Cuối tháng 7/2017, ngư dân TP. Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên có đơn gửi UBND tỉnh Phú Yên, phản ánh tình hình bồi lấp tại khu vực cửa biển Đà Diễn, kiến nghị cần nạo vét khẩn cấp, thông luồng, để tàu thuyền từ cảng cá có thể ra khơi. Tại một cuộc họp được tổ chức sau đó, lãnh đạo tỉnh Phú Yên đã giao UBND TP. Tuy Hòa khẩn trương tổ chức việc nạo vét theo đề nghị của ngư dân. Thực hiện chỉ đạo này, UBND TP. Tuy Hòa, các sở, ngành hữu quan tỉnh Phú Yên và nhà thầu là Công ty TNHH MTV Bảo Châu (Công ty Bảo Châu) đã thực hiện khảo sát thực địa, từ đó xác định vị trí, quy mô, khối lượng nạo vét, vị trí tập kết bùn, cát sau nạo vét, tiến độ, thời gian thi công.
Đến ngày 20/10/2017, nhà thầu hoàn thành việc nạo vét thông luồng. Khối lượng nạo vét thực hiện là 132.428m3. Ngoài đợt nạo vét này, Công ty Bảo Châu đã thực hiện hai đợt nạo vét khác, thông luồng vào các cảng cá phường 6 và Đông Tác. Tổng khối lượng bùn, cát thực hiện nạo vét xấp xỉ 349.000m3. Chi phí tổ chức nạo vét tính toán theo khối lượng nghiệm thu lên đến hơn 9,8 tỷ đồng, chưa bao gồm chi phí vận chuyển bùn, cát nạo vét đến bãi chứa tạm.
Với phương thức xã hội hóa, Công ty Bảo Châu phải thực hiện việc tiêu thụ nguồn bùn, cát tận thu để trang trải chi phí. Thế nhưng, trong văn bản của UBND tỉnh Phú Yên chỉ đạo việc nạo vét thông luồng,… không thấy nhắc đến việc yêu cầu nhà thầu có phương án tài chính, tiêu thụ nguồn cát, tạo nguồn thu bù đắp chi phí thi công.
Ngày 18/4, UBND TP. Tuy Hòa có báo cáo gửi UBND tỉnh Phú Yên, thông tin lượng bùn, cát mà Công ty Bảo Châu nạo vét trong tháng 2 và 3 năm 2018 là trên 216.000m3. Số bùn, cát này đang được tập kết tại bãi chứa tạm phía bờ kè Nam sông Đà Rằng. UBND TP. Tuy Hòa cũng cảnh báo khả năng bùn, cát tại bãi tập kết bị trôi, nếu có lũ tiểu mãn, gây tái bồi lấp khu vực cửa sông và ảnh hưởng việc thoát lũ; từ đó yêu cầu Công ty Bảo Châu khẩn trương di dời khối lượng bùn, cát nạo vét đang tập kết ven sông.
Ngày 25/4/2018, tàu Trung Huy 588 đến khu vực cửa biển Đà Diễn để nhận cát, theo hợp đồng với Công ty Bảo Châu. Ngày 26/4, lãnh đạo tỉnh Phú Yên chủ trì họp khẩn, đã yêu cầu Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn tại Vũng Rô “trục xuất” tàu Trung Huy 588 ra khỏi hải phận tỉnh Phú Yên. Tuy nhiên, sau đó, tàu này đã bị Cảng vụ Hàng hải Quy Nhơn yêu cầu phải neo chờ tại cảng Vũng Rô.
    |
 |
| Tàu Trung Huy 588 đang bị giữ tại cảng Vũng Rô. |
Trong cuộc họp ngày 26/4, lãnh đạo tỉnh Phú Yên nêu rõ, trong việc chỉ đạo UBND TP. Tuy Hòa triển khai tổ chức nạo vét thông luồng, tỉnh không đề cập đến việc tiêu thụ khối lượng cát sau nạo vét. Và rằng, UBND TP. Tuy Hòa đã cho phép doanh nghiệp Bảo Châu được tiêu thụ nội địa khối lượng cát nạo vét khi chưa được UBND tỉnh cho phép. Lãnh đạo tỉnh Phú Yên cũng yêu cầu UBND TP. Tuy Hòa báo cáo giải trình việc cho phép doanh nghiệp Bảo Châu được tiêu thụ nội địa khối lượng cát nạo vét.
Trong khi, Công ty Bảo Châu than phiền, đã nỗ lực nhưng không tìm được đối tác trong tỉnh tiêu thụ nguồn cát nhiễm mặn từ hoạt động nạo vét.
Trả lời báo chí, ông Huỳnh Anh Văn - Trưởng phòng Pháp chế Cảng vụ hàng hải Quy Nhơn, thông tin: Lô hàng trên, tàu Trung Huy được UBND TP. Tuy Hòa ký hợp đồng với Công ty Bảo Châu là hợp pháp. Tuy nhiên, tỉnh Phú Yên cho rằng, UBND TP. Tuy Hòa không có thẩm quyền cho doanh nghiệp tiêu thụ nội địa khối lượng cát đã nạo vét. Vì “lùm xùm” giữa thành phố và tỉnh, trong khi chưa thấy tín hiệu gì từ phía địa phương thông báo lô hàng trên là hợp pháp nên Cảng vụ chưa cho phép tàu Trung Huy 588 xuất bến.
Trước tình huống không bán được cát tận thu để cân đối chi phí thi công, UBND TP. Tuy Hòa đã đề nghị UBND tỉnh Phú Yên trích ngân sách để chi trả cho nhà thầu đã thực hiện nạo vét thông luồng. Trường hợp UBND tỉnh không chấp thuận phương án hỗ trợ kinh phí, thì cho phép Công ty Bảo Châu được bán khối lượng bùn cát nhiễm mặn đã nạo vét, tương ứng với kinh phí mà nhà thầu này đã bỏ ra. Công ty Bảo Châu cũng kiến nghị tỉnh hỗ trợ kinh phí bằng số tiền mà doanh nghiệp này đã chi phí thi công, khi đó Công ty sẽ không sử dụng nguồn cát nạo vét.
Phóng viên đã liên hệ với Văn phòng UBND tỉnh Phú Yên và UBND TP. Tuy Hòa để tìm hiểu thêm thông tin vụ việc, nhưng, những cán bộ có trách nhiệm đều… bận họp.
Trong vụ việc, có vẻ như giữa UBND tỉnh Phú Yên và UBND TP. Tuy Hòa chưa có sự thống nhất về quan điểm, cách thức thực hiện? Mấu chốt ở chỗ, quá trình triển khai dự án có lẽ đã thiếu một phương án chi tiết được cơ quan thẩm quyền phê duyệt, trong đó có việc tiêu thụ sản phẩm tận thu, cân đối thu, chi. Chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh Phú Yên khi giao nhiệm vụ cho UBND TP. Tuy Hòa, cũng không nhắc đến nội dung này.
Nhóm PV