Nguyễn Đức Chung “ép” cấp dưới dừng mở thầu như thế nào?

7 bị cáo hầu toà, triệu tập nhiều đại diện cơ quan, đơn vị Hà Nội

Sáng 27/12, TAND TP Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cùng 6 bị cáo khác trong vụ án can thiệp trái pháp luật, tạo điều kiện cho Công ty Nhật Cường trúng thầu.

Thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa phiên tòa. Hai Kiểm sát viên Vũ Mạnh Long và Nguyễn Thanh Lâm, đại diện VKSND TP Hà Nội tham gia kiểm sát xét xử sơ thẩm và thực hiện quyền công tố tại phiên tòa.

Bảy bị cáo bị đưa ra xét xử trong vụ án này gồm: Nguyễn Đức Chung (SN 1967, cựu Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội), Nguyễn Văn Tứ (SN 1965, nguyên Chánh Văn phòng Thành ủy Hà Nội, nguyên Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội), Phạm Thị Kim Tuyến (SN 1971, nguyên Trưởng Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội), Phạm Thị Thu Hường (SN 1974, nguyên Chánh Văn phòng Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội), Lê Duy Tuấn (SN 1978, Giám đốc kinh doanh Công ty Trách nhiệm hữu hạn đầu tư và phát triển Đông Kinh), Võ Việt Hùng (SN 1976, nguyên Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn đầu tư và phát triển Đông Kinh), Nguyễn Tiến Học (SN 1958, nguyên Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội).

Đại diện Viện Kiểm sát  tại phiên xét xử.

Sáu bị cáo: Nguyễn Văn Tứ, Phạm Thị Kim Tuyến, Phạm Thị Thu Hường, Lê Duy Tuấn, Võ Việt Hùng, Nguyễn Tiến Học bị VKSND tối cao truy tố về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 222, khoản 3 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Riêng bị cáo Nguyễn Đức Chung bị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" quy định tại Điều 281, khoản 1 - Bộ luật Hình sự năm 1999.

Bị cáo Nguyễn Đức Chung.

Tại phiên tòa, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội có mặt với tư cách là nguyên đơn dân sự. Đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn Đầu tư và Phát triển Đông Kinh đến phiên tòa với tư cách là những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Ngoài ra, phiên tòa còn có mặt đại diện các cơ quan, đơn vị: UBND thành phố Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Nội vụ, Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội, Sở Thông tin và Truyền thông thành phố Hà Nội, Sở Tài chính thành phố Hà Nội, những người giám định, người làm chứng…

Mặc dù có giấy triệu tập, nhưng đại diện của Công ty TNHH thương mại và dịch vụ kỹ thuật Nhật Cường, Công ty Giải pháp phần mềm Nhật Cường (Nhật Cường Software) vắng mặt tại phiên tòa. Bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa (vợ bị cáo Nguyễn Đức Chung) có đơn xin vắng mặt tại phiên tòa.

Hội đồng xét xử cũng triệu tập bà Phan Lan Tú (nguyên Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông thành phố Hà Nội) với tư cách là người làm chứng, tuy nhiên bà Tú đã có đơn xin xét xử vắng mặt.

Nguyên lãnh đạo Sở Kế hoạch - Đầu tư khai làm theo chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung

Đến phần xét hỏi, bị cáo Nguyễn Đức Chung được HĐXX yêu cầu cách ly với các bị cáo để đảm bảo khách quan trong lời khai.

Là người đầu tiên trả lời, bị cáo Tứ cho biết, đêm trước khi đóng thầu gói thầu số hóa hồ sơ doanh nghiệp đã nhận 2 cuộc gọi của bị cáo Chung "yêu cầu quyết liệt phải dừng gói thầu". Sáng hôm sau, Chủ tịch Hà Nội gọi tiếp cuộc thứ ba, nội dung vẫn tương tự, khi bị cáo Tứ đang chủ trì cuộc họp tại Sở Kế hoạch - Đầu tư, liên quan các gói thầu này.

Trước câu hỏi của HĐXX về việc xác định sự chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung là đúng hay sai, nguyên Giám đốc Sở KH-ĐT Hà Nội nói rõ: “Đúng, sai do HĐXX phán quyết. Khi đó, Ông Chung là cấp trên, chỉ đạo rất quyết đoán; trong khi đó, tôi chỉ là cấp dưới…”.

Bị cáo Nguyễn Văn Tứ.

Bị cáo Tứ phân trần, Sở chịu sự chỉ đạo của UBND thành phố, trực tiếp là Nguyễn Đức Chung. Ngoài ra, Chủ tịch thành phố còn là Trưởng chỉ đạo thông tin của thành phố nên không còn cách nào khác, đã "buộc phải dừng".

Ngay sau cuộc gọi chỉ đạo thứ ba của Nguyễn Đức Chung, bị cáo Tứ khai "ngay lập tức dừng cuộc họp giao ban". Việc dừng thầu được "luật hoá" bằng thông báo gửi cho UBND để ý đã làm theo "yêu cầu của UBND, chứ không phải ý chí cá nhân tôi hay Sở".

"Tôi nhận thức việc làm này của mình là không đúng nhưng nghĩ không gây hậu quả nghiêm trọng, không có nguy cơ gây thiệt hại. Nếu biết có thiệt hại như hôm nay, chúng tôi không bao giờ làm", bị cáo Tứ trình bày.

Trước cáo buộc qua việc dừng thầu đã "ủng hộ, tạo điều kiện cho Công ty Nhật Cường tham gia và trúng gói thầu số hoá năm 2016", bị cáo Tứ khai "không có bất cứ cuộc tiếp xúc nào dù trực tiếp hay gián tiếp với Tổng giám đốc Nhật Cường Bùi Quang Huy liên quan gói thầu". Bị cáo Tứ nhấn mạnh, chỉ nhận 3 cuộc gọi chỉ đạo nêu trên từ bị cáo Chung.

Khi UBND tiếp tục cho phép đấu thầu lại, bị cáo Tứ cho biết Nguyễn Đức Chung có yêu cầu phải tổ chức buổi làm việc với Công ty Nhật Cường về công nghệ số hóa mới; nên Sở có phân công người trực tiếp tổ chức buổi nghe Công ty Nhật Cường giới thiệu công nghệ số hóa của Nga.

Nguyên Giám đốc Sở Nguyễn Văn Tứ nói: “Sau đó, Sở xác định công nghệ là vấn đề quan trọng nên đã đề nghị Nhật Cường làm văn bản gửi Sở, nêu rõ những cam kết như đã nêu trong buổi trình diễn. Bản thân tôi hiểu việc này rất nhạy cảm, phải có văn bản đề nghị UBND thành phố nên đã ký văn bản gửi Chủ tịch, báo cáo về việc Nhật Cường xin làm thí điểm, cam kết đưa công nghệ mới nhất của Nga vào thí điểm…”. Bị cáo Tứ khai có nhận 300 triệu đồng và một chai rượu vang của Huy trong dịp Tết nguyên đán năm 2016, song không cho rằng đó là "phần trăm hoa hồng" cho vụ gian lận đấu thầu.

"Nhìn lại sự việc, tôi mới thấy Công ty Nhật Cường không tặng quà biếu vô tư", cựu Giám đốc Sở Kế hoạch - Đầu tư khai.

Trong vụ án này, bị cáo Tứ bị cáo buộc thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Nguyễn Đức Chung dừng gói thầu số hoá sai quy định. Nguyễn Văn Tứ sau đó đưa thêm yêu cầu cập nhật hệ thống dữ liệu dùng chung thành phố trong khi thành phố chưa có hệ thống dùng chung để sửa đổi hồ sơ mời thầu. Hành vi này bị cáo buộc "tạo lợi thế" cho liên danh Nhật Cường - Đông Kinh trúng thầu.