    |
 |
| Quang cảnh phiên làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 11/10. |
Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 27, chiều 11/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe Chủ nhiệm UBPL của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ Báo cáo của Chính phủ kết hợp với báo cáo của Tòa án nhân dân tối cao; VKSND tối cao; Kiểm toán nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) hành chính năm 2023.
Cụ thể, về công tác tiếp công dân, Thường trực UBPL đánh giá cao kết quả đạt được trong công tác tiếp công dân năm 2023. So với năm 2022, năm nay số lượt, số người, số vụ việc và số đoàn đông người tăng mạnh (tăng 37,5% về số lượt, 41,8% về số người, 33,2% về số vụ việc), nhưng Thanh tra Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương vẫn bảo đảm thực hiện tốt công tác tiếp công dân.
Tuy nhiên, việc công dân trực tiếp đến các Bộ, ngành để KNTC, kiến nghị, phản ánh tăng mạnh so với ở địa phương, nhất là về số lượng đoàn đông người (ở các Bộ, ngành tăng 268,6%) cho thấy tình hình công dân khiếu kiện lên các cơ quan ở Trung ương năm 2023 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, đề nghị Chính phủ chỉ đạo đánh giá làm rõ nguyên nhân, rút ra bài học kinh nghiệm để có giải pháp phù hợp xử lý, khắc phục.
|
 |
| Chủ nhiệm UBPL của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra sơ bộ. |
Qua xem xét số liệu trong Báo cáo cho thấy, việc chấp hành quy định của pháp luật về trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có chuyển biến tích cực (đạt 79%), cao hơn 2% so với năm 2022 và cao hơn 23% so với bình quân 05 năm giai đoạn 2016-2021.
Tuy nhiên, việc thực hiện quy định của pháp luật về trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ chưa đạt yêu cầu (chỉ đạt 45%) và cũng mới chỉ đạt 92% số ngày tiếp theo quy định. Đề nghị Chính phủ bổ sung làm rõ lý do của việc Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ “tiếp ít, ủy quyền nhiều”.
Bên cạnh đó, trong Báo cáo gộp số ngày Thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước các cấp trực tiếp tiếp công dân với số ngày ủy quyền cho cấp phó tiếp để đánh giá về việc chấp hành quy định của pháp luật về số ngày tiếp công dân của Thủ trưởng cơ quan hành chính nhà nước là chưa bảo đảm theo đúng theo quy định của Luật Tiếp công dân, chưa phản ánh chính xác trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan trong việc trực tiếp tiếp công dân.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên họp. |
Đối với VKSND, Kiểm toán nhà nước, không có công dân đến KNTC về hành chính; đối với Tòa án nhân dân các cấp, số lượng công dân trực tiếp đến để KNTC về hành chính, kiến nghị, phản ánh không nhiều, trong cả kỳ báo cáo chỉ có 285 lượt người về 253 vụ việc và không có đoàn đông người.
Về kết quả tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, Báo cáo của Chính phủ cho thấy, so với năm 2022, tổng số đơn các loại do các cơ quan hành chính nhà nước tiếp nhận tăng 29,6% nhưng các cơ quan đã xử lý 442.801 đơn, chiếm tỷ lệ 99,1%.
Trong đó, số đơn do các Bộ, ngành trung ương tiếp nhận (tăng 79,3%) tăng hơn rất nhiều so với địa phương (tăng 22,6%). Trong số đơn đã được xử lý, số đơn có đủ điều kiện xử lý chiếm tỷ lệ 81% (năm 2022 là 86,8%) và càng lên cấp cao hơn thì tỷ lệ này càng giảm (ở địa phương là 83,3%; ở Bộ, ngành là 50,4%; ở Thanh tra Chính phủ là 39,3%).
Thường trực UBPL đề nghị Chính phủ làm rõ lý do dẫn đến số lượng đơn thuộc trách nhiệm xử lý của Bộ, ngành tăng cao, số đơn đủ điều kiện xử lý càng lên cấp cao càng giảm để có giải pháp khắc phục phù hợp, bảo đảm hiệu quả, chất lượng của công tác tiếp nhận, xử lý đơn KNTC, giảm tải khối lượng công việc cho cán bộ, công chức làm công tác này.
Về kết quả giải quyết khiếu nại, theo Báo cáo của Chính phủ, số vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính nhà nước các cấp tăng 15,5% và các cơ quan đã giải quyết được 81,8% tổng số vụ việc. Thường trực UBPL cho rằng, tỷ lệ này tuy có thấp hơn so với năm 2022 (83,8%) và chưa đạt mục tiêu phấn đấu 85% được Chính phủ đề ra, nhưng trong bối cảnh số vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết tăng mạnh thì đây là sự cố gắng, nỗ lực lớn của các cơ quan.
Đối với kết quả giải quyết khiếu nại lần đầu không thay đổi so với năm 2022 (số khiếu nại có nội dung đúng vẫn là 17,1%) nhưng số khiếu nại đúng toàn bộ tăng 1,3% cho thấy chất lượng giải quyết công việc của cơ quan nhà nước chưa thực sự có chuyển biến tích cực, có mặt còn kém hơn so với năm 2022.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên họp. |
Đối với kết quả giải quyết khiếu nại lần hai, có 17,3% vụ việc phải hủy, sửa quyết định giải quyết lần đầu, tăng 0,7% so với năm 2022, đề nghị Chính phủ tiếp tục đánh giá, làm rõ thêm về nguyên nhân, đề ra giải pháp khắc phục tình trạng này để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp cho người dân, doanh nghiệp.
Đối với Tòa án nhân dân các cấp đã thụ lý và giải quyết 29 đơn khiếu nại về hành chính, đạt 100% và không có vụ việc nào quyết định giải quyết khiếu nại bị khởi kiện ra Tòa án. VKSND và Kiểm toán nhà nước không phát sinh vụ việc khiếu nại về hành chính trong kỳ báo cáo.
Về kết quả giải quyết tố cáo, Thường trực UBPL nhận thấy, năm 2023 tổng số vụ việc tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan hành chính nhà nước các cấp giảm 7,6%; đã giải quyết đạt 86,2% vụ việc, cao hơn mục tiêu đề ra (85%), thể hiện sự cố gắng, nỗ lực của cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong công tác giải quyết tố cáo. Việc giảm số vụ việc tố cáo, nhất là trong bối cảnh khiếu nại tăng nhiều cho thấy giải pháp khắc phục tồn tại, hạn chế trong giải quyết tố cáo đang đi đúng hướng.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên họp. |
Qua phân tích số liệu kết quả giải quyết tố cáo trong Báo cáo của Chính phủ, số tố cáo có nội dung đúng chiếm tỷ lệ 23,5%, so sánh với tỷ lệ năm 2022 là 18,7% cho thấy tình hình sai phạm trong thực thi công vụ của cán bộ, công chức cao hơn năm trước. Bên cạnh đó, số tố cáo tiếp có nội dung đúng chiếm tỷ lệ 33,5%, so sánh với năm 2022 là 36,1% cho thấy tỷ lệ sai sót trong giải quyết tố cáo lần đầu của các cơ quan nhà nước tuy có giảm, nhưng vẫn còn cao. Đề nghị Chính phủ cần xác định rõ nguyên nhân và có giải pháp phù hợp, quyết liệt hơn nữa để nâng cao chất lượng của công tác giải quyết tố cáo.
Trong kỳ báo cáo, Tòa án nhân dân, VKSND các cấp và Kiểm toán nhà nước đã thực hiện nghiêm túc việc giải quyết tố cáo thuộc phạm vi trách nhiệm, không để tồn đọng, kéo dài.
Về kết quả kiểm tra, rà soát và việc giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài, theo Báo cáo của Chính phủ, các cơ quan đã chú trọng và dành nhiều sự quan tâm cho công tác kiểm tra, rà soát và giải quyết các vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài, tuy nhiên nội dung này chưa được phản ánh rõ nét trong Báo cáo. Thường trực UBPL đề nghị Chính phủ bổ sung, làm rõ thêm các nội dung theo yêu cầu của Nghị quyết số 623/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và bổ sung làm rõ một số nội dung sau:
Một là, kết quả rà soát, giải quyết các vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài theo chỉ đạo, yêu cầu của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, UBTVQH, Thủ tướng Chính phủ, theo kế hoạch của Thanh tra Chính phủ và đề xuất, kiến nghị của cơ quan khác có liên quan.
Hai là, tổng số vụ việc phải giải quyết; lĩnh vực, địa phương có nhiều vụ việc, có số vụ việc tăng/giảm đột biến so với kỳ trước.
Ba là, số vụ việc đã giải quyết, kết quả giải quyết theo lĩnh vực, Bộ, ngành, địa phương; số vụ việc đang giải quyết và kèm theo Danh mục vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài.
Đối với Tòa án nhân dân, VKSND, Kiểm toán nhà nước, không có vụ việc KNTC tồn đọng, phức tạp, kéo dài trong kỳ báo cáo tại các cơ quan này.