Bị cáo Bùi Lê Việt Khôi (Kenny Khôi, cựu trưởng Phòng kinh doanh ô tô Công ty Dương Đông - Sài Gòn) và 12 đồng phạm bị truy tố về tội “buôn lậu”.
Theo hồ sơ vụ án, lợi dụng quy định người Việt định cư tại nước ngoài được phép nhập khẩu về nước một ô tô đang sử dụng miễn thuế, các bị cáo đã thỏa thuận với các Việt kiều đang sinh sống tại Mỹ để dùng thủ đoạn nhập khẩu xe theo diện hồi hương nhằm thu lợi bất chính. Đường dây này đã nhập lậu 17 xe sang như Land Rover, Lexus, Audi, BMW... trị giá gần 51,2 tỉ đồng, trốn thuế gần 22,8 tỉ đồng.
Để hợp thức hóa việc hồi hương giả tạo, Helena Phạm thông qua một số người tại Việt Nam câu kết với nhiều cán bộ Công an thuộc các xã Lộc Thành, Lộc Quảng, Lộc An và Lộc Lâm (huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng) nhập khẩu thường trú khống cho 17 Việt kiều Mỹ. Các cán bộ này còn giúp sức trong việc xác nhận các đơn xin phép nhập khẩu 14 ô tô theo diện hồi hương. Điều này giúp cho Helena Phạm cùng đồng phạm buôn lậu thành công số ô tô này với giá trị gần 43 tỉ đồng, trốn thuế hơn 19,1 tỉ đồng.
    |
 |
| Bị cáo Bùi Lê Việt Khôi (Kenny Khôi và 12 đồng phạm bị truy tố về tội buôn lậu). |
Tương tự, Phạm Thị Ái cùng đồng phạm buôn lậu thành công 3 chiếc "siêu xe" với giá trị hơn 8,2 tỉ đồng, trốn thuế gần 3,7 tỉ đồng.
Tại cơ quan điều tra, Bùi Lê Việt Khôi khai quen Helena Phạm khi du học tại Mỹ. Năm 2012, nữ Việt kiều này trở thành giám đốc một công ty chuyên mua bán ô tô từ Mỹ về Việt Nam.
Helena Phạm đề nghị Khôi tìm thuê Việt kiều đứng tên nhập khẩu xe, làm thủ tục nhập hộ khẩu thường trú, xin cấp phép nhập khẩu, làm thủ tục đăng ký đăng kiểm, mở tờ khai nhập khẩu và tìm người bán xe. Mỗi công đoạn thành công thì Khôi được trả chi phí 10 triệu đồng.
Cơ quan điều tra cũng xác định, vụ buôn lậu “siêu xe” này do Helena Phạm, Mai Thị Ái, Nguyễn Nhất Lĩnh (cùng là Việt kiều Mỹ) cầm đầu. Sau khi vụ án bị phát hiện, nhóm này đã bỏ trốn. Cơ quan chức năng đang truy nã, sẽ xử lý sau khi bắt được.
Với hành vi của mình, bị cáo Bùi Lê Việt Khôi bị tuyên phạt mức án 3 năm 7 tháng 9 ngày tù về tội buôn lậu.
Các bị cáo nguyên là Công an xã huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng bị tuyên phạt mức án từ 1 năm 6 tù treo đến 4 năm tù.
Đáng chú ý, các bị cáo Đậu Ngọc Tố, Hàn Quang Án, Nguyễn Minh Hiếu, Võ Thị Huyền Trinh và Nguyễn Đức Thắng (các bị cáo đều là Việt kiều Mỹ) bị tuyên phạt 300 triệu đồng thay cho hình phạt tù.
HĐXX cấp sơ thẩm cho rằng các bị cáo không hưởng lợi và chỉ làm theo chỉ đạo từ những người cầm đầu đường dây, họ thiếu hiểu biết pháp luật Việt Nam nên đồng ý đứng tên hồ sơ nhập khẩu xe hơi. Hiện nay các bị cáo không có việc làm và đang nhận hỗ trợ thất nghiệp của Mỹ. Vì vậy, HĐXX quyết định phạt tiền thay phạt tù các bị cáo.
Sau bản án sơ thẩm, VKSND TP HCM kháng nghị bản án sơ thẩm. Theo kháng nghị của VKSND TP HCM, bản án của TAND TP HCM áp dụng các quy định của pháp luật để phạt tiền 300 triệu đồng đối với 5 bị cáo là không có căn cứ, vi phạm các quy định của Bộ luật Hình sự. Bởi lẽ, theo quy định tại khoản 4 điều 188 Bộ luật Hình sự, tội buôn lậu không quy định hình phạt tiền là hình phạt chính.
Điều 35 Bộ luật Hình sự quy định chỉ được áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính đối với các trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng. Trong khi 5 bị cáo Thắng, Duy, Hiếu, Trinh và Án đều bị truy tố ở khung hình phạt thuộc trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
Ngoài ra, VKSND TP HCM nhận định việc HĐXX chỉ tuyên buộc 7 bị cáo nộp lại số tiền 22,7 tỉ đồng tiền thuế của nhà nước bị thất thu là chưa đầy đủ căn cứ. Tất cả bị cáo bị truy tố tội "Buôn lậu" đều có vai trò tham gia giúp sức tích cực cho Helena Phạm và Mai Thị Ái thực hiện hành vi nhập lậu 17 ô tô Land Rover, Lexus, Audi, BMW gây thất thu 22,7 tỉ đồng tiền thuế. Cho nên, các bị cáo phải chịu trách nhiệm hình sự và dân sự như nhau.
"Nếu nhận định rằng chỉ các bị cáo thu lợi bất chính mới phải chịu trách nhiệm thì không phù hợp. Bởi vì HĐXX đã tịch thu sung công quỹ toàn bộ số tiền thu lợi bất chính mà các bị cáo chủ động giao nộp. Trong khi bị cáo Hàn Quang Án không hưởng lợi bất chính cũng bị tuyên buộc nộp tiền. Bên cạnh đó, Helena Phạm, Mai Thị Ái, Nguyễn Nhất Lĩnh đang bỏ trốn nên cần dành quyền khởi kiện dân sự cho những bị cáo bị tuyên buộc trách nhiệm dân sự khi xét xử 3 bị can bỏ trốn sau khi bắt được" - kháng nghị nêu rõ.
HĐXX cấp phúc thẩm nhận định hành vi của bị cáo Khôi đã phạm tội buôn lậu với vai trò đồng phạm, cấp sơ thẩm phạt 36 tháng tù là có căn cứ. Tuy nhiên, bị cáo là Việt kiều, số tiền hưởng lợi là 290 triệu đồng bị cáo đã tự nguyện khắc phục. Mục đích của bị cáo không phải là chiếm đoạt nên áp dụng hình phạt tiền hơn là hình phạt tù.
Một số bị cáo bị Helena Phạm và Mai Thị Ái lợi dụng việc các bị cáo không có việc làm, xa quê hương nhiều năm nên phạm tội. HĐXX cho rằng việc xử phạt các bị cáo này bằng hình thức phạt tiền thay vì hình phạt tù là cần thiết, phù hợp với quy định của pháp luật.
HĐXX xét kháng nghị của VKSND TP HCM đề nghị chuyển hình phạt tiền sang phạt tù với năm Việt kiều về tội buôn lậu là không phù hợp. Lý do các bị cáo này đã bị Helena Phạm và Mai Thị Ái lợi dụng. Họ là Việt kiều ở Mỹ bị Helena Phạm, Mại Thị Ái rủ về Việt Nam, mua vé máy bay khứ hồi, cho tiền tiêu xài, có người nhiều năm chưa về. Khi họ được Helena Phạm yêu cầu ký một số giấy tờ liên quan thì các bị cáo này vì nể nang mà ký. Việc tòa án cấp sơ thẩm tuyên phạt tiền thay cho hình phạt tù là cần thiết.
Từ đó, HĐXX tuyên phạt Khôi 600 triệu đồng thay cho hình phạt tù. Bị cáo Thu bị phạt 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Các bị cáo là cựu Công an xã gồm Nguyễn Tiến Dũng, Lê Đinh Trường, Đinh Văn Hồng bị phạt 18 tháng tù đến ba năm tù nhưng cho hưởng án treo./.