Mua sắm trang thiết bị y tế vượt số lượng
Theo tin mới nhận, Thanh tra tỉnh Đắk Lắk vừa ban hành Kết luật thanh tra về việc mua sắm thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc xin phòng, chống COVID-19 trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
    |
 |
| Trụ sở Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk. |
Theo nội dung kết luận thanh tra, trong 2 năm 2020-2021, các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã thực hiện 420 gói thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống dịch COVID-19 với tổng số tiền hơn 375 tỉ đồng.
Trong đó, đối với Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk, trong năm 2020 - 2021 đã thực hiện 44 gói thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc xin, thuốc phòng, chống COVID-19 với tổng số tiền hơn 281,5 tỉ đồng. Thanh tra tỉnh Đắk Lắk tiến hành hành thanh tra đối với 33 gói thầu gồm: 8 gói thầu mua sắm kít xét nghiệm; 7 gói thầu mua sắm vật tư tiêu hao, hóa chất, hàng hóa; 18 gói thầu mua sắm trang thiết bị.
Tuy nhiên, qua kiểm tra hồ sơ chưa thể hiện việc công khai, minh bạch trong việc lựa loại Test nhanh để mua sắm, chỉ lựa chọn duy nhất một loại Test để thẩm định, xây dựng giá gói thầu. Cụ thể, không tổ chức họp Hội đồng khoa học, Đảng ủy, Ban lãnh đạo đơn vị... để phân tích, đánh giá ưu, nhược điểm, giá cả, năng lực để quyết định lựa chọn.
Đối chiếu với danh sách các sinh phẩm, trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro xét nghiệm SARS-CoV-2 đã được cấp số đăng ký, giấy phép nhập khẩu kèm thông tin hiệu năng, khả năng cung ứng và giá bán do Bộ Y tế thông báo cho thấy, Sở Y tế phê duyệt dự toán 6 gói thầu mua sắm loại kít xét nghiệm COVID-19 thuộc nhóm 6, có đơn giá cao hơn so với một số loại kít xét nghiệm thuộc nhóm 5 hoặc cùng nhóm 6.
Đối với việc xác định nhu cầu mua sắm trang thiết bị, Sở Y tế lựa chọn một số thiết bị y tế để mua sắm có số lượng vượt, hoặc không có trong đề xuất của Hội đồng khoa học. Theo giải trình của Sở Y tế, nguyên nhân là do sơ suất trong quá trình in biên bản họp hội đồng tư vấn; thành viên của hội đồng khoa học bị F0, F1 nên không thể tổ chức họp hội đồng.
Tuy nhiên, qua kiểm tra hồ sơ, Đoàn thanh tra nhận thấy số trang thiết bị mua sắm có số lượng vượt, hoặc không có trong đề xuất của Hội đồng khoa học đều được các đơn vị cơ sở lập tờ trình đề nghị mua sắm và thuộc danh mục các trang thiết bị được UBND tỉnh phê duyệt mua sắm phòng, chống dịch COVID-19.
Theo Thanh tra tỉnh Đắk Lắk, trách nhiệm của tồn tại trên thuộc Giám đốc Sở Y tế, Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính và các cá nhân có liên quan.
Thẩm định giá chưa khảo sát thực tế
Đối với hồ sơ thẩm định giá của 33 gói thầu, Đoàn thanh tra xác định, đơn vị Tư vấn thẩm định giá chỉ thực hiện so sánh trên 3 báo giá hoặc đưa ra 3 đơn giá tài sản của các đơn vị cung cấp, nhưng không có tài liệu, báo giá chứng minh. Quá trình thẩm định giá chưa thực hiện khảo sát thực tế, thu thập thông tin... về tài sản cần thẩm định giá, không đầy đủ các nội dung theo quy định tại tiêu chuẩn thẩm định giá như: Chứng thư thẩm định giá không có báo cáo thẩm định giá; báo cáo thẩm định giá không nêu địa điểm, thị trường khảo sát chỉ đưa ra kết quả khảo sát không có cơ sở.
Liên quan đến vấn đề này, kết luận thanh tra chỉ rõ, sau khi có chủ trương mua sắm được cấp có thẩm quyền phê duyệt, Sở Y tế - đơn vị chủ đầu tư đã tiến hành ký hợp đồng với đơn vị tư vấn thẩm định giá để tiến hành thẩm định giá phục vụ cho việc xây dựng giá dự toán gói thầu. Tuy nhiên, đơn vị chưa làm hết trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc ký kết hợp đồng, nghiệm thu, thanh lý đối với đơn vị tư vấn thẩm định giá theo quy định.
Đáng nói, tại một số gói thầu, mặc dù thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá và được cung cấp chứng thư nhưng Sở Y tế không căn cứ vào đơn giá của chứng thư thẩm định giá mà đưa ra một đơn giá khác (thấp hơn) làm căn cứ lập và xác định giá gói thầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu để đề nghị Sở Tài chính tỉnh Đắk Lắk thẩm định giá.
Đối với Sở Tài chính, sau khi nhận được văn bản của Sở Y tế đề nghị thẩm định giá, Sở Tài chính Đắk Lắk chưa thực hiện đúng quy trình thẩm định giá và lưu trữ hồ sơ theo quy định. Trên cơ sở đề xuất của chủ đầu tư, Sở Tài chính thẩm định, tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu; giao cho chủ đầu tư tiến hành thủ tục mua sắm.
Qua tham khảo giá trúng thầu của một số trang thiết bị so với giá nhập khẩu, về giá trị mua sắm chênh lệch bình quân là 2,12 lần. Tuy nhiên, qua kiểm tra giá trúng thầu mua sắm không cao hơn giá gói thầu được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, việc lập, phê duyệt dự toán 4 gói thầu đầu tư hệ thống y tế trung tâm có khí nén và áp lực âm và hệ thống bồn chứa ô xy hóa lỏng phục vụ cấp bách phòng, chống dịch COVID-19 còn tính thừa khối lượng với số tiền hơn 378,2 triệu đồng. Đến thời điểm thanh tra, 4 gói thầu này chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quyết toán vốn hoàn thành...
Mặt khác, qua kiểm tra công tác nghiệm thu, bàn giao, quản lý sử dụng đối với các trang thiết bị do Sở Y tế làm chủ đầu tư mua sắm tại 5 đơn vị, Đoàn thanh tra cũng phát hiện nhiều tồn tại. Cụ thể, một số gói thầu còn chậm tiến độ, phải gia hạn thời gian thực hiện, ảnh hưởng đến yêu cầu cấp bách phục vụ phòng, chống dịch. Tại thời điểm kiểm tra (4/2022), gói thầu Mua sắm trang thiết bị y tế cho Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên (đấu thầu lần 2) đã gia hạn thời gian thực hiện hợp đồng 2 lần, đã quá thời gian gia hạn, nhưng chưa được nghiệm thu bàn giao.
Bên cạnh đó, một số hạng mục của các gói thầu Mua sắm hệ thống ô xy trung tâm có khí nén và áp lực âm; hệ thống bồn chứa ô xy hóa lỏng. Tuy nhiên, còn một số hạng mục công trình thi công chưa đúng thiết kế, khối lượng với tổng số tiền hơn 49,6 triệu đồng.
Trên cơ sở những kết luận nói trên, Thanh tra tỉnh Đắk Lắk yêu cầu Giám đốc Sở Y tế chỉ đạo Văn phòng Sở Y tế, Phòng Kế hoạch - Tài chính và các đơn vị trực thuộc sở thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm, vắc xin, phòng, chống COVID-19 trong thời gian tới. Chỉ đạo Phòng Kế hoạch - Tài chính và các đơn vị, cá nhân có liên quan giảm trừ quyết toán số tiền hơn 427 triệu đồng của các gói thầu nêu. Chỉ đạo và tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm theo thẩm quyền, có hình thức xử lý phù hợp đối với các tổ chức, cá nhân thuộc sở có liên quan trong việc tham mưu, tổ chức thực hiện việc mua sắm để xảy ra khuyết điểm, tồn tại như đã nêu tại phần kết luận.
Ngoài ra, Thanh tra tỉnh cũng yêu cầu Giám đốc Sở Tài chính tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý phù hợp đối với tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc thẩm định giá và tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt giá kế hoạch gói thầu đối với 33 gói thầu mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kít xét nghiệm đã được nêu trên./.