nhắc tới bé Hưng con anh Hớn chiến thắng ung thư ai cũng biết.
 
Bé Hưng cầm rễ xáo tam phân
Bé Hưng cầm rễ xáo tam phân
 
Ngày 10/2/2013 Hưng được gia đình đưa vào trạm xá xã với tình trạng sốt liên tục 2 ngày, nổi hạch đỏ và sưng to dưới vùng cằm. Trưa cùng ngày, em được chuyển lên bệnh viện huyện Phù Cát để điều trị. Song đến sáng hôm sau, Hưng lại tái phát sốt. Ngay sau đó, Hưng được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa Quy Nhơn theo đúng tuyến hưởng bảo hiểm và được làm xét nghiệm 2 lần. Kết quả xét nghiệm cho thấy Hưng mắc phải căn bệnh ung thư bạch cầu câp dòng tủy ác tính và bác sĩ dự đoán thời gian sống của em chỉ còn kéo dài khoảng 2 tháng.
 
Hưng tiếp tục được chuyển lên BV tuyến trên, Tại BV Nhi Đồng 1, Hưng được cho làm lại các xét nghiệm, sau đó được chuyển sang Bệnh viện Huyết học để đặc trị chứng ung thư bạch cầu. Tại đây, gia đình em được bác sĩ tư vấn 2 cách để điều trị: Đặc trị để kéo dài thời gian, hoặc đặc trị từ 5 đến 6 lần, mỗi lần như thế có chi phí khoảng 40 triệu đồng. Tuy nhiên, kết quả đạt được chỉ khoảng 50%.
Lấy đâu ra số tiền trăm triệu để thanh toán viện phí? Dù đau xé long, nhưng suy đi tính lại, cuối cùng gia đình quyết định xin cho Hưng về nhà, bởi với số tiền cho mỗi lần chạy chữa như thế vượt ngoài khả năng của gia đình 5 miệng ăn.
 
Ông Hớn, cha của Hưng chia sẻ: “ Lúc ấy, gia đình thực sự cảm thấy bế tắc khi nhìn cậu con trai út chỉ mới 7 tuổi chưa biết gì mà phải chịu những cơn đau hành hạ, trong khi gia đình chỉ còn biết đứng nhìn, bởi không biết đào đâu ra số tiền lớn để đặc trị cho cháu dù chỉ một lần đễ vơi bớt nỗi lòng, trong khi bác sĩ cũng đã khẳng định sự sống của cháu chỉ còn đếm từng ngày. Dù vậy gia đình cũng chỉ còn biết chuẩn bị tâm lý thật vững vàng nếu trường hợp xấu xảy ra”.
 
Với cách suy nghĩ “Còn nước còn tát”, gia đình bắt đầu nghĩ đến việc trị bệnh cho Hưng bằng các bài thuốc nam, và thế là ra sức truy tìm những bài thuốc gia truyền trị bệnh ung thư. Cứ nghe ở đâu có thầy có thuốc trị bệnh ung thư là gia đình tìm đến.
 
Gặp “ thần dược” xáo tam phân.
 
Sau nhiều lần tìm kiếm thông tin và qua bạn bè giới thiệu, anh Mùi cậu của Hưng liên hệ với người điều trị bệnh ung thư bằng dược liệu ở trung tâm dược liệu Nam Việt tiếp Mùi là anh Nam Hoàng người có nhiều năm nghiên cứu về dược liệu thuộc Trung tâm Dược Liệu Nam Việt, trong đó có nhiều năm tìm hiểu về xáo tam phân.
 
Đơn xác nhận hộ khẩu
 
Sau khi hỏi thăm đầy đủ thông tin hiện tại và tìm hiểu tiểu sử về bệnh của Hưng cùng với những người thân trong gia đình, với thông tin có nhiều người mắc bệnh ung thư như Hưng, anh Nam Hoàng trấn an: 
 
Anh Nam Hoàng gửi cho Mùi cậu của bé Hưng người trực tiếp đi lấy thuốc, tên các vị thuốc và liều lượng, các vị thuốc đều rất dễ kiếm ngay tại địa phương, riêng vị xáo tam phân còn có tên gọi “đơn diệp đằng thích”  khi đó trên thị trường có nhiều hàng giả nên để đảm bảo sức khỏe cho bé Hưng tránh gặp suy biến xấu với thể trạng đang rất yếu khi sử dụng phải xáo tam phân giả, Dược Liệu Nam Việt cung cấp cho Mùi  xáo tam phân cùng cách hướng dẫn sử dụng thuốc, chế độ ăn uống bổ sung, nghỉ ngơi…cho bệnh nhân.
 
Sử dụng thuốc khoảng hơn một tháng, Hưng tăng trọng lượng được 3kg, sắc da hồng hào, khỏe mạnh. Phấn khởi, gia đình đã tiếp tục đặt thuốc cho Hưng uống tiếp thêm một tháng nữa, cùng với việc sử dụng thực phẩm theo hướng dẫn.
 
Ngày 5/6/2013, ông Hớn đưa Hưng vào TP. Hồ Chí Minh để kiểm tra bệnh tình tại Bệnh viện Huyết học. Đội ngũ y bác sĩ tại đây đã lấy làm lạ với kết quả xét nghiệm cho thấy Hưng đang trong quá trình phục hồi tốt , bởi chỉ sau hai tháng mà kết quả xét nghiệm đã thay đổi hoàn toàn các chỉ số về máu đều tốt.
Được biết tháng 10 vừa qua gia đình bé Hưng đã đưa bé Hưng đi tái khám tại bệnh viện huyết học theo định kỳ và cho thấy các chỉ số đều tốt. Liên hệ với đại diện với Trung tâm Dược  Liệu Nam Việt để hỏi về trường hợp của bế Hưng mà trong thời gian qua một số đơn vị truyền thông và trên các diễn đàn y học đã đưa tin để kiểm chứng , đại diện trung tâm dược liệu nam việt cho biết trường hợp của bé Hưng đã lấy thuốc sử dụng được gần 8 tháng nay và hiện tại vẫn đang sử dụng thuốc với liều thấp.
Khi tiếp xúc với đại diện Dược Liệu Nam Việt chúng tôi có đề cập đến vấn đề cây xáo tam phân hiện nay rất khó tìm mua, nếu có mua thì gặp toàn hàng giả và nguồn cây xáo tam phân thật sự gần như tuyệt chủng và được đại diện dược liệu nam việt cung cấp thông tin, Dược liệu nam việt đã triển khai trồng 40ha xáo tam phân ở hai huyện Vạn Ninh và Ninh Hòa và đang phát triển tốt, về cây xáo tam phân cũng như các bài thuốc kết hợp  có vị xáo tam phân các bạn có thể tham khảo đầy đủ thông tin trên website chính thức của Dược liệu Nam Việt http://duoclieunamviet.com
 
Có căn cứ khoa học.
 
Ngày 14/11/2012, Viện Dược liệu đã có công văn số 359 gửi trả lời sở y tế Khánh Hòa, trong nội dung công văn đã kết luận.
 
Xáo tam phân có các thành phần: flavonoid, saponin, alcaoid và chủ yếu là courmarin và triterpenoid. Các thí nghiệm cho thấy xáo tam phân có tác dụng ức chế tốt viêm gan cấp ở thí nghiệm trên chuột nhắt trắng, có tác dụng độc đối với 5 dòng tế bào ung thư: ung thư gan Hep-G2, ung thư đại tràng HTC116, ung thư vú MDA MB231, ung thư buồng trứng OVCAR-8 và ung thư cổ tử cung Hela (mạnh nhất với ung thư gan Hep-G2 và ung thư cổ tử cung).Với độc tính thấp, xáo tam phân khá an toàn khi sử dụng.
 
Ngoài những bằng chứng phân tích khoa học ban đầu trên chúng tôi mới được biết Dược Liệu Nam Việt đã gửi mẫu cây xáo tam phân khai thác ở tỉnh Khánh Hòa đi phân chất ở đơn vị phân tích ở Singapore và cho kết quả thu được , Mẫu phẩm có chứa chất chống oxy hóa (antioxidants) bảo vệ tế bào chống các “gốc tự do”(free-radicals) như: Vitamin  E, K, các carotenoid, terpenoid, flavonoid,polyphenol, alkaloid, tannin, saponin, và một số enzyme.  Trong chúng ta ai cũng biết các tế bào gốc tự do là nguyên nhân chính gây ra căn bệnh ung thư.
 
Dư Xuân Nha