Cụ thể, liên quan đến ý kiến tranh luận xung quanh triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người” đang diễn ra tại Nhà Văn hóa Thanh niên TPHCM, ngày 6/7, Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM đã có thông cáo báo chí thông tin về vấn đề này. Trong đó, Sở cho biết đã có văn bản yêu cầu đơn vị tổ chức tạm ngừng hoạt động trưng bày mô hình cấu trúc cơ thể người này.
Theo Sở Văn hóa - Thể thao TPHCM, ngày 17/10/2017, Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM đã nhận được đơn của Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang về việc đề nghị tổ chức trưng bày “Mô hình cấu trúc cơ thể người”, kèm theo danh sách mô hình cấu trúc cơ thể người (chất liệu nhựa). Thời gian triển lãm từ ngày 1/11/2017 đến ngày 1/9/2018 tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.
Sau đó, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã có văn bản số 6560/SVHTT - XDNSVHGĐ đồng ý đề nghị của Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang tổ chức trưng bày “Mô hình cấu trúc cơ thể người” (chất liệu nhựa). Thời gian trưng bày từ ngày 1/11/2017 đến ngày 1/9/2018, địa điểm trưng bày tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP với số lượng mô hình là 131/139 mô hình (có 8 mô hình không đồng ý triển lãm). Đồng thời yêu cầu Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang cam kết chịu trách nhiệm thực hiện đúng nội dung đăng ký, chấp hành nghiêm những quy định của Nhà nước về tổ chức hoạt động trưng bày, triển lãm nơi công cộng.
Ngày 21/6/2018, Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang đã khai mạc, trưng bày mô hình cấu trúc cơ thể người tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP với tên gọi “Triển lãm sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người”. Qua hai tuần hoạt động trưng bày, triển lãm đã thu hút hơn 6.000 lượt khách đến xem và tìm hiểu về cấu trúc cơ thể người, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã ghi nhận 2 luồng ý kiến như sau: Về mặt tích cực, có nhiều bài viết đánh giá tích cực về cuộc trưng bày. Qua đó con người sẽ hiểu biết thêm về bộ phận trong cơ thể của chính mình, sự vận hành của các bộ phận này trong cơ thể luôn là một bí ẩn chưa được khám phá hết và bản thân cũng có nhu cầu được biết về điều đó. Người trẻ thì thích thú khám phá cơ thể người khi triển lãm giúp xây dựng lối sống lành mạnh trong cộng đồng. Nội dung giáo dục cao, hình thức sinh động tiếng vang trong ngành triển lãm thế giới và có tính nhân văn sâu sắc.
Song song đó, có những ý kiến phản ứng liên quan đến trưng bày mô hình cấu trúc cơ thể người, đó là nguồn gốc của những mẫu vật trưng bày như xương sọ, các khủy tay, chân… hoàn toàn của người thật, không phải bằng nhựa. Triển lãm mang lại cảm quan, góc độ hiệu ứng cảm giác ghê rợn cho người xem. Bên cạnh đó, việc không rõ xuất xứ, bí mật liên quan đến xác sống và nội tạng cơ thể người cũng gây phản ứng trong dư luận.
Trước luồng dư luận nêu trên, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã tiến hành kiểm tra thực tế tại nơi trưng bày mẫu vật. Qua công tác kiểm tra, Sở Văn hóa và Thể thao TP phát hiện đơn vị tổ chức triển lãm đã thông tin cho công chúng thời gian tổ chức trưng bày kéo dài đến ngày 31/12/2018 (vượt quá thời gian quy định là 4 tháng), chất liệu các mẫu vật cơ thể người trưng bày (là cơ thể người được nhựa hóa) không đúng theo hồ sơ đề nghị.
Ngày 5/7/2018, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã tổ chức cuộc họp với các cơ quan chức năng gồm: Thanh tra Sở Y tế TP, Trung tâm Pháp y TP, Nhà Văn hóa Thanh niên TP, Ban Giám đốc Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang và các đối tác Hàn Quốc (đơn vị phối hợp với Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang tổ chức trưng bày) để làm rõ một số vấn đề sai quy định về thời gian và nội dung liên quan đến chất liệu các mẫu vật cơ thể người đang trưng bày.
Tại cuộc họp, Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang đã xuất trình tờ khai hàng hóa nhập khẩu; mã số hàng hóa đại diện của tờ khai; mã bộ phận xử lý tờ khai; thời hạn tái nhập, tái xuất. Về mô tả hàng hóa, mô hình cơ thể người, sử dụng cho triển lãm,...
Đồng thời tại cuộc họp, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã làm rõ những sai phạm do Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang không thực hiện đúng nội dung đã xin phép. Cụ thể, thời gian mở cửa hoạt động tại địa điểm tổ chức triển lãm trưng bày (từ 21/6/2018 đến 31/12/2018) không đúng theo văn bản chấp thuận của Sở Văn hóa và Thể thao TP (từ ngày 1/11/2017 đến 1/9/2018).
Các mẫu vật xin phép Sở Văn hóa và Thể thao TP trưng bày ghi là bằng nhựa, nhưng thực tế các mẫu vật trưng bày là cơ thể người thật sau khi chết, hiến tạng cho khoa học và được nhựa hóa. Như vậy, Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang đã không trung thực trong hồ sơ khi đề nghị cấp phép trưng bày.
Do đó, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã yêu cầu Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang cung cấp kế hoạch tổ chức, hồ sơ pháp lý, nguồn gốc, lý lịch, chất liệu cụ thể những mẫu vật từ nước ngoài (Hàn Quốc) vào Việt Nam và các văn bản do các cơ quan chức năng Việt Nam cấp như: Hải quan, Bộ Y tế… để báo cáo xin ý kiến Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm, Bộ Y tế và Thường trực UBND TP.
Trong thời gian chờ Chi nhánh Công ty Cổ phần Dịch vụ và Thương mại Khai Thiên - Big Bang cung cấp các hồ sơ nêu trên, Sở Văn hóa và Thể thao TP đã có văn bản 3344/SVHTT - XDNSVHGĐ ngày 6/7/2018 về việc tạm ngừng hoạt động trưng bày mô hình cấu trúc cơ thể người tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.
Trước đó, vào chiều ngày 4/7, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chính thức yêu cầu Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh báo cáo về Triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người”. Cụ thể, Công văn số 310/MTNATL của Cục nêu rõ: Qua thông tin từ các cơ quan báo chí và theo dõi Triển lãm “Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người” đang diễn ra tại Nhà Văn hóa Thanh niên Thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 21/6 đến 31/12/2018, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đề nghị Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh báo cáo về quá trình cấp giấy phép, tổ chức Triển lãm. Báo cáo gửi về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trước ngày 10/7/ 2018.
PV (hcmcpv.org.vn)