Tại phiên họp, các đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy, Bùi Hiền Mai, Bùi Xuân Thống (Đồng Nai), Mai Thị Phương Hoa, Lưu Bình Nhưỡng, Nguyễn Mai Bộ, Nguyễn Bá Sơn (Đà Nẵng), Nguyễn Anh Trí (Hà Nội), Trần Thị Hồng Nguyên, Nguyễn Tạo (Lâm Đồng), Nguyễn Sĩ Cương, Đinh Duy Vượt (Gia Lai)... chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm các vấn đề: Việc cấp hơn 500 biển số xe 80A, 80B cho doanh nghiệp, hiện nay Bộ đã thu hồi hết chưa; giải pháp ngăn chặn, xử lý tội phạm xâm hại trẻ em; giải pháp ngăn chặn tội phạm cướp giật tại các thành phố lớn, tội phạm giết người; giải pháp để ngăn chặn tình trạng Vũ "nhôm" không xuất hiện trong thời gian tới; đấu tranh, xử lý các vụ gian lận thi cử; tội phạm tín dụng đen,...
Cơ bản thu hồi biển xe 80A, 80B cấp cho doanh nghiệp
Trả lời đại biểu về việc cấp 500 biển số xe 80A, 80B cho doanh nghiệp, Thượng tướng Tô Lâm cho biết, thực hiện Luật Giao thông đường bộ, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 50 về quản lý biển số xe, trong đó có quy định về việc phân cấp việc cấp biển số. Trong thời gian qua, Bộ Công an đã chủ động phát hiện một số biển số xe cấp sai quy định.
Đối với 500 biển số 80A, 80B cấp cho doanh nghiệp, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, kiểm tra 500 trường hợp này thì thấy đa số biển số xe được cấp đúng quy định (về mặt thủ tục) của Bộ Công an. Tuy nhiên, đây chỉ là “sự vận dụng” (lách luật) chứ không phù hợp với thực tế.
Chính vì vậy, Bộ đã tiến hành thu hồi và đến thời điểm này đã thu hồi gần hết. Hiện còn khoảng 20 biển chưa thu hồi được do các doanh nghiệp đã giải thể hoặc xe đã hết niên hạn lưu hành.
Bộ Công an đã tiến hành kiểm điểm việc này và từ nay sẽ đảm bảo việc cấp biển số theo đúng quy định.
Chưa đồng thuận với trả lời của Bộ trưởng Tô Lâm, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy tranh luận lại: Nếu việc vận dụng cấp biển số xe đúng thông tư của Bộ Công an thì tại sao lại thu hồi?
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng lý giải: Việc cấp biển số xe cho các đơn vị này không đúng (với thực tế) nhưng vẫn phù hợp với quy định (của thông tư) là Bộ trưởng Công an có thẩm quyền cấp biển cho một số trường hợp. Và hầu hết các xe được cấp biển đều có sự đồng ý của lãnh đạo Bộ. Vậy nên Bộ Công an đã chủ động sửa thông tư khi thấy quy định chưa phù hợp.
Tình trạng tội phạm xâm hại trẻ em diễn biến phức tạp
Trả lời chất vấn về tình trạng tội phạm xâm hại trẻ em, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, tình trạng xâm hại trẻ em, nhất là xâm hại tình dục đang rất phức tạp và được dư luận rất quan tâm. Trong năm 2017, số vụ xâm hại trẻ em bị phát hiện là 1.592 vụ (giảm 15% số vụ), trong đó xâm hại tình dụng là chủ yếu, chiếm 84% số vụ xâm hại trẻ em. 6 tháng đầu năm 2018, toàn quốc phát hiện 612 vụ xâm hại trẻ em, trong đó xâm hại chủ yếu vẫn là xâm hại tình dục, riêng hiếp dâm trẻ em xảy ra 209 vụ, tăng 4 vụ. Theo Bộ trưởng Tô Lâm, nạn nhân bị xâm hại tình dục chủ yếu là các cháu gái, chiếm khoảng 80% số đối tượng bị xâm hại.
Bộ trưởng Bộ Công an cho biết thêm, người phạm tội chủ yếu chưa có tiền án, thường có quen thân với nạn nhân, song thời gian qua xảy ra một số vụ việc xâm hại gây bức xúc dư luận. Bên cạnh đó, việc đưa tin, bài về các vụ việc xâm hại trẻ em trên các phương tiện truyền thông đưa tin đã làm nóng vụ việc, khiến nạn nhân, gia đình bị tổn thương trong thời gian dài. Một số vụ việc do ứng xử ban đầu không phù hợp, khiến dư luận nghi ngờ cơ quan tham gia xử lý.
Phân tích nguyên nhân khiến tình trạng xâm hại trẻ em trở lên phức tạp, Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng, chủ yếu do công tác tuyên truyền kiến thức pháp luật hiệu quả chưa cao; phong trào toàn dân tham gia phòng, chống tội phạm chưa sâu rộng; sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội trong giáo dục chưa chặt chẽ; nhiều gia đình chưa quan tâm, thiếu kiến thức, kỹ năng bảo vệ trẻ em gái....
Đối với những tồn tại, khó khăn trong phát hiện, xử lý vụ việc của các cơ quan chức năng, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, do việc tiếp nhận, xử lý thông tin tố cáo tội xâm hại trẻ em chưa kịp thời; công tác thống kê kết quả xử lý tin tố giác tội phạm còn bất cập; kỹ năng xử lý thông tin xâm hại trẻ em còn hạn chế; việc tố cáo, trình báo tội phạm xâm hại tình dục trẻ em còn chậm, nên tiếp cận hiện trường, thu thập bằng chứng hết sức khó khăn, nhiều trường hợp không khắc phục được, ảnh hưởng đến kết quả điều tra, xử lý loại tội phạm.
Mặt khác, các vụ xâm hại tình dục trẻ em thường nhạy cảm, nên nạn nhân, gia đình thường ngại tố giác, khiến xảy ra trường hợp xâm hại nhiều lần; gia đình thiếu hợp tác với cơ quan điều tra trong cung cấp chứng cứ. Hầu hết các vụ xâm hại trẻ em đều thiếu nhân chứng trực tiếp, trẻ em chưa có nhận thức hoàn chỉnh, tâm lý hoảng loạn nên khai báo thiếu chính xác. Một số vụ việc nạn nhân khai thác không thống nhất, theo sự chỉ dẫn của phụ huynh, nên gây khó khăn cho công tác điều tra. Việc đánh giá tài liệu, chứng cứ giữa các cơ quan tố tụng chưa thống nhất, khiến một số vụ việc đến nay chưa xử lý được.
Về các giải pháp khắc phục, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, ngày 6/8 vừa qua, Chính phủ tổ chức hội thảo trực tuyến, trong đó đã đề ra nhiều giải pháp cụ thể để phòng, chống bạo lực và xâm hại trẻ em.
“Theo chức năng của Bộ Công an, chúng tôi đang chỉ đạo các công an địa phương triển khai theo một số nhiệm vụ trọng tâm để thực hiện các biện pháp này như: Chủ động tham mưu cấp ủy chính quyền địa phương tuyên truyền kiến thức pháp luật cho người dân, nhất là về kiến thức liên quan đến xâm hại trẻ em; đẩy mạnh thực hiện chuyên đề phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em; chấn chỉnh công tác tiếp nhận, xử lý thông tin tố giác tội phạm”, Bộ trưởng Tô Lâm nói.
Về lực lượng điều tra chuyên trách hiện nay, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, “Bộ Công an đã hình thành lực lượng đấu tranh với tội phạm này, đã tham gia không chỉ trong nước mà hợp tác quốc tế trong điều tra xâm hại tình dục trẻ em”.
"Bài học xương máu" trong quản lý cán bộ
Chất vấn Bộ trưởng Công an, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng cho biết: Cử tri bức xúc trước nhiều một số vụ việc phạm tội có tổ chức liên quan đến một số sĩ quan công an thời gian qua. Trong đó, vụ Vũ "nhôm" là vụ điển hình thể hiện sự lợi dụng chức vụ để phạm tội, trục lợi. Đại biểu đặt câu hỏi, sau vụ việc này, Bộ có rà soát và còn kiểu Vũ "nhôm" hay không, giải pháp nào để tránh tình trạng kiểu Vũ "nhôm" thời gian tới?
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết, liên quan đến vụ Vũ "nhôm", Bộ đã điều tra, khởi tố 5 vụ án, đã đưa ra xét xử vụ thứ nhất liên quan đến tội cố ý làm lộ bí mật Nhà nước; đồng thời xử lý tướng lĩnh công an, xử lý nguyên lãnh đạo Bộ Công an có vi phạm.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm đây là bài học lớn về công tác quản lý cán bộ, quản lý nghiệp vụ, bị lợi dụng hình thành tổ chức bình phong.
“Chúng tôi đã rà soát, chấn chỉnh và chắc chắn sẽ không còn tình trạng lợi dụng để có hoạt động tội phạm như vậy, cương quyết không để xảy ra vụ việc tương tự Vũ "nhôm"”, Bộ trưởng khẳng định.
* Chất vấn Bộ trưởng Tô Lâm, đại biểu Quách Thế Tản cho rằng: Tội phạm sử dụng công nghệ cao được phát hiện ngày càng nhiều. Một số vụ việc lợi dụng chức vụ quyền hạn của cán bộ cấp cao ngành công an gây bất bình trong nhân dân. Cụ thể là đường dây đánh bạc hàng nghìn tỷ đồng vừa qua (liên quan đến Phan Văn Vĩnh, Nguyễn Thanh Hóa). Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân và giải pháp để khắc phục tình trạng này?
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết việc đấu tranh với vụ án cờ bạc trên mạng được Bộ tập trung đấu tranh trong thời gian dài. Sau đó Công an Phú Thọ phát hiện một mảnh của vụ án và Bộ Công an giao cho Công an Phú Thọ điều tra và thấy trong vụ án có liên quan đến cán bộ trong ngành.
Theo Bộ trưởng: “Đây là bài học xương máu”. Nguyên nhân là do cán bộ không chịu rèn luyện thường xuyên, bị đồng tiền cám dỗ. Mặt khác, mảng công nghệ cao không phải lực lượng nào cũng nắm rõ nên có sự lợi dụng để bảo kê. Vụ việc được phát hiện và xử lý nghiêm minh. Chúng tôi cũng đã có biện pháp chấn chỉnh.
Bộ trưởng cho biết thêm, sau vụ án trên thì chúng tôi còn phát hiện một số vụ án sử dụng công nghệ cao và thu về số tiền lên đến hàng nghìn tỷ đồng, nhất là trong mùa World Cup vừa qua.
Hành vi gian lận thi cử không phải là mới
Trả lời đại biểu về việc điều tra gian lận thi cử, Bộ trưởng Công an cho biết ngành đã khởi tối 3 vụ án về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ với những người có chức trách quản lý bài thi của thi sinh.
“Đây là những thủ đoạn mới được phát hiện ra trong năm 2018 này, các thủ đoạn rất tinh vi. Tuy nhiên, hành vi gian lận thi cử thì không phải là mới và không phải đến 2018 này mới có mà có thể đã diễn ra từ thời gian trước. Chúng tôi có khảo sát một số cháu đỗ đại học với điểm số rất cao nhưng quá trình học thì không theo được chương trình”, Bộ trưởng Công an cho biết.
Để phòng chống những thủ đoạn này thì cần tiếp tục có sự phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo để quản lý việc ra đề, chấm thi, công bố điểm… sao cho thành khâu phép kín để không thể can thiệp được, nhất là bằng các biện pháp khoa học kỹ thuật hiện đại. Đây cũng là thách thức rất lớn với các cơ quan bảo vệ pháp luật thời gian tới.
* Về giải pháp ngăn chặn tội phạm cướp, cướp giật, Bộ trưởng cho biết, loại tội phạm này thường xảy ra ở các thành phố lớn. Chỉ tính riêng Hà Nội, TPHCM đã chiếm khoảng 20% số vụ án cướp giật trên toàn quốc. Để ngăn chặn loại tội phạm này, bên cạnh việc phát động các phong trào toàn dân bảo vệ an ninh trật tự, quản lý chặt các đối tượng cộm cán, Bộ sẽ tăng cường tuần tra, kiểm soát, mật phục, xác lập các chuyên án để đấu tranh với các đối tượng, băng nhóm phạm tội...
Tín dụng đen đẩy tình hình tội phạm tăng cao
Đối với tội phạm tín dụng đen, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, Bộ xác định hoạt động của tín dụng đen là một trong những nguyên nhân đẩy tình hình tội phạm tăng cao vừa qua.
Tội phạm này vừa là loại tội phạm hình sự, nhưng cũng là công ty, nhóm có hoạt động liên quan kinh tế, ranh giới rất khó phân biệt.
Theo Bộ trưởng, tội phạm tín dụng đen còn đất sống là do tiền nhàn rỗi trong dân rất lớn, nhu cầu của người dân cũng lớn, trong khi tổ chức tín dụng chưa đáp ứng yêu cầu, dẫn đến tín dụng đen có đất phát triển.
Phần lớn đối tượng cầm đầu đều là đối tượng cộm cán, lập băng nhóm tiến hành hoạt động này; siết nợ, đòi nợ thuê, truy sát con nợ dẫn đến chết người, gây thương tích. Nhiều nơi ngang nhiên như đi cướp ngày khi đòi nợ, gây bức xúc trong nhân dân. Nhiều tổ chức lợi dụng, núp bóng doanh nghiệp để thực hiện hành vi phạm tội.
Công an xác định, với tổ chức cho vay tín dụng đen mà xác định được đối tượng hình sự cầm đầu thì cần tập trung đấu tranh. Bộ Công an cũng đã nhiều lần kiến nghị với Chính phủ, với cơ quan ngân hàng huy động tiền nhàn rỗi trong dân, giải quyết tiếp cận vốn của người dân.
Giải trình thêm về tín dụng đen, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng cho biết: Bản chất tín dụng đen có đặc điểm không có đăng ký kinh doanh, khoản vay thường phục vụ vay vốn nhanh, điều kiện cho vay nhanh gọn, lãi suất cao theo thoả thuận mà không cần cam kết. Hoạt động này chủ yếu cho vay dân sự ngoài tổ chức cho vay theo quy định của luật.
Chính phủ chỉ đạo xử lý quyết liệt, đặc biệt khu vực nông thôn. Chúng tôi đưa ra quy định lãi suất cho vay, nâng cao khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và người dân, đồng thời tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng chính thức mở chi nhánh ở địa bàn, thông qua các kênh cho vay... phần nào giải quyết nhu cầu tiếp cận vốn. Tuy nhiên, một bộ phận vay vốn gấp mà với tổ chức tín dụng cần thẩm định và phòng ngừa rủi ro.
Chúng tôi tiếp tục tạo điều kiện cho hệ thống ngân hàng, quỹ tín dụng nhân dân mở chi nhánh, áp dụng công nghệ mới để tiếp cận vốn thanh toán, tạo điều kiện cho quỹ tín dụng nâng cao chất lượng hoạt động, đơn giản hoá thủ tục cho vay và thanh toán để tiếp cận vốn dễ hơn... NHNN tiếp tục có sự chỉ đạo để người dân dễ tiếp cận vốn hơn.
Gương mẫu đi đầu trong tinh gọn bộ máy
Báo cáo trước Phiên họp thứ 26, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, trong thời gian vừa qua, bên cạnh những thuận lợi, thời cơ, công tác đảm bảo an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội cũng đứng trước những khó khăn thách thức rất lớn.
Nhất là những tác động sâu sắc từ sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn tại khu vực; các thế lực thù địch phản động tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước với nhiều phương thức thủ đoạn mới, hoạt động công khai, manh động hơn. Tình hình an ninh xã hội, khiếu kiện về đất đai tập trung đông người biểu tình gây rối an ninh trật tự diễn biến rất phức tạp.
Hoạt động của tội phạm có tổ chức có sự đan xen, gắn kết giữa các lĩnh vực tội phạm giết người, cướp tài sản, hiếp dâm, cố ý gây thương tích, sử dụng công nghệ cao có chiều hướng gia tăng.
Mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn qua biên giới, sản xuất ma túy tổng hợp diễn biến hết sức phức tạp. Tình hình cháy nổ, tai nạn giao thông vẫn xảy ra nhiều vụ rất nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Trong bối cảnh đó, theo Bộ trưởng Tô Lâm, lực lượng Công an nhân dân đã tập trung lực lượng đảm bảo vững chắc an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội; đồng thời chủ động gương mẫu đi đầu trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Bộ Công an đã quyết liệt tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước, Nghị quyết của Quốc hội về đảm bảo an ninh, trật tự; thực hiện tốt chức năng tham mưu, phối hợp và tổ chức thực hiện đạt được kết quả toàn diện trên các mặt công tác, hoàn thành các mục tiêu yêu cầu đặt ra.
Bộ trưởng Tô Lâm cho biết thêm, cùng với quá trình quyết liệt khẩn trương triển khai mô hình tổ chức mới, với tinh thần gương mẫu đi đầu trong thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng chỉnh đốn Đảng, Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an kiên quyết xử lý nghiêm minh các trường hợp sai phạm, tiêu cực trong nội bộ, kể cả tướng lĩnh cấp cao với tinh thần không có vùng cấm, nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn, góp phần nâng cao sức chiến đấu đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, việc triển khai mô hình tổ chức mới trước mắt đặt ra khối lượng công việc cần phải giải quyết rất lớn. "Bộ máy tinh gọn hơn, chức năng không thay đổi nhưng nghiệp vụ khó khăn phức tạp hơn, đòi hỏi lực lượng Công an phải cố gắng, nỗ lực nhiều hơn nữa mới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao" - Bộ trưởng nhấn mạnh.
Chuyển biến rõ nét trong điều tra các vụ tham nhũng
Theo báo cáo, mặc dù vừa qua còn xảy ra một vài vụ việc phức tạp, gây mất an ninh trật tự ở địa phương, tuy nhiên tình hình an ninh chính trị tiếp tục được giữ vững.
Tội phạm hình sự được kiềm chế và làm giảm về số vụ, nhưng tính chất vẫn rất phức tạp, cường độ bạo lực gia tăng, có lúc, có nơi gây lo lắng, bất an cho nhân dân.
Đáng lưu ý là hoạt động của các băng, ổ nhóm tội phạm hình sự có dấu hiệu phức tạp trở lại, có sự đan xen, gắn kết chặt chẽ giữa các lĩnh vực hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường, các băng nhóm tội phạm triệt để lợi dụng danh nghĩa các doanh nghiệp để hoạt động phạm tội, nhất là liên quan đến lĩnh vực cho vay tài chính, hoạt động “tín dụng đen”, kéo theo tình trạng siết nợ, đòi nợ thuê, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật... diễn ra rất phức tạp tại nhiều địa phương trong cả nước.
Tội phạm sử dụng vũ khí, vật liệu nổ gây án có chiều hướng gia tăng, nhiều vụ sử dụng vũ khí nóng gây án nghiêm trọng. Tội phạm liên quan đến chiếm đoạt tài sản vẫn chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu tội phạm (68,5%). Tội phạm trộm cắp chiếm khoảng 45%, hình thành nhiều băng nhóm, đường dây trộm cắp với thủ đoạn tinh vi, hoạt động có tính lưu động cao nên việc đấu tranh gặp nhiều khó khăn. Điều tra khám phá các vụ án đạt được tỷ lệ cao, trung bình hàng năm đạt gần 80%, án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng trên 90%.
Công tác điều tra xử lý các vụ án kinh tế tham nhũng có chuyển biến rõ nét, được coi là điểm sáng trong phòng, chống tham nhũng.
Chỉ riêng 6 tháng đầu năm nay, số lượng ma túy thu được gần bằng cả năm 2017, đặc biệt là đã đánh trúng, đánh đúng nhiều đường dây, đối tượng cộm cán về mua bán, vận chuyển ma túy lớn tại một số tụ điểm phức tạp nhất là tại Lóng Luông, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Qua đó đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong đấu tranh với loại tội phạm nguy hiểm này. Kết quả đó đã góp phần giữ vững ổn định chính trị, đóng góp tích cực, hiệu quả và nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội và đối ngoại đất nước. Kết quả đó cũng thể hiện ý chí quyết tâm, tinh thần tiến công tội phạm, sẵn sàng chiến đấu, hi sinh xương máu vì an ninh Tổ quốc của đội ngũ cán bộ, chiến sĩ, công an các đơn vị địa phương trong cả nước.
Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2018 đã có 7 cán bộ chiến sĩ công an hi sinh, 90 đồng chí bị thương, 37 đồng chí bị phơi nhiễm HIV trong khi thực hiện nhiệm vụ.
PV (theo chinhphu.vn)