Lãi suất cho vay tiêu dùng dựa trên những yếu tố nào?
Nếu so sánh lãi suất cho vay tiêu dùng và lãi suất của ngân hàng thì đó là sự so sánh khập khiễng bởi cách tiếp cận hai loại hình tín dụng này từ các đối tượng là hoàn toàn khác nhau. Đối tượng đi vay của các ngân hàng thương mại (NHTM) thường phải có tài sản đảm bảo hoặc chứng minh thu nhập. Trong khi các đối tượng khách hàng của các công ty vay tiêu dùng tín chấp thu nhập thường bấp bênh, không có tài sản đảm bảo hay có chỉ số xếp hạng tín dụng thấp dẫn đến rủi ro đối với bên cho vay lớn hơn nhiều.
Trong lĩnh vực tài chính, mức lãi suất luôn tỉ lệ thuận với mức độ rủi ro, giải thích cho việc tại sao các công ty tài chính thường có lãi suất cao hơn vay ngân hàng.
Vay tiêu dùng tín chấp hiện nay được rất nhiều người lựa chọn bởi đây là một kênh tiếp cận nguồn vốn rất nhanh chóng, thủ tục đơn giản. Tuy vậy, giá trị của khoản vay nhỏ lẻ, kỳ hạn vay ngắn (18-24 tháng) dẫn đến các chi phí thẩm định, chi phí đòi nợ, chi phí quản lý khoản vay, chi phí phục vụ cao hơn bình thường. Như vậy, với những chi phí mà công ty phải bỏ ra cho một khoản vay tiêu dùng tín chấp, thì áp dụng khung lãi suất như hiện tại là điều không khó hiểu.
Lãi suất của các công ty tài chính có hợp pháp?
Hiện lãi suất cho vay tài chính tiêu dùng dao động ở một dải rất rộng tùy vào đối tượng khách hàng, tùy từng sản phẩm vay. Theo khảo sát, phần lớn khách hàng đang vay ở mức lãi suất trên 30%/năm, số ít khách hàng đang phải chịu mức lãi suất cao hơn do hồ sơ cho vay quá yếu, khả năng trả nợ thấp hay lịch sử trả nợ xấu.
Về mặt pháp lý, Ngân hàng Nhà nước chỉ quyết định lãi suất cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam nhằm đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn; thực hiện phương án kinh doanh hàng xuất khẩu; phục vụ kinh doanh của doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa; phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ. Các lĩnh vực khác, lãi suất cho vay hoàn toàn phụ thuộc vào sự thỏa thuận giữa các công ty tài chính với khách hàng.
Tất nhiên, các công ty tài chính hoạt động dưới sự quản lý và kiểm soát của pháp luật nhà nước, chính vì vậy các mức lãi suất đều được công khai minh bạch và quy định rõ ràng theo khung pháp lý đã được quy định.
Người đi vay hãy đảm bảo rằng mình hiểu rõ mức lãi suất thể hiện trong hợp đồng vì đặt bút ký vào đó, nghĩa là đã chấp thuận thanh toán theo mức lãi suất này.
Người đi vay tiêu dùng cần lưu ý điều gì?
Không một công ty tài chính nào có thể tự đặt ra mức lãi suất quá khác biệt so với thị trường, đồng thời cũng không thể ép buộc khách hàng phải vay vốn. Thậm chí, nếu áp trần lãi suất không phù hợp với quy luật khách quan của thị trường thì chỉ dẫn đến tình trạng lách luật hay vi phạm tràn lan.
Nghĩa vụ quan trọng nhất, đồng thời cũng là khó khăn nhất của người vay là việc trả nợ gốc và lãi. Vì vậy, để tự bảo vệ mình, trước hết, người đi vay phải nắm rõ lãi suất sẽ phải trả là bao nhiêu, cả trong trường hợp trả đúng hạn và quá hạn. Những thông tin này đều thể hiện trong hợp đồng. Người vay cần đọc kỹ các điều khoản trong hợp đồng, nếu không hiểu rõ nên yêu cầu nhân viên tín dụng tư vấn, tránh lâm vào tình trạng cảm thấy mình bị “gài bẫy” khi xảy ra vấn đề phát sinh.
Nắm được mức lãi suất, số tiền phải trả dần từng kỳ để tính tới khả năng trả nợ có bảo đảm không trước khi nhận định lãi suất đó là cao hay thấp. Cần cân nhắc khả năng trả nợ trước khi vay, phải vạch ra kế hoạch trả nợ chi tiết và chắc chắn là mình đủ khả năng thực hiện. Sẽ khó khả thi nếu số tiền trả nợ hàng tháng chiếm hơn 50% số tiền kiếm được.
Cần lưu ý, người vay sẽ bị vào danh sách những người có nợ xấu nếu như việc vay tiêu dùng qua công ty tài chính mà không trả được theo đúng hợp đồng đã ký kết. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến các giao dịch trong tương lai nếu người vay muốn vay mượn ở bất cứ công ty tổ chức nào khác sau đó./.