Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết tại cuộc họp khẩn bàn giải pháp đảm bảo nguồn cung, bình ổn thị trường trong nước hôm nay (ngày 9/2) và có chỉ đạo, ngay tại cuộc họp này, phải tìm làm rõ được nguyên nhân khiến nguồn cung xăng dầu khan hiếm và đề xuất những giải pháp để giải tỏa những dấu hiệu bất ổn hiện nay tại thị trường trong nước.
    |
 |
| Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, dứt khoát không để thiếu xăng dầu. |
Có hiện tượng găm hàng để trục lợi
Ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương cho biết, với nhu cầu khoảng 1,8-2 triệu m3 xăng dầu các loại/tháng, nguồn cung như trên cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường trong tháng 2/2022. Từ tháng 3, nguồn cung có thể giảm, lượng tồn kho thấp so với các tháng thông thường. Song, Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn đã có kế hoạch sẽ chạy đủ 100% công suất từ ngày 13/3/2022. Hiện, các thương nhân đầu mối cũng đã có kế hoạch nhập khẩu xăng dầu để bù đắp nguồn cung thiếu hụt từ sản xuất trong nước, nếu Nhà máy lọc dầu Nghị Sơn không bảo đảm duy trì hoạt động sản xuất như kế hoạch.
Cụ thể, theo ông Đông, hiện Tổng công ty dầu Việt Nam (PVOil) đã có kế hoạch nhập khẩu tăng thêm và dự kiến lượng xăng dầu về cảng Việt Nam ngày 20/2/2022 là 26.000m3 xăng và 42.000m3 dầu; Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cũng đã ký kết các hợp đồng nhập khẩu để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường theo đúng kế hoạch đã đăng ký.
Lượng bán xăng dầu ra thị trường của Petrolimex trong tháng vừa qua đã tăng khoảng 30% so với các tháng thông thường. Ngoài ra, các thương nhân đầu mối xăng dầu khác cũng đang tích cực triển khai việc ký kết, nhập khẩu xăng dầu.
Còn Phó Chủ tịch UBND TP HCM Phan Thị Thắng thì cho biết, sáng qua, TP HCM cũng tổ chức cuộc họp khẩn với các đơn vị chức năng liên quan để nắm tình hình cung cầu xăng dầu trên địa bàn thành phố. Hiện toàn thành phố có 548 cửa hàng xăng dầu. trong đó, 2 cửa hàng đang sửa chữa nên đóng cửa chứ không phải vì lý do khan hiếm hàng.
“Các doanh nghiệp trên địa bàn thực chất cũng khó khăn về nguồn cung nhưng đều cam kết thực hiện nghiêm, không có hiện tượng thao túng thị trường, ảnh hưởng đến điều kiện sinh hoạt của người dân”- bà Thắng nói và cho hay, lãnh đạo thành phố cũng quán triệt, thống nhất quan điểm, nếu doanh nghiệp có hiện tượng không minh bạch thì xử lý nghiêm.
|
 |
| Bộ trưởng Bộ Công thương khẳng định, hiện tượng găm hàng diễn ra ở cả doanh nghiệp: đầu mối, thương nhân phân phối và các cửa hàng bán lẻ. |
Nêu nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung xăng dầu những ngày qua ở một số tỉnh, thành phố, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Bùi Ngọc Bảo thông tin, nguyên nhân chủ yếu là do Nhà máy Nghi Sơn có sự suy giảm lọc dầu dẫn đến không đảm bảo nguồn cung cho các doanh nghiệp đầu mối. Ngoài ra, do giá thế giới tăng cao. Chưa kể, một số doanh nghiệp lớn như Petrolimex, PVOil có thể tiếp cận thị trường nhập khẩu thuận lợi, nhiều doanh nghiệp nhỏ lại tiếp cận nhập khẩu khó khăn.
Ông Bảo nhấn mạnh, Hiệp hội có hơn 40 thành viên, chiếm 85% sản lượng lưu thông trong nước. Ông khẳng định, đến thời điểm này không thiếu nguồn cung xăng dầu, tuy nhiên, mức độ không đồng đều. “Các đầu mối đều có mạng lưới đảm bảo được nguồn cung. Trong khi đó, có một số thương nhân phân phối gặp khó khăn trong tiếp cận đầu vào, song về tổng thể cân đối đủ”- ông Bảo cho biết và lưu ý, trong thời gian trước mắt thì vẫn đủ, nhưng cần có giải pháp tổng thể vì đến tháng 5 tới đây, chưa biết được tình hình sẽ như thế nào.
Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhận định, có 3 nguyên nhân dẫn đến tình trạng khan hiếm nguồn cung xăng dầu ở thời điểm này. Trước hết là do tình trạng đứt gãy nguồn cung ở Nhà máy Nghi Sơn đang trong tình trạng khó khăn về tài chính. Đặc biệt, trên phạm vi cả nước đều đã xuất hiện những hiện tượng khá giống nhau, đóng cửa hàng hoặc mở ít giờ, bán nhỏ giọt, tìm nhiều lý do để trì hoãn mở cửa hoặc bán với giá cao hơn, gây tâm lý bất an.
Ngoài ra, theo Bộ trưởng, có hiện tượng găm hàng, để trục lợi. Hiện tượng này diễn ra ở cả 3 loại hình doanh nghiệp: đầu mối, thương nhân phân phối và đặc biệt ở các cửa hàng bán lẻ. “Dứt khoát có hiện tượng này. Bởi theo báo cáo của các doanh nghiệp, Tập đoàn, nguồn cung xăng dầu đến thời điểm này vẫn đảm bảo đủ”- Bộ trưởng nhấn mạnh.
Không đảm bảo nguồn cung, dứt khoát sẽ bị xem xét xử lý
Hiện tượng này đang chỉ rải rác ở một số địa phương nhưng nó sẽ trở nên phổ biến nếu chúng ta không có những chỉ đạo quyết liệt, kiên quyết để loại bỏ. Do vậy, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên yêu cầu, các địa phương, các cơ quan quản lý nhà nước thuộc Bộ Công thương, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ (đặc biệt là chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp chiều ngày 8/2) và tinh thần chỉ đạo của Bộ Công thương yêu cầu các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh xăng dầu trên địa bàn cam kết chấp hành nghiêm chính sách điều hành, niêm yết, bán đúng giá và công khai nguồn cung.
Bên canh đó, các doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối, phải lên kế hoạch nhập khẩu bảo đảm nguồn cung trong mọi tình huống và dứt khoát không để thiếu xăng dầu.
Vụ Thị trường trong nước cùng Thanh tra Bộ tham mưu cho lãnh đạo Bộ thành lập Đoàn Thanh tra để tổng kiểm tra rà soát các doanh nghiệp đầu mối có chức năng nhập khẩu xăng dầu, yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động đúng với nội dung trên giấy phép và phải góp phần tích cực đảm bảo nguồn cung xăng dầu (tính cả nguồn trong nước và nhập khẩu), đáp ứng nhu cầu nền kinh tế. Trong quá trình kiểm tra, vừa thanh tra theo kế hoạch và có những cuộc thanh tra đột xuất trên phạm vi cả nước.
Đối với các cơ sở kinh doanh kiên quyết đình chỉ, tạm đình chỉ, rút giấy phép, nếu có từ 6 tháng trở lên, kể từ thời điểm kiểm tra trong tháng 2/2022 trở đi mà không nhập khẩu xăng dầu để cung ứng cho thị trường.
Ông cũng nhấn mạnh: Tập đầu Dầu khí Quốc gia Việt Nam chỉ đạo tăng năng lực sản xuất, cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước năng suất cao nhất có thể; Tiếp tục đàm phán các bên liên quan để sớm phục hồi hoạt động có hiệu quả của Nghi Sơn. Đồng thời, làm rõ trách nhiệm của Nghi Sơn nếu vi phạm các điều khoản cam kết và để đứt gãy chuỗi cung ứng.
Các doanh nghiệp nhà nước, cụ thể là Petrolimex hoặc doanh nghiệp có cổ phần nhà nước chi phối cần chủ động, tích cực, nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của Chính Phủ, Bộ Công thương, Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp theo hướng chủ động nguồn nhập khẩu từ cả trong, ngoài nước để không để đứt gãy nguồn và không bị sốc vì giá.
Các doanh nghiệp nhà nước, tư nhân cần có kế hoạch nhập tăng từ 25-30% trở lên trong hệ thống của mình. Nếu như ở địa phương nào, cơ sở kinh doanh nào phản ánh, nguồn cung không đảm bảo thì dứt khoát sẽ bị xem xét xử lý.
Người đứng đầu Bộ Công thương cũng đề nghị Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước chỉ đạo PVN tiến hành đàm phán với các bên liên quan trong liên doanh nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn để đảm bảo nguồn cung như đã cam kết. Trường hợp không đảm bảo được thì phải chịu trách nhiệm, không làm thiệt hại cho các đối tác, không gây xáo trộn thị trường xăng dầu trong nước.
Cùng với đó, tiếp tục chỉ đạo các cơ sở sản xuất xăng dầu khác tăng cường năng suất, công suất sản xuất tối đa, đảm bảo đủ nguồn cung xăng dầu trong mọi tình huống…