"Con ơi... con chết cũng không yên!"

Bên nấm mộ còn chưa kịp cải táng, người mẹ quỵ rạp xuống, nghẹn giọng trong mùi hôi nồng nặc: “Con ơi... con chết cũng không được yên!”

leftcenterrightdel
 Người mẹ nghẹn giọng trong mùi hôi nồng nặc bên nấm mộ còn chưa kịp cải táng.

Phía sau trại lợn của ông Nguyễn Quốc Chính (thôn Long Tiến, Cẩm Long, Cẩm Thủy, Thanh Hóa) là bãi tha ma Lũng Chỏi - nơi những ngôi mộ lấp sau ruộng mía. Từ ngày trại lợn mọc lên, sự yên tĩnh nơi ấy bị xé nát bởi mùi hôi thối nồng nặc. Hương khói không át nổi mùi phân len lỏi trong từng khe đất, từng nấm mồ.

Bà Phạm Thị Tiến (thôn Long Tiến) mất liền hai đứa con chỉ trong vài năm vì bệnh đột qụy. Nỗi đau chưa kịp lành, giờ lại thêm sự ám ảnh khi khu mộ con trai chưa đủ ngày cải táng, nằm ngay cạnh trại lợn. Ngày ra thăm con, bà ngồi sụp xuống bên nấm đất mới chưa kịp mọc cỏ, nước mắt hòa cùng mùi hôi nồng nặc từ trại lợn.

Gió từ trại lợn lại ào tới từng cơn, cuốn theo mùi phân sống từ trại lợn tạt thẳng vào mặt bà và hàng chục người dân đứng cạnh. Bà Tiến một tay kéo vạt áo trước ngực che mũi, tay kia ôm chặt lấy nấm mộ như thể cố che chắn cho người đã khuất khỏi thứ mùi thối nồng nặc đang xâm phạm đến cả cõi chết.

Khu nghĩa địa xưa kia vốn là nơi người dân gửi gắm sự thanh thản sau cuối cho người đã khuất, giờ đây trở thành nơi ám ảnh người dân vì mùi uế tạp từ trại lợn không ngày nào dứt. “Con ơi... con chết cũng không được yên!”, bà Tiến thảng thốt.

leftcenterrightdel
 Người dân tập trung ở bãi tha ma Lũng Chỏi - nơi những ngôi mộ lấp sau ruộng mía.

Không xa chỗ bà Tiến là phần mộ cải táng của gia đình bà Trương Thị Kiều. Đợt cải táng cuối năm ngoái, gia đình bà phát hiện dưới huyệt có nước màu đen, mùi thối như phân, bốc lên khiến cả mấy người phải vội bịt mũi bằng khẩu trang. Khu này vốn là gò đất cao, trước giờ chưa từng có nước như vậy.

“Người chết cũng không yên, người sống cũng không dám ở lại lâu. Có người chỉ kịp thắp vội nén hương cho người thân rồi rời đi. Từ sau lần ấy, người trong thôn bắt đầu rỉ tai nhau chuyện "dời mộ" lên gò cao", bà Kiều nói và cho biết, đã trình báo chính quyền địa phương về sự việc trên.

Tại biên bản kiểm tra ngày 10/6/2025 của UBND xã Cẩm Long ghi rõ: “Chính quyền địa phương đã nhờ người dân đào sâu xuống phần mộ đã được cải táng và phát hiện có nước chảy ra, nhưng không xác định chảy ra từ đâu. Kiểm tra tại khu vực gần hàng rào của trang trại, phát hiện một ống cống bằng bê tông, kích thước 30 cm, được lắp từ phía trong hàng rào của trang trại hướng ra khu nghĩa địa Lũng Chỏi. Tại thời điểm kiểm tra, phần miệng cống khô ráo, không có nước chảy ra”.

Tuy nhiên, nghi ngờ nước từ trại lợn xả thải, thẩm thấu dưới lòng đất gây ô nhiễm, bà Kiều cùng nhiều người dân thôn Long Tiến đề nghị các cơ quan có thẩm quyền kiểm tra nguồn nước tại khu vực nghĩa địa Lũng Chỏi. Nếu đúng là nước của trang trại nuôi lợn ông Nguyễn Quốc Chính xả thải thì đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định pháp luật.

Bức xúc đẩy lên đỉnh điểm

Chiều ngày 10/6, không khí tại thôn Long Tiến (xã Cẩm Long, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa) trở nên căng thẳng. Hàng chục hộ dân tập trung trước khu vực trang trại lợn của ông Nguyễn Quốc Chính để phản đối tình trạng xả thải kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sức khỏe và cả nơi yên nghỉ của người đã khuất.

Theo ghi nhận của phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, tại hiện trường, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc, xộc thẳng vào mặt từ một ao chứa nước thải rộng hàng trăm mét vuông nằm ngay khuôn viên trang trại. Mặt ao sủi bọt, nổi váng, nước đen đục.

Tại khu vực ao thải, người dân phát hiện một đường ống nhựa lớn nối thẳng từ khu chuồng nuôi ra ao chứa. Nước được xả ra ao nghi không qua bất kỳ hệ thống xử lý nào. Từ ao này, nước tiếp tục được dẫn ra khu vực đập Trà Bối thông qua một hệ thống ống ngầm có van khóa điều tiết.

leftcenterrightdel
 
leftcenterrightdel
 Người dân phát hiện một đường ống nhựa lớn nối thẳng từ khu chuồng nuôi ra ao chứa.

Tại điểm van khóa, dấu hiệu từng được mở vẫn còn rõ ràng. Nước ở nguồn thải màu đen đục, đặc quánh, bốc lên mùi phân lợn sộc sụa, khiến nhiều người có mặt phải quay mặt đi, bịt mũi vì không thể chịu nổi mùi hôi nồng nặc bủa vây.

Dọc theo rãnh nước gần khu đập phát hiện một đường ống dẫn dài hàng trăm mét được đặt ngầm. Nhiều người dân nghi ngờ đây chính là hệ thống dẫn nước thải từ trang trại, âm thầm chảy ra đập Trà Bối trong suốt thời gian qua. "Lúa hỏng, cá chết, mồ mả cũng không yên nữa…”, một người dân phàn nàn.

leftcenterrightdel
 Dọc theo rãnh nước gần khu đập phát hiện một đường ống dẫn dài hàng trăm mét.

Dù người dân đã nhiều lần phản ánh, nhưng tình trạng ô nhiễm vẫn chưa có dấu hiệu được xử lý dứt điểm, khiến nỗi bức xúc lan rộng. Cũng trong chiều ngày 10/6, lực lượng chức năng đã có mặt tại hiện trường để đảm bảo an ninh trật tự trước sự có mặt đông đảo của người dân tại khu vực trại lợn.

Trao đổi nhanh với phóng viên, ông Phạm Viết Hoài, Chủ tịch UBND huyện Cẩm Thủy cho biết, chính quyền địa phương đang phối hợp với đoàn công tác của tỉnh Thanh Hóa làm rõ các hành vi có liên quan đến vấn đề xử lý môi trường của chủ trang trại.

Luật sư Trần Đức Phượng, Đoàn luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng, xung quanh vụ việc này, người dân có quyền khởi kiện dân sự yêu cầu Tòa án buộc chủ trang trại để chấm dứt hành vi xả thải ra môi trường, gây ảnh hưởng đến sản xuất, sinh hoạt của người dân, đồng thời yêu cầu bồi thường thiệt hại (nếu có). Trường hợp nếu vụ việc có dấu hiệu hình sự, người dân có quyền tố cáo và chuyển thông tin tới cơ quan Cảnh sát điều tra xử lý theo quy định pháp luật. 

Đinh Huê