(BVPL) Thời gian gần đây, tập thể người dân sinh sống tại xóm 2 thuộc xã Hà Thượng huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên liên tục gửi đơn thư cầu cứu đến các cơ quan ngôn luận. Theo đó, những hoạt động của Công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo và công ty cổ phần Kim Sơn gây ô nhiễm môi trường nước, không khí, gây tiếng ồn inh tai nhức óc ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân.
Ngay sau khi nhận được thông tin trên, nhóm phóng viên điều tra của báo Bảo vệ pháp luật đã vào cuộc tìm hiểu, xác minh thực hư phản ánh trong đơn thư. Ngày
19/6/2017, nhóm phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Hồng chủ tịch UBND xã Hà Thượng xung quanh vấn đề này. Ông Hồng cho biết: Kể từ khi một số đơn vị, doanh nghiệp được nhà nước cho phép khai thác và chế biến khoáng sản trên địa bàn xã Hà Thượng như: Công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo và công ty cổ phần Kim Sơn, thì nhiều hộ gia đình của xóm 2 đã nằm trong diện được kiểm đếm để thu hồi đất và phải di rời... Đối với công ty cổ phần Kim Sơn, đây là doanh nghiệp nhỏ, có quy mô khai thác không lớn, diện tích mỏ của công ty cổ phần Kim Sơn được nằm ở một phần của khu vực xóm 2 và tiếp giáp với công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo. Sau khi công ty cổ phần Kim Sơn đã làm hoàn tất các thủ tục và được đi vào hoạt động, thì nhiều hộ dân nơi đây đã có nhiều ý kiến về việc gây ô nhiễm môi trường của đơn vị này như: Ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí, tiếng ồn khi xe vận chuyển... Bà con của xóm 2 đã có ý kiến và có đơn đề nghị với xã và các cấp có thẩm quyền để xem xét, có biện pháp xử lý theo đúng quy định của pháp luật...
|
Bể chứa nước tuần hoàn của công ty |
UBND xã cũng đã đề nghị với công ty cổ phần Kim Sơn xuất trình toàn bộ giấy tờ liên quan đến việc khai thác khoáng sản, đánh giá tác động môi trường... đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt trước đây. Trong quá trình kiểm tra, công ty cổ phần Kim Sơn đã có đầy đủ thủ tục được nhà nước cho phép để hoạt động và khai thác khoáng sản theo đúng đề án của công ty... Còn về vấn đề, công ty cổ phần Kim Sơn có thực sự gây ô nhiễm môi trường, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân hay không..., điều này UBND xã không thể kết luận được...
Tuy nhiên, trong thời gian trước đây, công ty cổ phần Kim Sơn có sự cố nhỏ xảy ra do mưa lớn, lên nước có tràn ra ngoài và người dân ở xóm 2 có ý kiên lên xã, UBND xã đã cử cán bộ chuyên môn xuống để lập biên bản và công ty đã khắc phục hậu qủa ngay, và cũng chưa bao giờ thấy công ty cổ phần Kim Sơn xả thải ra môi trường..., UBND xã cũng thường xuyên đề nghị công ty cổ phần Kim Sơn phải xuất trình đánh giá tác động môi trường đã được các cơ quan chuyên môn đo đạc, thẩm định, đánh giá, để thông báo tới nhân dân được biết...
Để rộng đường dư luận, cùng ngày nhóm phóng viên điều tra của báo Bảo vệ pháp luật đã làm việc với lãnh đạo huyện Đại Từ. Chúng tôi ghi nhận hiện nay, tại khu vực xã Hà thượng có hai đơn vị khai thác và chế biến khoáng sản đã được nhà nước cho phép hoạt động. Công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo có quy mô rộng lớn, phạm vi bồi thường giải phóng mặt bằng nhiều... Còn công ty cổ phần Kim Sơn thì phạm vi hoạt động khai thác không lớn, diện hộ dân phải bồi thường đất đai, tài sản không nhiều. Hiện nay, các hộ dân nằm trong diện bồi thường giải phóng mặt, thì ở xóm 2 của xã Hà thượng còn khoảng 26 hộ chưa được bồi thường để di rời... Các hộ dân ở xóm 2 này thuộc về dự án của công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo phải thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng theo quyết định của UBND tỉnh và các bộ, ngành đã ban hành... Theo như tính toán của công ty khai thác và chế biến khoáng Núi Pháo vẫn đang dự kiến, lên phương án để bồi thường cho 26 hộ dân ở xóm 2 trong thời gian tới, UBND huyện cũng thường xuyên đôn đốc công ty Núi Pháo khẩn chương, lên phương án sớm để bồi thường cho các hộ nằm trong diện phải bồi thường và bị ảnh hưởng.
Từ khi hai đơn vị này đi vào hoạt động khai thác, UBND huyện thường xuyên chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn phối hợp với các cơ quan chức năng để giám sát, kiểm tra hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản của hai đơn vị. Đặc biệt là kiểm tra về vấn đề ô nhiễm môi trường như: Nguồn nước sinh hoạt và nguồn nước trồng cấy, không khí, tiếng ồn..., phải đạt tiêu chuẩn thì mới được phép hoạt động... Thời qua, huyện cũng thường xuyên phối hợp với các cơ quan chuyên môn xuống kiểm tra về môi trường của công ty cổ phần Kim Sơn, cho đến nay các cơ quan chuyên môn đánh giá về nguồn nước thải, khí thải và tiếng ồn vẫn nằm trong phạm vi cho phép, thực hiện đúng cam kết mà đơn vị này đã cam kết với các cơ quan chức năng trước khi vào hoạt động... Trường hợp, một trong hai đơn vị mà không thực hiện đúng cam kết về môi trường, thì huyện sẽ báo cáo với các Sở và UBND tỉnh để có biện pháp xử lý nghiêm minh...
Ngoài ý kiến cụ thể của huyện Đại Từ và UBND xã Hà Thượng, chúng tôi cũng làm việc trực tiếp với ông Nguyễn Bá Chính phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên về vấn đề nêu trên, ông Chính cho hay: “Đối với Công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo thì vừa qua Đoàn Thanh tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành Thanh tra toàn diện hoạt động tại mỏ, đã có kết quả thanh tra. Còn đối với Công ty cổ phần Kim Sơn, theo hồ sơ cấp phép thì Công ty đã có Báo cáo đánh giá tác động môi trường được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Đầu tháng 3 năm 2017, Công ty có phối hợp với đơn vị tư vấn tiến hành quan trắc môi trường tại khu vực, theo báo cáo kết quả quan trắc môi trường cho thấy các chỉ tiêu về nước thải, khói bụi, tiếng ồn..., cơ bản nằm trong phạm vi cho phép. Tuy nhiên, trước những thông tin phản ảnh của người dân và cơ quan báo chí, chúng tôi sẽ chỉ đạo bộ phận chuyên môn phối hợp cùng các ngành chức năng, chính quyền địa phương tổ chức kiểm tra nhằm kịp thời chấn chỉnh, hướng dẫn Công ty hoàn chỉnh các nội dung quy định về bảo vệ môi trường (nếu có) theo quy định, đồng thời cũng sẽ không làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của Công ty theo tinh thần chỉ đạo chung của tỉnh và trung ương.”
Như vậy, qua đánh giá của các cơ quan chức năng, thì trong thời gian qua việc Công ty cổ phần Kim Sơn có gây ô nhiễm môi trường như một số hộ dân phản ánh đã được làm sáng tỏ. Còn đối với kết luận của đoàn Thanh tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường, đánh giá về Công ty khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo như thế nào, báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin khi có được kết luận chính thức từ đoàn Thanh tra của Bộ.
Hoàng Anh - Trọng Tài