Dù các cơ quan chức năng thời gian qua đã liên tục tuyên truyền bằng nhiều hình thức về các hình thức lừa đảo của các đối tượng trên mạng xã hội (MXH), nhưng vẫn nhiều người “dính bẫy”. Điển hình như vụ bà Vũ Thị L. trú tại Tiểu khu 18, thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La nhận được cuộc điện thoại của một người tên “Hằng” (tên giả mạo của đối tượng Hoàng Thị Dung) hỏi mua ngô.
Sau khi thuê người bốc 15 tấn ngô, trị giá hơn 105 triệu đồng, “Hằng” gọi điện cho bà L. thông báo đã chuyển tiền mua ngô vào tài khoản ngân hàng và bảo bà kết bạn qua Zalo để gửi hình ảnh nội dung giao dịch chuyển khoản.
Do không giỏi về công nghệ nên bà L. tin đó là sự thật nên đồng ý cho chở ngô đi. Sau một thời gian, bà L. không nhận được tiền, khi gọi lại cho “Hằng” thì không được bà L. đã đến cơ quan Công an tố giác.
    |
 |
| Nạn nhân đến trình báo tại cơ quan Công an. |
Nhận được tin báo trên, Đội Cảnh sát hình sự Công an huyện Mai Sơn đã nhanh chóng điều tra, phát hiện bắt giữ, ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can với đối tượng Hoàng Thị Dung (SN 1991, trú tại số nhà 24, ngõ 156, đường Lê Công Thanh, phường Trần Hưng Đạo, TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam) là đối tượng đã gọi điện lừa đảo bà L. về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Theo thống kê của Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Sơn La: Từ 15/12/2021 đến 10/7/2023, toàn tỉnh tiếp nhận 21 tin báo, tố giác về tội phạm lợi dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, internet để chiếm đoạt tài sản với tổng số tiền bị chiếm đoạt trên 10,2 tỉ đồng. Riêng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Sơn La đã tiếp nhận, giải quyết 6 vụ, trong đó, khởi tố 1 vụ,1 đối tượng; tạm dừng xác minh 2 vụ, đang xác minh 3 vụ.
|
 |
| Lực lượng Công an Sơn La tăng cường tuần tra không gian mạng. |
Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền
Nhằm tăng cường nhận thức, kiến thức về lừa đảo trực tuyến, bảo vệ người dân trước những rủi ro tiềm ẩn trên không gian mạng, vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát động Chiến dịch “Tháng hành động tuyên truyền về nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến”, triển khai từ ngày 23/6 đến ngày 23/7/2023.
Ông Phạm Quốc Chinh, Phó Giám đốc Phụ trách Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Sơn La cho biết: Sở đã phát động và gửi tới các cơ quan, đơn vị bộ tài liệu nhận diện 24 hình thức lừa đảo đang diễn ra trên không gian mạng Việt Nam, như: Lừa đảo “combo du lịch giá rẻ:”; lừa đảo cuộc gọi video Deepfake, Deepvoice; lừa đảo “khóa SIM” vì chưa chuẩn hóa thuê bao; giả mạo biên lai chuyển tiền thành công; giả danh giáo viên/nhân viên y tế báo người thân đang cấp cứu; chiêu trò lừa đảo tuyển người mẫu nhí; thủ đoạn giả danh các công ty tài chính, ngân hàng; cài cắm ứng dụng, link quảng cáo cờ bạc, cá độ, tín dụng đen,…; giả mạo trang thông tin điện tử, cơ quan, doanh nghiệp (Bảo hiểm xã hội, Ngân hàng…).
Ngoài ra, còn có hình thức lừa đảo SMS Brandname, phát tán tin nhắn giả mạo; đầu tư chứng khoán, tiền ảo, đa cấp; lừa đảo tuyển cộng tác viên online; đánh cắp tài khoản mạng xã hội, nhắn tin lừa đảo; giả danh cơ quan Công an, Viện kiểm sát, Tòa án gọi điện; rao bán hàng giả, hàng nhái trên sàn thương mại điện tử; đánh cắp thông tin căn cước công dân đi vay nợ tín dụng; chuyển nhầm tiền vào tài khoản ngân hàng; dịch vụ lấy lại tiền khi đã bị lừa. Lừa đảo dịch vụ lấy lại Facebook; lừa tình cảm, dẫn dụ đầu tư tài chính, gửi bưu kiện, trúng thưởng; rải link phishing lừa đảo, seeding quảng cáo bẩn trên Facebook; lừa cho số đánh đề...
|
 |
| Đẩy mạnh tuyên truyền đến nhân dân vùng cao về các thủ đoạn của các đối tượng. |
Theo cơ quan Công an, các hình thức lừa đảo trên không gian mạng được các đối tượng thực hiện bằng nhiều hình thức khác nhau và ngày càng tinh vi, trong đó nhắm vào nhiều nhóm đối tượng, bao gồm: Người cao tuổi, trẻ em, sinh viên, đối tượng công nhân, nhân viên văn phòng… Mỗi nhóm đối tượng ở độ tuổi khác nhau, kẻ xấu thực hiện những hình thức dẫn dụ khác nhau, mục tiêu chung là lấy lòng tin, đánh cắp thông tin người dùng, sau đó chiếm đoạt tài sản.
Thời gian qua, sở Thông tin và Truyền thông đã phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường đăng tải và tuyên truyền bộ tài liệu trên các phương tiện truyền thông. Chiến dịch này sẽ phủ sóng rộng khắp trên các phương tiện truyền thông đại chúng, nền tảng mạng xã hội để cung cấp đầy đủ thông tin, trang bị và phổ biến kiến thức về lừa đảo trực tuyến đến với mọi nhà, cho từng nhóm đối tượng, thông qua các clip tình huống để hướng dẫn người dân nhận diện 24 hình thức lừa đảo. Đồng thời, cung cấp bộ cẩm nang kiến thức phòng tránh để người dân tự bảo vệ bản thân và gia đình trên không gian mạng.
Trước thực tế tình hình tội phạm trên không gian mạng diễn biến phức tạp và ngày càng tinh vi tại các địa phương trên cả nước nói chung và vùng cao Sơn La nói riêng, cùng với sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, lực lượng Công an khuyến cáo: “Người dân cần nâng cao cảnh giác, không nên cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ qua mạng xã hội, internet…
Nếu có nghi ngờ, nên báo ngay cho công an địa phương để có hướng giải quyết, tránh bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi điện thoại từ người lạ, từ số điện thoại lạ; tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, số CMND/CCCD, địa chỉ nhà ở, số tài khoản ngân hàng, mã OTP trên điện thoại cá nhân... cho bất kỳ ai không quen biết hoặc khi chưa biết rõ nhân thân, lai lịch”.