Trong văn bản gửi Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước cho hay: Đoàn Kiểm toán nhà nước thuộc Kiểm toán Nhà nước khu vực VI đã tiến hành kiểm toán tại thành phố Hải Phòng từ ngày 23/10/2017 đến tháng 12/2017.
Qua kiểm toán công tác quán lý khai thác khoáng sản trên địa bàn Thủy Nguyên thành phố Hải Phòng, Kiểm toán Nhà nước nhận thấy công tác quản lý tài nguyên khoáng sản chưa được quan tâm đúng mức.
Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trường nhiều năm không kiểm tra sản lượng khai khác theo quy định của Luật Khoáng sản; việc nộp thuế hàng năm dựa trên số liệu sản lượng khai thác do doanh nghiệp tự kê khai.
    |
 |
| Việc khai thác đá của Công ty Phúc Sơn từng bị nhiều người dân phản ứng do ô nhiễm môi trường. Ảnh: DDDN |
Từ năm 2009, UBND huyện Thuỷ Nguyên đã có báo cáo phát hiện hoạt động khai thác khoáng sản trái phép, tuy nhiên UBND thành phố Hải Phòng chưa có biện pháp xử lý triệt để. Từ các thông tin tài liệu thu thập được và hiện trạng các mỏ đá, Kiểm toán Nhà nước đã lựa chọn đo đạc khối lượng, khoáng sản đã khai thác của 2 doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thuỷ Nguyên, trong đó có Công ty Xi măng Phúc Sơn.
Từ thực tế kết quả kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước đã kết luận cộng ty Xi măng Phúc Sơn thiếu hợp tác trong suốt quá trình kiểm toán; không cung cấp hồ sơ quá trình kiểm toán và có dấu hiệu chỉnh sửa hồ sơ. Công ty quản lý mỏ không chặt chẽ, để rủi ro thất thoát tài nguyên khoáng sản, thất thu NSNN, ảnh hưởng đến môi trường.
Kiểm toán Nhà nước kết luận: Công ty khai thác vượt công suất, dưới cốt +5m, vượt ranh giới cho phép dẫn đến khối lượng đá nguyên khai chưa kê khai tính thuế tài nguyên và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước khác là 8,3 triệu m3; chưa kê khai tính phí bảo vệ môi trường là 9,7 triệu m3; khối lượng tài nguyên đã khai thác dưới cốt cho phép (+5m) là 434 nghìn m3.
Kiểm toán Nhà nước tạm xác định doanh nghiệp còn phải nộp ngân sách nhà nước khoảng 266 tỷ đồng thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường và các khoản phải nộp khác có liên quan.
Ngoài ra, theo thông tin Đoàn kiểm toán thu thập từ báo chí, Công ty Xi măng Phúc Sơn không có năng lực khai thác mà sử dụng hợp đồng thuê khoán cho các tổ chức, cá nhân trong địa bàn, việc khai thác hình thành “Tuyệt tình cốc” không thực hiện hoàn nguyên, rất nguy hiểm; không đảm bảo an toàn cho người lao động, nhiều năm đã để xảy ra tai nạn nghiêm trọng; Công ty lựa chọn các đơn vị thuê khai thác công nghệ lạc hậu, dẫn đến môi trường bị ô nhiễm nặng nề bị người dân nơi có mỏ đá phản đối.
Để bảo vệ cho kết luận kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước bổ sung: Để xác định việc thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước của doanh nghiệp khai thác khoáng sản đòi hỏi phải xác định chính xác khối lượng khoáng sản doanh nghiệp đã khai thác thực tế. Do lĩnh vực đo đạc khoáng sản là lĩnh vực chuyên sâu, Kiểm toán Nhà nước chưa có nhân lực và trang thiết bị để có thể tự thực hiện, do đó cần phải có chuyên gia trợ giúp để hoàn thành nhiệm vụ kiểm toán.
Để củng cố bằng chứng kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước đã sử dụng chuyên gia theo quy định của Luật KTNN. Đơn vị chuyên gia được Kiểm toán Nhà nước lựa chọn là Công ty TNHH Công nghệ Niềm Tin (Công ty Niềm Tin) với 20 năm hoạt động và phát triến, đã triển khai thành công nhiều dự án đo đạc với các công nghệ tiên tiến hiện nay; việc lựa chọn đơn vị chuyên gia đảm bảo chặt chẽ, chất lượng và mang tính khách quan, tính độc lập cao, đúng quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước, các quy trình và quy định của Kiểm toán Nhà nước.
Trước những phản ứng của Công ty Phúc Sơn sau khi có kết luận kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước khẳng định: Đây là vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Do Công ty Xi măng Phúc Sơn là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (Công ty tại Đài Loan), để đảm bảo tính khách quan và đánh giá được đầy đủ trách nhiệm của các bên có liên quan, tại Báo cáo kiểm toán ngân sách địa phương năm 2016 của thành phố Hải phòng, Kiểm toán Nhà nước chưa kiến nghị truy thu thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước đối với Công ty Xi măng Phúc Sơn.
Song, Kiểm toán Nhà nước đã chuyển hồ sơ của Công ty Xi măng Phúc Sơn sang cơ quan cảnh sát điều tra - Công an thành phố Hải Phòng điều tra làm rõ các sai phạm để xử lý theo quy định của pháp luật .
"Sau khi có kết luận của cơ quan điều tra, công ty Xi măng Phúc Sơn phải chấp hành đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật", Kiểm toán Nhà nước lưu ý.
Lương Bằng (Vietnamnet)