Ngày 28/5, truyền thông Nhật Bản đưa tin, Bộ Giáo dục nước này kêu gọi các trường đại học trên cả nước xem xét việc tiếp nhận hoặc hỗ trợ sinh viên, bao gồm sinh viên nước ngoài, có thể không còn cơ hội học tập tại Mỹ, sau khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố cấm Đại học Harvard tiếp nhận sinh viên quốc tế.
Bộ Giáo dục Nhật Bản lưu ý, Mỹ tiếp nhận nhiều sinh viên Nhật Bản hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
Trước đó ngày 27/5, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã gửi văn bản tới các trường đại học trong nước đề nghị xem xét các biện pháp hỗ trợ cho cả sinh viên Nhật Bản và sinh viên nước ngoài, những người có thể không được tiếp tục học tập ở Mỹ.
Cùng ngày, phát biểu tại một cuộc họp báo, Bộ trưởng Giáo dục Nhật Bản, Toshiko Abe, cho biết, Bộ đã yêu cầu các trường đại học xem xét các biện pháp hỗ trợ khả thi, như tiếp nhận sinh viên quốc tế theo học tại các trường đại học Mỹ để sinh viên có thể tiếp tục việc học hành.
    |
 |
Một góc Đại học Harvard, Mỹ. Ảnh: socialacity.com |
Bà cho biết, Mỹ là điểm đến phổ biến nhất đối với sinh viên Nhật Bản muốn đi du học và nhiều người trong số họ đã lên tiếng lo ngại về tình trạng rủi ro của mình.
Bà Abe cho biết, Bộ của bà sẽ làm hết sức mình để đảm bảo rằng những người trẻ có hoài bão và tài năng có thể tiếp tục việc học tập của mình.
Cùng thời điểm, Cơ quan Giáo dục Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, họ sẽ cố gắng hỗ trợ sinh viên chuyển về các cơ sở giáo dục tại Đài Loan.
Tuần trước, người đứng đầu Cơ quan Giáo dục Hồng Kông Christine Choi cũng đã kêu gọi các trường đại học tại đây chào đón “những sinh viên xuất sắc từ khắp nơi trên thế giới”.
Đài NHK Nhật Bản cho biết, hiện một số trường đại học nước này đã quyết định hoặc đang xem xét kế hoạch tiếp nhận sinh viên từ Harvard.
Đại học Tokyo có dự định tiếp nhận trên cơ sở tạm thời những sinh viên như vậy. Trường sẽ cho phép những sinh viên đó tham dự một số lớp học và cấp chứng chỉ khóa học để giúp xác nhận các tín chỉ mà họ đạt được.
    |
 |
Biểu tình của sinh viên Harvard tại khuôn viên Đại học Harvard ở Boston, Massachusetts, Mỹ, ngày 27/5, ủng hộ quyền tự do của sinh viên quốc tế. Ảnh: Rick Friedman / AFP. |
Đại học Osaka và Đại học Hokkaido cũng đang xem xét tiếp nhận những sinh viên này trong khi Đại học Tohoku, Đại học Khoa học Tokyo và Đại học Waseda bắt đầu xem xét các biện pháp hỗ trợ.
Những lời kêu gọi được đưa ra sau khi Chính quyền Tổng thống Donald Trump chỉ thị cho các đại sứ quán tạm dừng tiếp nhận hồ sơ xin thị thực (visa) du học, để chuẩn bị cho việc mở rộng rà soát mạng xã hội đối với những người nộp đơn này.
Theo Politico, chính quyền của ông Trump đang xem xét yêu cầu tất cả sinh viên quốc tế muốn du học tại Mỹ phải để Mỹ kiểm tra thông tin về hoạt động trên mạng xã hội của mình.
Cũng trong ngày 27/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Tammy Bruce nói với báo giới rằng: “Chúng tôi sẽ tiếp tục sử dụng mọi công cụ có thể để đánh giá người đến Mỹ là ai, dù là sinh viên hay đối tượng khác”.
Trong một một bản ghi nhớ gửi tới các cơ quan ngoại giao, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho hay, việc tạm dừng này sẽ kéo dài cho đến khi có hướng dẫn mới.
Thông điệp này cũng nêu rõ việc sẽ tăng cường rà soát mạng xã hội đối với visa du học và trao đổi sinh viên, điều sẽ có những tác động đáng kể đến các đại sứ quán và lãnh sự quán.
    |
 |
Ngày 26/5, Đại học Tokyo, Nhật Bản thông báo về dự định tiếp nhận những sinh viên không được tiếp tục học tập tại Mỹ. Ảnh: Anadolu. |
Động thái này diễn ra trong bối cảnh ông Trump đang có mâu thuẫn với một số trường đại học hàng đầu của Mỹ mà ông cho rằng có xu hướng quá cánh tả.
Ông cáo buộc một số trường đã dung túng cho chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường và duy trì các chính sách tuyển sinh phân biệt đối xử.
Trước đó ngày 23/5, chính quyền Mỹ đã tiến hành thu hồi quyền xét tuyển sinh viên quốc tế của Đại học Harvard, với lý do trường này đã nuôi dưỡng chủ nghĩa bài Do Thái và “bắt tay” với Trung Quốc.
Công dân Trung Quốc, chiếm khoảng 1/5 lượng sinh viên quốc tế của Harvard vào năm 2024, theo đại học này.
Ngày 24/5, một thẩm phán liên bang ra quyết định chặn tạm thời lệnh cấm tuyển sinh viên quốc tế của Nhà Trắng, sau khi Đại học Harvard đệ đơn kiện.
Các lo ngại về ảnh hưởng của Chính phủ Trung Quốc tại Harvard không phải là điều gì mới mẻ. Một số nhà lập pháp Mỹ - phần lớn thuộc đảng Cộng hòa - đã bày tỏ quan ngại việc Trung Quốc đang “thao túng” Harvard để tiếp cận công nghệ tiên tiến của Mỹ, lách luật an ninh và và dập tắt những tiếng nói chỉ trích Trung Quốc ngay trên đất Mỹ.