Theo Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội thì có 3 chủ thể phải chịu trách nhiệm về vụ việc gian lận thi cử vừa qua. Một là học sinh và cha mẹ học sinh. Cha mẹ biết rõ năng lực của con nhưng vì muốn cho con thi đậu nên đã tìm cách “chạy chọt” cho con mình. Thứ hai là nhà trường và giáo viên. Nếu gia đình có nguyện vọng đề xuất việc “chạy chọt”, nhưng giáo viên không đồng lõa thì sẽ không xảy ra vụ việc gian lận như vừa qua.
Thứ ba là trách nhiệm của địa phương, cơ quan quản lý giáo dục. Địa phương phải vào cuộc để tổ chức tốt kỳ thi, tạo sự khách quan, công bằng. Khi phát hiện các trường hợp gian lận, các cháu đương nhiên bị đuổi khỏi trường. Nhưng quan trọng hơn là phải tạo cơ hội cho các cháu có số điểm cận kề, như vậy mới là sự công bằng xã hội và công bằng trong giáo dục. Cũng phải nhìn nhận rằng, đối với vụ việc gian lận thi cử vừa qua, nếu chúng ta đổ hết cho ngành giáo dục thì oan cho giáo dục. Thử hỏi, ngành giáo dục có ông Bộ trưởng nào, ông Hiệu trưởng bảo là phải nâng điểm đâu?
Vụ việc gian lận thi cử ở ba địa phương diễn ra từ năm 2018, việc xử lý, trong đó có một điểm chưa kết luận được là chậm, trong khi đã sắp đến mùa thi mới rồi. Ở đây chúng ta phải làm rõ để rút kinh nghiệm. Trong việc này, theo tôi không cần phải bí mật, mà cần phải công khai, minh bạch để các em học sinh thấy rõ rằng, các em cần có lòng tự trọng trong quá trình học tập. Đây chính là triết lý để dạy học sinh, tạo cho các em sự tự trọng.
Nói về trách nhiệm chính quyền địa phương, ĐBQH Nguyễn Bá Sơn của Đà Nẵng cho rằng: Trong vụ gian lận điểm thi, khi nói về trách nhiệm phải căn cứ vào luật. Vậy thì Bộ GD&ĐT nói riêng và các bộ nói chung nằm ở vị trí nào? Chính quyền nằm ở vị trí nào? Để từ đó phân ra trách nhiệm thuộc về ai.
Bây giờ nhìn lại, chúng ta có thói quen như một trào lưu. Tôi nghĩ chúng ta cần công bằng hơn, không phải cái gì cũng đổ lỗi cho Bộ GD&ĐT. Các trường hợp vi phạm trong gian lận thi cử vừa qua xảy ra ở đâu? Những trường hợp đó là quan chức, dù ở những cấp khác nhau nhưng đều là cấp địa phương, con người của địa phương, do địa phương bổ nhiệm, do địa phương đào tạo. Những trường hợp vi phạm pháp luật ấy, trước hết trách nhiệm phải thuộc về chính quyền địa phương, chứ không thể đổ cho Bộ được.
    |
 |
| Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền |
Chia sẻ quan điểm với ĐBQH Nguyễn Bá Sơn, ĐBQH Phạm Thị Minh Hiền (đoàn Phú Yên) cho rằng: Sai phạm gian lận điểm thi vừa qua xảy ra ở địa phương, thì trách nhiệm thuộc về người đứng đầu địa phương, phải nhìn nhận đầu tiên. Tuy nhiên hiện nay suy nghĩ, tư duy và hành động của người đứng đầu chưa rõ nét. Muốn lấy lại niềm tin của người dân về giáo dục, không chỉ cấp Bộ mà còn phải ở địa phương.
Kể từ khi vụ gian lận thi cử xảy ra đến nay đã gần một năm trôi qua, đã cận kề kỳ thi tiếp theo nhưng vụ việc vẫn chưa rõ ràng. Rất mong cơ quan chức năng trả lời ngay với cử tri và nhân dân cả nước về trách nhiệm người đứng đầu trong các vụ việc này. Hơn ai hết, những người lãnh đạo gắn trách nhiệm của mình với các sai phạm phải nhận thấy điều đó./.