Hàng loạt sai phạm tại dự án lớn
Năm 2022, UBND tỉnh Thanh Hóa có văn bản chỉ đạo thanh tra tổng thể, toàn diện về quy hoạch đất đai, trình tự thủ tục đầu tư, xây dựng đối với một số dự án sử dụng đất giai đoạn 2010-2021. Trong đó có Dự án Melinh Plaza Thanh Hóa.
Theo đó, tháng 1/2024, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã ban hành kết luận thanh tra dự án này và chỉ ra nhiều sai phạm. Kết luận Thanh tra chỉ rõ, trong văn bản đồng ý chủ trương của UBND tỉnh Thanh Hoá là cho Công ty Cổ phần Eurowindow Holding làm chủ đầu tư, nhưng khi cấp giấy chứng nhận đầu tư (GCNĐT) lại cấp cho Công ty Melinh Plaza. Công ty này sau đó được UBND tỉnh cho thuê 26.242,4 m² đất để thực hiện giai đoạn 1 theo Quyết định số 1551/QĐ-UBND ngày 24/5/2012. Tuy nhiên, sau hơn 43 tháng kể từ khi được thuê đất, chủ đầu tư vẫn không triển khai thực hiện dự án theo GCNĐT số 26121000005 ngày 15/3/2012.
    |
 |
Thanh tra chỉ rõ nhiều vi phạm tại Dự án Melinh Plaza Thanh Hoá. |
Theo quy định tại khoản 2 Điều 64 Luật Đầu tư 2005, dự án đã được cấp GCNĐT nhưng sau 12 tháng không triển khai, không có lý do chính đáng thì phải bị thu hồi. Dù vậy, Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính) lại không tham mưu thu hồi GCNĐT đã cấp, dẫn đến tình trạng kéo dài sai phạm.
Điều dư luận quan tâm tại dự án này là giá đất khi giao cho chủ đầu tư thấp hơn so với khu vực xung quanh. Cụ thể, tháng 1/2016 UBND tỉnh giao 67.234,5 m² đất cho chủ đầu tư thực hiện dự án. Tháng 7/2017, UBND tỉnh phê duyệt giá đất để tính tiền sử dụng đất nộp ngân sách. Trong đó, giá đất, nhà ở thấp tầng (shophouse, 18.363,9 m²) tổng giá trị 124 tỷ đồng (khoảng 6,76 triệu đồng/m²). Trung tâm thương mại cộng căn hộ cao cấp (3756 m²), tổng giá trị 37,1 tỷ đồng (khoảng 9,88 triệu đồng/m²). Nhà ở xã hội (1.420 m²), tổng giá trị 7,9 tỷ đồng (khoảng 5,6 triệu đồng/m²).
Trong công tác quy hoạch, dự án được phê duyệt nhiều lần điều chỉnh. Tuy nhiên, các lần điều chỉnh chưa đảm bảo đúng quy định tại Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và Nghị định số 37/2010/NĐ-CP. Trong đó, Sở Xây dựng đã tham mưu phê duyệt quy hoạch cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ thương mại dịch vụ sang đất ở trái với quy hoạch phân khu và kế hoạch sử dụng đất đã được duyệt.
Đối với khâu lựa chọn nhà đầu tư, qua thanh tra xác định có nhiều sai sót. Sau khi điều chỉnh quy hoạch, diện tích dự án 6,7 ha đã được giải phóng mặt bằng. Công ty Melinh Plaza có quyền sử dụng hợp pháp với 26.242,4 m² đất thương mại dịch vụ, nhưng phần diện tích còn lại 40.992,1 m² chưa được giao đất, cho thuê đất theo quy định. Dù vậy, Sở Xây dựng vẫn tham mưu công nhận Công ty Melinh Plaza làm chủ đầu tư toàn bộ dự án.
Về giải phóng mặt bằng, tổng kinh phí được duyệt là 9,95 tỷ đồng; Công ty Melinh Plaza đã chuyển hơn 9,87 tỷ đồng, và thực tế đã chi trả hơn 9,77 tỷ đồng. Đến ngày 18/12/2014, toàn bộ 67.234,5 m² đất đã được bàn giao cho chủ đầu tư. Thế nhưng, sau đó UBND thành phố Thanh Hóa (cũ) lại ban hành tới 11 quyết định thu hồi đất, trong khi đất đã bàn giao từ trước, đây là việc làm trái với quy định của pháp luật.
Liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa cũng chỉ rõ nhiều bất cập. UBND tỉnh Thanh Hóa lần lượt ban hành các quyết định giao đất, điều chỉnh đất: Quyết định 147/QĐ-UBND ngày 13/1/2016, Quyết định 1974/QĐ-UBND ngày 9/6/2016 và Quyết định 1611/QĐ-UBND ngày 16/5/2017. Qua đó, giao cho Công ty Melinh Plaza tổng diện tích 67.234,5 m² đất để thực hiện dự án, trong đó có 23.539,9 m² đất xây dựng trung tâm thương mại, căn hộ cao cấp, nhà ở thấp tầng và nhà ở xã hội. Tuy nhiên, việc tham mưu chuyển đổi mục đích sử dụng đất chưa được cập nhật trong kế hoạch sử dụng đất của thành phố Thanh Hóa, vi phạm Điều 52 Luật Đất đai 2013.
Về nghĩa vụ tài chính, ngày 18/8/2017, Cục Thuế tỉnh nay là Thuế Thanh Hóa ra thông báo tổng số tiền sử dụng đất chủ đầu tư phải nộp là 161,19 tỷ đồng. Trong đó, 9,68 tỷ đồng tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng được trừ vào tiền sử dụng đất, giải phóng mặt bằng được trừ vào tiền sử dụng đất, nên số tiền còn phải nộp là 151,5 tỷ đồng. Đến ngày 27/3/2018, Chi cục Thuế thành phố xác nhận Công ty Melinh Plaza đã nộp đủ số tiền này cùng với hơn 3,2 tỷ đồng tiền chậm nộp.
Nhưng chỉ “rút kinh nghiệm’
Liên quan đến những sai phạm này, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản chỉ đạo giao Sở Nội vụ (cũ) tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm thuộc thẩm quyền quản lý đã chỉ ra trong kết luận thanh tra.
Được biết, đến nay, các đơn vị có liên quan đến các sai phạm trong kết luận đã tổ chức kiểm điểm. Đối với Sở Xây dựng, các cá nhân có vi phạm, khuyết điểm nhưng chưa đến mức phải xử lý kỷ luật, thực hiện nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc đối với ông Nguyễn Mạnh Tuấn, ông Nguyễn Văn Thịnh, ông Lê Đức Quang, bà Phạm Huyền Nhung; các ông Ngô Văn Tuấn (đã chuyển công tác); ông Đào Vũ Việt (đã chuyển công tác); ông Nguyễn Minh Huân (đã nghỉ hưu); ông Nguyễn Bá Hùng (đã nghỉ hưu; bà Trần Vũ Quỳnh Anh (đã nghỉ công tác). Căn cứ tính chất mức độ vi phạm, Sở Xây dựng xét thấy chưa đến mức phải xem xét kỷ luật.
Đối với Sở Kế hoạch Đầu tư (cũ), phòng Kinh tế đối ngoại chỉ nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc.
    |
 |
Đất thương mại được chuyển thành đất ở trái quy hoạch tại dự án. |
Đối với Sở Tài nguyên và Môi trương (cũ), nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với toàn thể cán bộ công chức. Kiểm điểm cá nhân, bà Ngô Thị Phượng, Chuyên viên phòng Quản lý Đất đai nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc trong tham mưu.
Đối với UBND TP Thanh Hóa (cũ), tập thể Phòng Tài chính Kế hoạch kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc; cá nhân ông Phạm Thành Chung, trưởng phòng kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc. Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc; cá nhân ông Đỗ Huy Tiếp nguyên trưởng phòng; ông Lê Cường, chuyên viên kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc ...
Điều dư luận quan tâm lúc này là, dù nhiều vi phạm tại một dự án lớn, diễn ra trong nhiều năm nhưng hầu hết các sở, ngành, đơn vị liên quan tới vi phạm chỉ bị rút kinh nghiệm và rút kinh nghiệm sâu sắc.