Khởi đầu quan trọng!

Cuộc đàm phán đầu tiên sau 3 năm giữa phái đoàn Nga và Ukraine tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu lúc 13h30’ ngày 16/5, giờ địa phương (17h30’ giờ Việt Nam) và kết thúc gần 2 giờ sau đó, Bộ Ngoại giao nước chủ nhà cho biết.

Theo truyền thông Nga, cuộc gặp ba bên Nga- Ukraine- Thổ Nhĩ Kỳ, do Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan chủ trì, với sự có mặt của người đứng đầu cơ quan tình báo quốc gia Ibrahim Kalın.

Trước đó cùng ngày, đã diễn ra cuộc gặp giữa các phái đoàn Mỹ, Ukraine, cũng do nước chủ nhà Thổ Nhĩ Kỳ chủ trì.

leftcenterrightdel
 Cuộc đàm phán ba bên Nga- Ukraine- Thổ Nhĩ Kỳ ngày 16/5 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Sputnik.

Cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine tại Istanbul trong vòng hơn 3 năm qua, theo đề xuất của Tổng thống Nga Putin, đáng ra sẽ diễn ra ngày 15/5, tuy nhiên đã được dời lại vào hôm sau.

Phát biểu khai mạc cuộc gặp 3 bên Nga- Ukraine- Thổ Nhĩ Kỳ, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan nói rằng, các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine tại Istanbul có ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị cho cuộc gặp có thể diễn ra giữa các nhà lãnh đạo hai nước.

“Buổi gặp gỡ này hôm nay sẽ quyết định cuộc gặp trong tương lai giữa các nhà lãnh đạo hai nước.”, ông Fidan nói, cho biết, Ankara chân thành tin các cuộc đàm phán giữa Nga và Ukraine tại Istanbul có thể dẫn đến hòa bình, nếu cả hai bên tiếp cận vấn đề một cách mang tính xây dựng.

leftcenterrightdel
 Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan (ngồi giữa) chủ trì cuộc đàm phán trực tiếp giữa 2 phái đoàn Ukraine và Nga tại Văn phòng Tổng thống ở Istanbul, ngày 16/5. Nguồn: BNG Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cũng bày tỏ hài lòng vì hai ông Putin, Zelensky chú ý đến lời kêu gọi hòa bình.

“Chúng tôi coi trọng lời kêu gọi hòa bình của hai nhà lãnh đạo Putin và Zelensky, sự sẵn sàng đàm phán trực tiếp của Nga và Ukraine đã mở ra một cơ hội... Ngay từ đầu, chúng tôi đã thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để chấm dứt xung đột này. Tổng thống Erdogan đang thực hiện các biện pháp. Chúng tôi rất vui khi được tiếp đón cả hai phái đoàn đến Istanbul.”, ông Fidan bày tỏ, cho biết, các bên có hai con đường lựa chọn, một sẽ dẫn đến hòa bình, con đường thứ hai sẽ dẫn thế giới đến sự hủy diệt lớn hơn nữa.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cũng lưu ý, đây là cuộc họp trực tiếp đầu tiên giữa Nga- Ukraine sau hơn 3 năm, kể từ tháng 3/2022, do vậy, các bên có nghĩa vụ trân trọng cơ hội này.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan (bên phải) đón người đồng cấp Ukraine Zelensky, người đến Thổ Nhĩ Kỳ ngày 15/5 để chờ gặp ông Putin. Ảnh: AA.

“Mỗi ngày chậm trễ sẽ dẫn đến sự tàn phá và thảm họa thậm chí còn lớn hơn. Trong khi chiến tranh vẫn tiếp diễn, một lệnh ngừng bắn là cần thiết.”, ông Fidan nhấn mạnh.

Trợ lý Tổng thống Putin, Vladimir Medinsky- Trưởng phái đoàn Nga nói rằng, phái đoàn này cam kết thực hiện cách tiếp cận mang tính xây dựng và tìm kiếm các biện pháp giải quyết xung đột, đồng thời có mọi năng lực và quyền hạn cần thiết để tiến hành đàm phán.

Các nhà đàm phán Nga cũng nói, Moscow coi cuộc gặp này là sự tiếp nối tiến trình hòa bình đã bị gián đoạn vào năm 2022. Mục tiêu đàm phán là thiết lập hòa bình lâu dài và loại bỏ nguyên nhân gốc rễ gây ra xung đột.

Trao đổi tù nhân quy mô lớn!

Tiếp xúc với truyền thông sau các cuộc đàm phán đầu tiên ở Istanbul, Trưởng đoàn đàm phán Nga Vladimir Medinsky, đã công bố một cuộc trao đổi tù nhân quy mô lớn 1.000 đổi 1.000 với Ukraine .

“Trong những ngày tới, sẽ có một cuộc trao đổi tù nhân quy mô lớn với số lượng 1.000 người để đổi lấy 1.000 người mỗi bên.”, ông Medinsky thông tin.

leftcenterrightdel
 Ông Vladimir Medinsky- Trợ lý Tổng thống Putin, Trưởng đoàn đàm phán Nga. Ảnh: EPA.

Trưởng phái đoàn Ukraine- Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, xác nhận thông tin về cuộc trao đổi tù nhân đã được thống nhất giữa hai bên.

Theo Văn phòng Tổng thống Ukraine, trong cuộc đàm phán tại Istanbul, phía Ukraine đã đề xuất lệnh ngừng bắn ngay lập tức, trao đổi tù nhân toàn diện và tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống hai nước.

Ông Medinsky xác nhận rằng, cả hai bên đã trao đổi các đề xuất liên quan đến lệnh ngừng bắn tiềm năng và nhất trí tiếp tục đối thoại. Phía Nga cũng ghi nhận đề xuất của phái đoàn Ukraine về tổ chức cuộc gặp giữa nguyên thủ quốc gia hai nước.

Trưởng phái đoàn Nga bày tỏ hài lòng với kết quả cuộc đàm phán đầu tiên và sẵn sàng tiếp tục mối liên hệ.

leftcenterrightdel
 Trưởng đoàn đàm phán Ukraine- Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, tiếp xúc báo chí sau cuộc họp ba bên Ukraine- Nga- Thổ Nhĩ kỳ tại Istanbul, ngày 16/5. Ảnh: Arif Hudaverdi Yaman/ Anadolu/Getty.

Theo hãng thông tấn nhà nước Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ, Ngoại trưởng Fidan tuyên bố Ukraine và Nga đã nhất trí về nguyên tắc sẽ tổ chức một cuộc họp tiếp theo.

Một nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống Ukraine đã xác nhận, phái đoàn Nga đã yêu cầu Ukraine rút lui khỏi toàn bộ các tỉnh Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson, mặc dù Nga không kiểm soát toàn bộ bất kỳ tỉnh nào trong số này.

Điện Kremlin đã tuyên bố sáp nhập 4 tỉnh thuộc lãnh thổ Ukraine, sau một cuộc trưng cầu dân ý vào cuối năm 2022.

Cần cuộc gặp trực tiếp giữa các nguyên thủ quốc gia!

Ngày 15/5, phát biểu sau cuộc họp của các Ngoại trưởng NATO ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói rằng, ông không đặt nhiều kỳ vọng vào các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine-Nga; cho rằng, cần phải có cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin thì mới đạt được tiến triển.

leftcenterrightdel
 Cuộc đàm phán trực tiếp Nga- Ukraine do phía Thổ Nhĩ Kỳ chủ trì/Sputnik.

“Tôi không nghĩ chúng ta sẽ đạt được bất kỳ đột phá nào ở đây cho đến khi Tổng thống Trump và Tổng thống Putin trực tiếp trao đổi về vấn đề này.”, ông Rubio nói.

Trước đó, ông Trump cũng cho rằng, khó có thể đạt được tiến triển đáng kể trong các cuộc đàm phán hòa bình cho đến khi ông và ông Putin gặp mặt trực tiếp.

“.. Tôi cho rằng sẽ không có bước tiến nào đạt được, dù mọi người có thích hay không, chừng nào tôi và ông ấy chưa trực tiếp gặp mặt.”, ông Trump trả lời phỏng vấn BBC trên chuyên cơ Air Force One khi đang công du Trung Đông.

leftcenterrightdel
 Ngoại trưởng Mỹ Rubio trả lời báo chí sau cuộc họp các Ngoại trưởng NATO tại Thổ Nhĩ Kỳ hôm 15/5. Ảnh: Getty.

Trong cuộc gặp người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky tại Ankara ngày 15/5, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết, Ankara sẵn sàng đón tiếp các nhà lãnh đạo Ukraine và Nga, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một giải pháp đàm phán thông qua các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine, nhấn mạnh rằng, việc đạt được sự đồng thuận về nền tảng chung tối thiểu là rất quan trọng để ngăn chặn thêm thương vong.

Ông Erdogan mô tả thời điểm hiện tại là “cơ hội lịch sử” để khởi động các cuộc đàm phán, thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ đối với đối thoại ở cả cấp độ kỹ thuật và lãnh đạo.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tái khẳng định sự sẵn sàng của Ankara trong việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh tiềm năng Nga- Ukraine, đồng thời tuyên bố, ông sẽ vui mừng chào đón cả hai bên khi họ đã sẵn sàng gặp mặt.

Văn Phong/Sputnik, Kyivindependent