Quan điểm nhất quán

Trong một cuộc phỏng vấn với Thomas Friedman, người phụ trách chuyên mục của tờ The New York Times, ông Biden tái khẳng định, sẽ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran JCPOA mà Tổng thống Donald Trump đã từ bỏ vào ngày 8/5/2018, đúng như quan điểm ông đã tuyên bố hồi giữa tháng 9, mặc dù thừa nhận đó là điều rất khó khăn.

Đây là tuyên bố đầu tiên của ông Biden về Iran, kể từ khi ông được dự đoán sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào đầu tháng 11.  

leftcenterrightdel

Các Bộ trưởng ngoại giao Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc, Liên minh châu Âu, Iran, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ công bố thỏa thuận khung toàn diện về chương trình hạt nhân Iran (JCPOA) ngày 2/4/2015. Tuy nhiên, ngày 8/5/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rút nước này khỏi thỏa thuận JCPOA. Ảnh: Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ. 

Trước đó, ngày 13/9, khi còn đang trong giai đoạn tranh cử Tổng thống Mỹ, ông Biden nói với CNN, sẽ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran có tên gọi chính thức là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA). “Tôi sẽ mở cho Tehran một hướng đi đáng tin cậy để trở lại bàn đàm phán. Nếu Iran trở lại tuân thủ nghiêm ngặt thỏa thuận hạt nhân, Hoa Kỳ sẽ tái tham gia thỏa thuận này như một khởi đầu cho các cuộc đàm phán tiếp theo. Cùng với các đồng minh của mình, chúng tôi sẽ làm việc để củng cố và mở rộng các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân, đồng thời giải quyết các vấn đề quan tâm khác.”, ông Biden nói.

Theo Friedman, nhóm ông Biden kỳ vọng, các cuộc đàm phán tiếp theo không chỉ bao gồm các bên ký kết ban đầu của thỏa thuận là Iran, Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức và Liên minh châu Âu, mà còn cả các nước láng giềng Ả Rập của Iran, đặc biệt là Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất.

Rút lại các lệnh trừng phạt nếu cần

Liên quan đến Iran, vài ngày trước, Friedman đã viết một chuyên mục kêu gọi chính quyền Biden giải quyết vấn đề tên lửa dẫn đường chính xác của Tehran trước khi khôi phục JCPOA, tuy nhiên nhóm ông Biden dường như không mấy chú tâm.  “Hiện tại họ nhấn mạnh rằng, lợi ích quốc gia bao trùm của Mỹ là đưa chương trình hạt nhân của Iran trở lại trong tầm kiểm soát và được thanh tra toàn diện.”, Friedman thừa nhận.

leftcenterrightdel
Ông Bidentái khẳng định sẽ quay trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran JCPOA. Ảnh: Tehrantimes.

Bản thân ông Biden tỏ ra “ít nhiệt tình” hơn về vấn đề tên lửa của Iran. Theo ông, "cách tốt nhất để đạt được sự ổn định trong khu vực là giải quyết "chương trình hạt nhân.”

Ông Biden lưu ý, một khi Iran có được bom hạt nhân, thì điều đó sẽ gây áp lực lớn lên Ả Rập Xê Út, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập và những nước khác, để có được vũ khí hạt nhân. 

Ông Biden nhấn mạnh, "Với sự tham vấn của các đồng minh và đối tác của chúng tôi, chúng tôi sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán và các thỏa thuận tiếp theo để thắt chặt và kéo dài các hạn chế hạt nhân của Iran, cũng như giải quyết chương trình tên lửa.", đồng thời mở ngoặc, Mỹ luôn có tùy chọn để rút lại các lệnh trừng phạt nếu cần và Iran biết điều đó.

Huy Anh