Va chạm nhỏ, hệ lụy lớn
Khi giải quyết mâu thuẫn bằng bạo lực thay vì lời nói, tình hình thường diễn biến xấu đi. Nhiều vụ việc chỉ xuất phát từ những va chạm nhỏ, nhưng do thiếu sự bình tĩnh và cái tôi quá lớn, các bên liên quan đã nhanh chóng lao vào xô xát thay vì tìm kiếm giải pháp hòa giải. Những vụ xô xát này không chỉ gây ra thương tích cho các bên mà còn để lại hậu quả pháp lý nghiêm trọng, có thể thay đổi cuộc sống của những người tham gia.
Một ví dụ gần đây vào ngày 1/2/2025, một đoạn video ghi lại cảnh một nam tài xế bị nhóm người tấn công khi đang ngồi trong ô tô ở bến phà Cồn Nhất, phía bờ Nam Định, sự việc trên đã lan truyền một cách nhanh chóng trên mạng xã hội. Công an huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định đã cử lực lượng đến xác minh và điều tra. Theo đó, hai người hành hung là Phạm Ngọc Tuân (SN 1980) và Phạm Văn Tuyên (SN 1982), cùng quê với nạn nhân tại huyện Giao Thủy. Sự việc xảy ra khi cả hai dừng lại chờ qua phà. Mâu thuẫn giữa hai tài xế dẫn đến việc Tuân gọi em trai là Tuyên và một người bạn đến giải quyết. Sau khi lời qua tiếng lại, cuộc xô xát đã xảy ra, dẫn đến việc cả hai bị bắt giam về hành vi "Gây rối trật tự công cộng".
    |
 |
| Đối tượng hành hung tài xế ở Nam Định vào ngày 1/2/2025 tại Cơ quan Công an. (Ảnh: CACC). |
Một vụ việc tương tự cũng đã xảy ra tại quận Tây Hồ, TP Hà Nội vào ngày 14/2/2025, khi Tống Anh Tuấn (SN 1982) bị khởi tố về tội "Cố ý gây thương tích" sau khi đánh anh Hưng (một shipper) vì va chạm giao thông nhỏ. Anh Hưng bị chấn động não, tỷ lệ thương tật là 3%. Những vụ việc này cho thấy bạo lực không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm mất trật tự xã hội, phản ánh sự thiếu hụt văn hóa giao thông của một bộ phận người tham gia.
“Bình tĩnh” là chìa khóa giải quyết vấn đề
Trong xã hội hiện nay, việc giải quyết va chạm giao thông bằng bạo lực đang dần trở nên phổ biến. Đây không chỉ là vấn đề giao thông mà còn phản ánh các yếu tố tâm lý, sự thiếu kiểm soát cảm xúc và hành vi trong giao tiếp xã hội của người tham gia giao thông. Những hành vi bạo lực này không chỉ gây ra những tổn thương về mặt thể chất mà còn tạo ra một môi trường xã hội thiếu an toàn, khiến mọi người trở nên e ngại khi tham gia giao thông.
Theo ông Trần Hoàng Vũ - Giám đốc Công ty Luật AEC, Đoàn Luật sư TP Hà Nội nhận định, bạo lực không thể giải quyết vấn đề mà chỉ làm tình hình trở nên nghiêm trọng hơn. Các hành vi đánh người gây thương tích nơi công cộng có thể bị xử lý hình sự với tội danh "Cố ý gây thương tích" hoặc "Gây rối trật tự công cộng". Nếu hành vi có tính chất côn đồ hoặc gây thương tích dù nhỏ, Cơ quan điều tra có thể khởi tố bị can và áp dụng các hình phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm theo Điều 134 Bộ luật Hình sự. Mặc dù tỷ lệ thương tích có thể thấp hơn 11% hoặc nạn nhân không yêu cầu xử lý, người gây án vẫn có thể bị khởi tố về tội "Gây rối trật tự công cộng" theo Điều 318 Bộ luật Hình sự.
Trong vụ việc xảy ra tại quận Tây Hồ, hành vi của Tống Anh Tuấn là rất nghiêm trọng vì nạn nhân là một shipper bị khuyết tật. Hành động của Tuấn không chỉ vi phạm pháp luật mà còn vi phạm đạo đức xã hội, và sẽ bị xử lý nghiêm khắc theo quy định của pháp luật.
Để xây dựng môi trường giao thông văn minh, không có bạo lực, bà Lê Thị Thanh Hà - Giảng viên Tâm lý học tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 cho rằng "Bình tĩnh" là yếu tố then chốt để giải quyết mâu thuẫn. Căng thẳng và thiếu kiềm chế cảm xúc là nguyên nhân chính dẫn đến hành vi bạo lực trong giao thông. Bên cạnh đó, sự thiếu hụt kỹ năng giao tiếp và giải quyết xung đột là yếu tố quan trọng khiến nhiều người lựa chọn bạo lực để giải quyết mâu thuẫn thay vì tìm kiếm phương pháp hòa giải.
Ngoài ra, những tác động từ truyền thông và mạng xã hội cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhận thức của người dân về cách thức giải quyết vấn đề. Những hình ảnh, video khuyến khích hành vi bạo lực có thể tạo ra một môi trường dễ dàng chấp nhận hành vi này, khiến nhiều người cảm thấy rằng bạo lực là một giải pháp hợp lý.
Do đó, để xây dựng một văn hóa giao thông lành mạnh, không bạo lực, các biện pháp giáo dục và truyền thông cần được triển khai một cách đồng bộ và hiệu quả. Các chương trình giáo dục về văn hóa giao thông từ nhỏ, các chiến dịch truyền thông quốc gia về tác hại của bạo lực giao thông, và khuyến khích các hành vi tích cực sẽ giúp cải thiện tình hình. Đồng thời, cần có các biện pháp xử lý nghiêm các hành vi bạo lực, tạo ra một môi trường giao thông an toàn và văn minh cho tất cả mọi người.