Trong năm 2015, Báo Người Tiêu Dùng là một trong số ít cơ quan báo chí liên tục đăng tải những bài viết đề cập đến bất cập trong đấu thầu thuốc và thiết bị y tế tại TP.HCM.
Sau loạt bài của Báo Người Tiêu Dùng, bức tranh về thị trường dược phẩm và thiết bị y tế tại TP.HCM dần hé lộ mảng tối và những “bàn tay mờ ám” liên kết thao túng thị trường. Vấn đề mà Báo Người Tiêu Dùng nêu trước đây, một lần nữa lại trở nên “nóng bỏng” bởi vào ngày 6-3-2016, ông Đinh La Thăng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP.HCM đã chính thức chỉ đạo Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Nguyễn Tấn Bỉnh phải sớm xóa bỏ cơ chế đấu thầu tập trung bộc lộ nhiều bất cập, gây bức xúc trong dư luận từ nhiều năm nay.
Tại buổi làm việc với lãnh đạo ngành y tế vào ngày 6/3/2016, Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng đã chỉ đạo phải để các bệnh viện trên địa bàn được tự chủ tối đa, xóa bỏ cơ chế đấu thầu tập trung bộc lộ nhiều bất cập, nên trả lại cho bệnh viện quyền tự đấu thầu thuốc, vật tư, trang thiết bị như trước đây.
Sở Y tế “khoái” mô hình đấu thầu tập trung
Tuy nhiên, cũng sau chỉ đạo đúng đắn này của Bí thư Thăng, một sự việc hy hữu lần đầu tiên đã xảy ra tại TP.HCM, Thành ủy viên - Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Tấn Bỉnh lại có những động thái “lấp liếm” sự thật, dùng cách thức triệu tập các giám đốc bệnh viện trực thuộc sự quản lý của Sở Y tế TP.HCM để bỏ phiếu đối phó xem có thực hiện theo chỉ đạo của đồng chí Bí thư Thành ủy hay không?
Trước đó, Sở Y tế TP.HCM liên tục cho rằng kết quả đấu thầu năm 2015 tốt hơn năm trước, vì Sở Y tế đã "bước đầu có kinh nghiệm" sau đợt đấu thầu tập trung năm 2013-2014. Lượng thuốc trúng thầu đáp ứng được nhu cầu điều trị, thuốc có chất lượng, giá cả phù hợp, tiết kiệm ngân sách. Thuốc biệt dược chọn được nhà thầu là 504/532 mặt hàng, đạt 94,7%...
Lãnh đạo Sở này cũng từng “bao biện” rằng, sau khi có kết quả đấu thầu năm 2013-2014, Sở đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc - mỹ phẩm - thực phẩm thành phố lấy gần 300 mẫu thuốc trúng thầu để kiểm nghiệm. Kết quả đương nhiên phải là 100% các thuốc đạt tiêu chuẩn chất lượng vì trung tâm này trực thuộc... Sở Y tế TP.HCM!
Trên thực tế, so với thuốc, đấu thầu tập trung trang thiết bị còn khó hơn nhiều. Hậu quả, đã 3 năm nay, tất cả bệnh viện trên địa bàn đều không mua được trang thiết bị nào mới do chưa có kết quả đấu thầu từ Sở. Chính Bí thư Thành ủy TP.HCM Đinh La Thăng còn cho biết có bệnh viện huyện nhắn tin cho ông “kêu cứu” bệnh viện xây mới, rồi “nằm chờ” 3 năm trời vì không có trang thiết bị. Người dân chính là đối tượng chịu thiệt hại trước tiên. Thậm chí, nhiều doanh nghiệp tham gia đấu thầu tập trung bức xúc cho biết, Sở Y tế TP.HCM đã gia hạn kéo dài hồ sơ dự thầu những 6 lần. Đến nay đã hơn 14 tháng, vẫn chưa có kết quả. Thông báo gia hạn thầu mới nhất do Trung tâm Mua sắm Hàng hóa và Tài sản công thuộc Sở Y tế TP.HCM ban hành là vào ngày 28/1/2016 vừa qua. Khi hồ sơ kéo dài quá lâu, giá cả thay đổi, doanh nghiệp sẽ rất khó khăn trong việc gia hạn bảo lãnh thầu vì tốn rất nhiều phí cho ngân hàng. Còn nếu không gia hạn, sẽ bị loại!
Bí thư Thành ủy “nóng lòng” vì dân - Giám đốc Sở “bình thản” họp bỏ phiếu
Tại hội nghị, Bí thư Thăng cho biết: Không thể có chuyện vô lý là tiền của bệnh viện mà lại để cho Sở Y tế đấu thầu tập trung. Việc này được thực hiện mà không theo một quyết định nào cả. Tiền của bệnh viện phải trả cho bệnh viện và để bệnh viện tự đấu thầu. “Tại sao các bệnh viện tư tự mua thuốc được giá rẻ, còn bệnh viện công đấu thầu thì lại giá cao?”, ông Thăng chất vấn.
Đặc biệt, trang thiết bị y tế đến nay vẫn chưa có kết quả đấu thầu tập trung, mà theo giới chuyên môn, sẽ không bao giờ có được kết quả này vì việc này là hoàn toàn bất khả thi. Chưa kể, đấu thầu tập trung còn bộc lộ nhiều sơ hở để các nhóm lợi ích vào thâu tóm, đưa thuốc lậu vào trúng thầu, thuốc giá rẻ không bảo đảm chất lượng vào bệnh viện... Nhân sự của Trung tâm mua sắm thuộc Sở Y tế có nhiệm vụ tổ chức đấu thầu, thiếu chuyên môn, khiến việc đấu thầu càng khó khăn.
Trong khi dư luận phản đối đấu thầu tập trung, Giám đốc Sở Nguyễn Tấn Bỉnh vẫn luôn cho rằng đấu thầu tập trung là chủ trương của lãnh đạo thành phố nhằm thống nhất giá thuốc giữa các bệnh viện, tạo ra giá thuốc hợp lý cho bệnh nhân, tức giá rẻ. Đấu thầu riêng lẻ tại các bệnh viện dễ phát sinh tiêu cực huê hồng, tức có lợi ích nhóm ở các bệnh viện... Do đó, nhằm quyết bảo vệ cơ chế đấu thầu tập trung, ngày 8/3/2016 ông Nguyễn Tấn Bỉnh đã triệu tập cuộc họp khẩn với tất cả bệnh viện trực thuộc, bệnh viện quận huyện. Cuộc họp này được chính ông Bỉnh chủ trì và “lệnh” cho các bệnh viện “đăng ký chủ động phát huy quyền tự chủ mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư tiêu hao”.
Điều nực cười nhất chính là việc ông Giám đốc Sở này, người đang nắm giữ quyền lực tối thượng quản lý các bệnh viện tại TP.HCM buộc các Giám đốc Bệnh viện phải tự điền vào phiếu lấy ý kiến rằng đơn vị mình muốn tự đấu thầu hay ủng hộ hình thức đấu thầu tập trung của Sở. Giám đốc các bệnh viện bị bắt buộc ký rõ tên vào phiếu và Sở Y tế thu lại để tổng hợp. Nhiều quan điểm cho rằng, việc Giám đốc Sở chủ trì họp, bắt cấp dưới ký tên chẳng khác nào hành động “đánh đòn phủ đầu về tâm lý” đối với các giám đốc bệnh viện. Tại TP.HCM, mọi người đều biết Giám đốc Sở Y tế giữ “quyền lực” tối thượng, có quyền bổ nhiệm, điều chuyển công tác các nhân sự và thanh tra các bệnh viện, liệu rằng có giám đốc bệnh viện nào dám “trái ý” của ngài Giám đốc Sở ???
Theo Người tiêu dùng