(BVPL) - Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng trong công cuộc xóa đói giảm nghèo suốt 2 thập kỷ qua. Tuy nhiên, giảm nghèo giai đoạn vừa qua gặp khó khăn và thách thức như: Vấn đề phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương, cơ sở; sự tham gia của người dân trong giảm nghèo; chồng chéo trong chính sách... Từ thực tế đó đòi hỏi trong giai đoạn 2016 - 2020 phải thay đổi cách tiếp cận giảm nghèo theo tư duy mới.

 


Thứ trưởng Nguyễn Trọng Đàm cũng thừa nhận, chính chúng ta làm thay họ nhưng nhiều khi chúng ta không hiểu phong tục tập quán, thiên nhiên khí hậu, địa hình… đưa chính sách vào triển khai không trúng, không hiệu quả. Các mô hình đưa xuống: năm nào, ở đâu, giải ngân xong là xong, thiếu theo dõi, quản lý để nhân rộng. Do đó, tới đây nên chuyển đổi phương thức hỗ trợ: từ cho không chuyển sang hỗ trợ cho vay, cho mượn.

… Cần phát huy nội lực

Từ những bất cập, hạn chế trên, để triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo giai đoạn 2016 - 2020, hiện nay Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã xây dựng và cho lấy ý kiến Dự thảo “Quyết định ban hành Quy chế quản lý, điều hành thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia". Theo Dự thảo, cộng đồng dân cư thụ hưởng kết quả từ các dự án, công trình thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia có các quyền và nghĩa vụ: được chính quyền địa phương cung cấp thông tin kịp thời và công khai về chủ trương, chính sách, kết quả lựa chọn, thứ tự ưu tiên các dự án/công trình thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia trên địa bàn. Đóng góp ý kiến vào phương án quy hoạch khu dân cư, đề án định canh, định cư vùng kinh tế mới; kế hoạch, dự án huy động và sử dụng các khoản đóng góp của nhân dân để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Đặc biệt, người dân được tham gia vào quá trình thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia, từ khâu xây dựng kế hoạch, đến khâu tổ chức thực hiện.

Theo các chuyên gia, từ những yêu cầu thực tiễn và bài học kinh nghiệm của các quốc gia láng giềng, hơn lúc nào hết, yêu cầu phát huy nội lực của người dân trong việc xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững nên được coi là cách tiếp cận hợp lý trong giai đoạn mới.


Theo nguyên Viện trưởng Viện Chính sách chiến lược (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) - TS. Đặng Kim Sơn, song song với việc tiếp thêm các nguồn tài trợ mới cho cư dân nông thôn và người nghèo thì điều quan trọng là khơi dậy tinh thần chủ động và sáng tạo cộng đồng nơi họ sinh sống, từ đó kích hoạt các nguồn nội lực hiện có, phát huy hiệu quả nhất sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Hiện bản thân nông dân chưa đóng vai trò chủ thể trong quá trình phát triển nông thôn mới vẫn là chỉ đạo từ trên là chính. Vì vậy, trong thiết kế chính sách thời gian tới, ý kiến của người dân là vô cùng quan trọng. Chỉ khi người dân được tham gia về lập kế hoạch, tài chính, đặc biệt các chương trình về phát triển nông thôn mới phải có sự tham gia của cộng đồng mới xử lý được vấn đề nghèo một cách gốc rễ.
 

Mai Hòa

.