(BVPL) - Ma túy là một trong những đại họa mà toàn nhân loại phải đối mặt và là vấn đề đang nhức nhối, ám ảnh cho xã hội Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Ma túy không chỉ hủy hoại sức khỏe con người mà còn khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh khánh kiệt, bần cùng, chưa kể đó còn là nguồn gốc của tội phạm hình sự, lây nhiễm HIV/AIDS và băng hoại đạo đức, xã hội. Trong 10 năm trở lại đây, ở Việt Nam có khoảng 10 vạn người nghiện ma túy, trong hồ sơ quản lý có tới 70% số người nghiện dưới 30 tuổi, đáng lưu tâm hơn là khoảng 50% tổng số người nghiện là trẻ em (dưới 16 tuổi). Giới trẻ bị hủy hoại bởi ma túy đồng nghĩa tương lai của đất nước bị ảnh hưởng. Những hậu quả do tệ nạn ma túy gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự của đất nước.
 


Mối nguy hiểm của ma túy tổng hợp không chỉ dừng lại ở dạng đồ uống mà còn xuất hiện trá hình dưới dạng khác là “bánh lười”. Do “núp bóng” dưới dạng thực phẩm nên những thành phần sử dụng “bánh lười” khá đa dạng, loại ma túy này có thể giúp người chơi dễ qua mặt những vị phụ huynh khó tính, thậm chí là có thể tự chế biến ngay tại nhà. Tại các quốc gia châu Âu như: Anh, Pháp, Hà Lan…, loại bánh này được cảnh báo có thể gây suy hô hấp tạm thời hay lâm vào trạng thái mê man.

Ngoài muối tằm, trà sữa, nước vui, tem giấy…, một loại ma túy mới xuất hiện tại Việt Nam từ tháng 3/2016 nhưng lực lượng chức năng đã tịch thu được gần 5 tấn đó là lá Khát (hay còn gọi là lá thiên đường). Lá Khát chứa chất Cathinone – một chất kích thích giống ma túy tổng hợp Amphetamine nhưng có tác dụng nhanh hơn với mức độ nguy hiểm hơn ma túy đá nhiều lần, độc hại hơn 500 lần các loại ma túy thông thường.

Ngoài ma túy tổng hợp, tình hình mua bán, vận chuyển ma túy tổng hợp dạng đá cũng tiếp tục tăng. Riêng Hà Nội, số vụ ma túy tổng hợp bị bắt giữ lên tới gần 56%. Hiện đang xuất hiện việc mua bán ma túy dạng tinh thể giống như ma túy đá không nằm trong danh mục kiểm soát gây khó khăn cho công tác xử lý.

Cùng với diễn biến phức tạp của tình hình buôn bán ma túy, tội phạm về ma túy hình sự ngày càng trẻ, người sử dụng cũng trẻ hơn nhất là ở các thành phố lớn như: TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Vũng Tàu. Theo thống kê, cả nước hiện có gần 211.000 người nghiện ma túy, tăng hơn 10.600 người so với năm ngoái. Trong đó, 67,5% số này đang sinh sống ngoài xã hội… Trong giới trẻ, thực trạng nghiện các chất tổng hợp có xu hướng gia tăng nhanh thậm chí có những con nghiện chỉ mới 15, 16 tuổi.

Tìm đến ma túy nói chung hay ma túy tổng hợp nói riêng có rất nhiều lý do nhưng đặc biệt với lớp trẻ, qua công tác đấu tranh phòng chống cho thấy, hầu hết các thanh, thiếu niên nghiện ma túy tổng hợp do thiếu hiểu biết và nhận thức không đúng về tác hại của ma túy. Ma túy đã vào trường học, rình rập từng nhà, từng ngõ ngách, gây ra những cái chết dần chết mòn không những cho người nghiện mà cả cho gia đình họ.

Nghiện ma túy cũng là nguyên nhân gây ra những tệ nạn xã hội khác. Để có tiền mua ma túy, đa số người nghiện ma túy đều phạm tội trộm cắp, cướp giật, lừa đảo. Theo một nguồn thông tin, khoảng 75% các tội phạm hình sự có nguyên nhân bắt nguồn từ những người nghiện ma túy. Đa số những người bị nhiễm HIV/AIDS là những người nghiện hút.

Đại diện Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (PC47) Công an TP. Hà Nội cho biết: “Lượng ma túy cũng như số lượng vụ bắt giữ xử lý hình sự đối với ma túy tổng hợp đã gia tăng hơn rất nhiều so với ma túy truyền thống là hêrôin và thuốc phiện. Nguyên nhân là do sự hiểu biết của giới trẻ về ma túy tổng hợp còn rất nhiều hạn chế và cho rằng sử dụng ma túy tổng hợp là không gây nghiện và thể hiện đẳng cấp nên nhiều đối tượng ngày càng bị lôi kéo vào sử dụng ma túy tổng hợp. Thực tế, ma túy tổng hợp có biểu hiện gây nghiện không cụ thể ra bên ngoài. Mặt khác, một số nhóm sử dụng hêrôin lại cho rằng sử dụng ma túy tổng hợp để cai nghiện hêrôin”.

Ông Phùng Quang Thức, Chi cục trưởng Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP. Hà Nội) cho biết: Xác định tình trạng nghiện đối với những người nghiện ma túy tổng hợp hiện nay đang khó khăn nhất là cơ sở pháp lý để chúng ta lưu giữ những người này ở trong cơ sở y tế để xác định. Theo quy định của Thông tư liên tịch 17/2015/ TTLT-BYT-BLĐTBXH-BCA, thời gian muốn xác định được đòi hỏi phải từ 3 – 5 ngày, trong khi đó chúng ta không được giữ những người này ở cơ sở y tế. Do vậy, đây là khó khăn rất lớn trong quá trình chúng ta xác định tình trạng nghiện ma túy tổng hợp”.

Bên cạnh đó, ma túy tổng hợp dạng amphetamine có hơn 200 loại nhưng thế giới chưa có thuốc đặc trị. Phác đồ điều trị ma túy được áp dụng trước đây là Methadone không có tác dụng điều trị với ma túy tổng hợp, vì thế, sự can thiệp về y tế kém hiệu quả. So với giai đoạn trước, thì hiện nay đến 70 – 80% học viên vào các trung tâm cai nghiện đều có tiền sử sử dụng ma túy tổng hợp, ma túy đá. Trong khi đến thời điểm này, chưa có phác đồ điều trị dứt điểm khiến cho công tác quản lý học viên tại các trung tâm vô cùng khó khăn.


Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Đề án đổi mới công tác cai nghiện ma túy ở Việt Nam đến năm 2020 do Chính phủ ban hành là việc phát triển các cơ sở điều trị tự nguyện, giảm cai nghiện bắt buộc. Hiện rất nhiều trung tâm cai nghiện trên cả nước đã tích cực chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi này…

Những tác hại và hậu quả của ma túy vẫn đang tác động và gây ảnh hưởng đến tất cả chúng ta từng ngày, từng giờ. Vì vậy, chung tay để đẩy lùi ma túy và giảm thiểu tác hại của ma túy không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan nhà nước hay các tổ chức liên quan đến việc phòng chống ma túy mà còn là trách nhiệm của cả cộng đồng.
 

Sơn Hải

.