Thủ tướng: Nâng cao nhận thức cộng đồng về hoạt động phòng thủ dân sự

Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu yêu cầu tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo, đánh giá kết quả công tác năm 2022 và thảo luận nhiệm vụ trọng tâm năm 2023 chiều ngày 10/3.

Thủ tướng nêu rõ, công tác phòng thủ dân sự, ứng phó sự cố, thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn còn một số tồn tại, hạn chế. Ảnh:VGP

Theo thống kê từ 1/1/2022 đến 28/2/2023, thiên tai, sự cố đã xảy ra gần 8.000 vụ, gây thiệt hại lớn về người; riêng thiệt hại vật chất do thiên tai khoảng 5.065 tỉ đồng, gấp 2,8 lần so cùng kỳ năm 2021.

Đến nay, đã có 58/63 tỉnh và thành phố kiện toàn Ban Chỉ huy phòng thủ dân sự-phòng chống thiên tai-tìm kiếm cứu nạn; kiện toàn biên chế lực lượng chuyên trách, kiêm nhiệm; ban hành quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ theo dõi, chỉ đạo, kiểm tra.

Năm 2022, đã huy động hàng trăm nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ, gần 22.000 lượt phương tiện tham gia ứng phó sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; xử lý hiệu quả 5.378 vụ, cứu được 5.385 người và 342 phương tiện; hướng dẫn hơn 480.000 lượt tàu thuyền với gần 2,3 triệu lượt người di chuyển tránh trú bão, áp thấp nhiệt đới, tổ chức di dời trên 32.000 hộ dân ra khỏi các khu vực nguy hiểm.

Cùng với đó, nâng cao khả năng vận hành cơ chế lãnh đạo, chỉ huy, phối hợp hiệp đồng giữa các lực lượng; tăng cường huấn luyện, tập huấn, diễn tập theo phương châm "cơ bản, thiết thực, vững chắc", "bốn tại chỗ", "ba sẵn sàng"; gắn diễn tập phòng thủ dân sự, ứng phó sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu nạn với diễn tập khu vực phòng thủ. Công tác thông tin được cập nhật liên tục, kịp thời, ý thức, trách nhiệm, nhận thức của người dân được nâng cao, đã tích cực hơn trong tham gia công tác phòng thủ dân sự.

Thúc đẩy hợp tác quốc tế, tích cực tham gia các tổ chức, diễn đàn quốc tế, khu vực về phòng thủ dân sự; phối hợp các hoạt động quốc tế trong ứng phó thiên tai, thảm họa. Trong đó, việc đưa lực lượng của quân đội, công an tham gia cứu trợ thảm họa và hỗ trợ nhân đạo nạn nhân động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, thể hiện tinh thần Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao sự tích cực, chủ động vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các địa phương và tính chủ động của nhân dân; sự hỗ trợ kịp thời, hiệu quả của các tổ chức chính trị, xã hội, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế trong công tác phòng thủ dân sự, ứng phó, khắc phục sự cố, thiên tai, dịch bệnh và tìm kiếm cứu nạn.

Bên cạnh đó, Thủ tướng nêu rõ, công tác phòng thủ dân sự, ứng phó sự cố, thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn còn một số tồn tại, hạn chế cần rút kinh nghiệm và khẩn trương khắc phục. Nhận thức về công tác này có nơi, có lúc còn chưa ngang tầm. Cơ sở vật chất, trang thiết bị, công cụ hỗ trợ hoạt động phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn chưa đáp ứng được yêu cầu; xã hội hóa nguồn lực đầu tư cho phòng thủ dân sự còn hạn chế.

Công tác dự báo, cảnh báo còn hạn chế; thông tin, tuyên truyền ở một số địa phương chưa đến được người dân, nhất là vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biển đảo xa bờ. Phương án ứng phó với từng loại thảm họa, sự cố có nơi xây dựng chưa sát với điều kiện, tình hình thực tế của địa bàn; phương châm "bốn tại chỗ", "ba sẵn sàng" nhiều nơi còn tính hình thức; công tác huấn luyện, diễn tập có nội dung chưa sát thực tiễn…

Thủ tướng yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự án Luật Phòng thủ dân sự. Ảnh:VGP

Dự báo tình hình biến đổi khí hậu, diễn biến thiên tai ngày càng cực đoan, bất thường; ô nhiễm môi trường, dịch bệnh còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nhiều thách thức đang đặt ra cho công tác phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn. Vì thế, Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu của công tác phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn phải góp phần quan trọng bảo vệ an ninh, an toàn, tính mạng, bình yên cuộc sống của nhân dân, tài sản của Nhà nước và cá nhân, góp phần đẩy mạnh hợp tác quốc tế một cách thực chất, hiệu quả theo tinh thần Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.

Về các quan điểm chỉ đạo, Thủ tướng yêu cầu chủ động nắm bắt, phân tích tình hình, không để bị động, bất ngờ về chiến lược; quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, trong đó có Nghị quyết 22-NQ/TW của Bộ Chính trị và Chương trình hành động của Chính phủ…Phải chủ động, chuẩn bị từ sớm, từ xa, từ trước; thực hiện tốt phương châm "bốn tại chỗ" kết hợp với chi viện, hỗ trợ của trung ương, các địa phương và cộng đồng quốc tế.

Ngoài ra, tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực phòng thủ dân sự trên nguyên tắc bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia-dân tộc, tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ; tuân thủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Từ những nhận định đó, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện dự án Luật Phòng thủ dân sự, trình Quốc hội bảo đảm tiến độ và chất lượng; xây dựng, sửa đổi, hoàn thiện các văn bản dưới luật quy định cơ chế, chính sách, pháp luật về phòng thủ dân sự.

Hoàn thành việc kiện toàn tổ chức cơ quan chỉ huy phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn các cấp. Xây dựng lực lượng chuyên trách, kiêm nhiệm phòng thủ dân sự đảm bảo tinh gọn, hiệu quả. Tăng cường cơ sở vật chất, nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác tham mưu, đáp ứng yêu cầu ứng phó kịp thời, chính xác, hiệu quả.

Đôn đốc, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương rà soát, xây dựng phương án, kế hoạch phòng thủ dân sự, kế hoạch ứng phó với thảm họa, sự cố và nhiệm vụ phòng thủ dân sự năm 2023 sát với thực tiễn, phát huy tốt vai trò, chức năng thường trực phòng thủ dân sự, tìm kiếm cứu nạn của cơ quan quân sự các cấp.

Tập trung hoàn thiện Chiến lược quốc gia phòng thủ dân sự, trong đó lấy phòng ngừa là chính, xác định nhiệm vụ phòng thủ dân sự không chỉ của hệ thống chính trị, cấp ủy, chính quyền các cấp mà phải dựa vào người dân, doanh nghiệp; nâng cao nhận thức cộng đồng về hoạt động phòng thủ dân sự, phòng tránh thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh, nâng cao khả năng thích ứng với diễn biến, tình hình thiên tai, sự cố của người dân…

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan, bộ ngành và các địa phương.

Cụ thể, Thủ tướng yêu cầu Bộ Quốc phòng làm tốt vai trò cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo. Bộ Công an rà soát phương án điều động, chi viện lực lượng, phương tiện ứng phó với các tình huống cháy nổ, thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn; xử lý nghiêm vi phạm trong ứng phó, khắc phục với các sự cố, thiên tai, dịch bệnh.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định pháp luật về phòng chống thiên tai; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào phòng chống thiên tai, quản lý rủi ro thiên tai, xây dựng hệ thống thông tin về phòng, chống thiên tai.

Bộ Tài nguyên và Môi trường nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo các sự cố, thiên tai; rà soát, hoàn thiện quy trình vận hành liên hồ chứa; đẩy mạnh hợp tác quốc tế để chủ động trong phòng ngừa với các sự cố, thiên tai, thảm họa.

Bộ Y tế sẵn sàng hỗ trợ cơ số thuốc dự phòng cần thiết; triển khai lực lượng khám chữa bệnh, hướng dẫn người dân bảo đảm vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh cho người và vật nuôi trước, trong, sau khi có dịch, thiên tai.

Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan báo chí đẩy mạnh truyền thông chính sách hiệu quả về công tác phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, trên tinh thần tích cực, chủ động, đi trước một bước…