leftcenterrightdel
 Theo Bộ Tài chính, việc giảm thuế đối với xăng dầu, người dân sẽ được hưởng lợi. Ảnh minh họa

Theo Bộ Tài chính, trong điều kiện thuế bảo vệ môi trường (BVMT) đối với xăng dầu đã giảm xuống mức sàn trong khung thuế BVMT, thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng đã điều chỉnh giảm từ 20% xuống 10%. Để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội mà Đảng và Nhà nước đã đề ra cho năm 2022 và kiểm soát lạm phát các tháng cuối năm 2022 và đầu năm 2023, cần thiết phải trình Quốc hội có quyết nghị giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) quyết định việc giảm thuế cụ thể; Bộ Tài chính trình Chính phủ để trình Quốc hội giao thẩm quyền cho UBTVQH điều chỉnh giảm mức thuế TTĐB đối với xăng và thuế GTGT đối với xăng dầu, như sau: 

Giảm tối đa 50% mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm tối đa 50% mức thuế giá trị gia tăng đối với xăng các loại, nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn; giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định mức giảm cụ thể thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng và thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu cũng như thời gian áp dụng giảm thuế cụ thể trong trường hợp giá xăng, dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn ở mức cao, tác động đến chỉ số lạm phát, kinh tế vĩ mô, sinh kế, đời sống người dân và tăng trưởng kinh tế.

Về tác động của dự thảo, Bộ Tài chính nhận định tác động trên cơ sở 2 phương án như sau:

Với phương án 1: Giảm 50% mức thuế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 20% mức thuế GTGT đối với xăng dầu. Thời gian áp dụng 6 tháng kể từ ngày Nghị quyết của UBTVQH có hiệu lực thi hành.

Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, dự kiến tác động đến ngân sách nhà nước (NSNN) như sau: Số giảm thu NSNN của 2 sắc thuế này khoảng 1.239 tỉ đồng/tháng. Nếu tính cả việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15  thì tổng giảm thu NSNN một tháng khoảng 5.432 tỉ đồng/tháng.

Nếu thời gian thực hiện giảm thuế TTĐB và thuế GTGT trong vòng 6 tháng thì tổng giảm thu NSNN đối với 2 sắc thuế này là 7.434 tỉ đồng. Theo đó, tổng giảm thu NSNN do việc giảm thuế BVMT, thuế TTĐB, thuế GTGT đối với xăng dầu như đề xuất là khoảng 40.890 tỉ đồng.

Với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỉ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 15,93% đối với xăng E5RON92, khoảng 17,95% đối với xăng RON95 và khoảng 9,75% đối với dầu diesel.

Điều này tác động đến CPI như sau: Nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế từ ngày 01/11/2022 đối với thuế TTĐB, thuế GTGT; theo đó, dự kiến tác động của biện pháp giảm thuế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,1%. Tuy nhiên tác động của việc giảm thuế đến CPI còn tùy thuộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.

Việc giảm thuế TTĐB, thuế GTGT sẽ tác động trực tiếp làm giảm giá bán xăng dầu, góp phần bình ổn giá xăng dầu trong nước. Qua đó, sẽ thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và phục hồi kinh tế trong năm 2022 và năm 2023.

Đánh giá về tác động đối với người dân và doanh nghiệp, theo Bộ Tài chính, người dân là đối tượng sẽ được hưởng lợi trực tiếp của chính sách này, việc giảm thuế TTĐB đối với xăng, giảm thuế GTGT đối với xăng dầu sẽ góp phần giảm giá các mặt hàng, từ đó góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng, dầu cũng như giảm các chi phí gián tiếp từ các sản phẩm tiêu dùng khác.

Còn đối với các ngành sản xuất cũng như các doanh nghiệp có sử dụng xăng dầu là đầu vào của hoạt động sản xuất như giao thông vận tải, vận chuyển, đánh bắt thủy sản, dịch vụ khí đốt, sản xuất hóa chất có sử dụng nguyên liệu từ xăng dầu... sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi chính sách được ban hành. Việc giảm thuế TTĐB đối với xăng, giảm thuế GTGT đối với xăng dầu sẽ góp phần làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, từ đó giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng sản xuất kinh doanh.

Nếu áp dụng phương án 2: giảm 50% mức thuế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 50% mức thuế GTGT đối với xăng dầu. Thời gian áp dụng 6 tháng kể từ ngày Nghị quyết của UBTVQH có hiệu lực thi hành.

Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, dự kiến số giảm thu NSNN của 2 sắc thuế này khoảng 2.031 tỉ đồng/tháng. Nếu tính cả việc giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn thì tổng giảm thu NSNN một tháng khoảng 6.224 tỉ đồng/tháng.

Nếu thời gian thực hiện giảm thuế TTĐB và thuế GTGT trong vòng 6 tháng: Tổng giảm thu NSNN đối với 2 sắc thuế này là 12.186 tỉ đồng. Theo đó, tổng giảm thu NSNN do việc giảm thuế BVMT, thuế TTĐB, thuế GTGT đối với xăng dầu như đề xuất (bao gồm: giảm thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số  18/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15) là khoảng 45.642 tỉ đồng.

Với phương án này và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng 13,35% đối với xăng E5RON92, khoảng 15,61% đối với xăng RON95 và khoảng 7,18% đối với dầu diesel.

Ngoài ra, nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm thuế từ ngày 01/11/2022 đối với thuế TTĐB, thuế GTGT; theo đó, dự kiến tác động của biện pháp giảm thuế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,15%. Tuy nhiên tác động của việc giảm thuế đến CPI còn tùy thuộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.

Sự tác động đến tăng trưởng kinh tế, đến người dân và doanh nghiệp cũng tương tự như phương án 1.

Nguyễn Anh