Đầu tư phát triển Đà Nẵng là “Thành phố cảng biển, đô thị biển quốc tế”

Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội sáng 31/5 (ảnh: VPQH cung cấp).

5 chính sách đề xuất mới

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/1/2019 của Bộ Chính trị đã đồng ý chủ trương cần có cơ chế, chính sách đặc thù để xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng, tạo động lực cho phát triển khu vực miền Trung - Tây Nguyên và cả nước...

Bên cạnh đó, qua 3 năm thực hiện thí điểm tổ chức chính quyền đô thị đã phát huy nhiều kết quả tích cực. Trong bối cảnh phát triển thực tế hiện nay và qua đánh giá, thành phố Đà Nẵng đủ điều kiện, cơ sở để thực hiện chính thức tổ chức chính quyền đô thị và cần có các cơ chế, chính sách đặc thù mang tính vượt trội, đột phá có tính động lực, lan tỏa.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày tờ trình (ảnh: VPQH cung cấp).

Dự thảo Nghị quyết được xây dựng trên 4 quan điểm, gồm 3 chương với 18 Điều.

Các nội dung của chính sách trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội được xây dựng như sau: Tiếp tục thực hiện các chính sách của Nghị quyết số 119/2019/QH14 của Quốc hội đang thực hiện có hiệu quả; bỏ các nội dung, chính sách không còn phù hợp khi thực hiện chính thức tổ chức chính quyền đô thị; đề xuất cơ chế chính sách đặc thù sửa đổi bổ sung theo 2 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù với 30 chính sách cụ thể.

Đối với 5 chính sách đề xuất mới theo thực tế của thành phố Đà Nẵng, nội dung cụ thể như sau:

Chính sách 1: Thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng (Điều 13 dự thảo Nghị quyết).

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, pháp luật hiện hành của Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với Khu thương mại tự do, trong khi đó đây là mô hình kinh tế phổ biến đã có trên 150 quốc gia, các quốc gia không ngừng điều chỉnh áp dụng thí điểm các cơ chế đột phá, cạnh tranh để thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển thương mại, dịch vụ.

Các đại biểu tham dự phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp).

Tại Việt Nam, khu thương mại tự do chưa được quy định trong hệ thống pháp luật, Việt Nam đã từng bước tiếp cận tới mô hình kinh tế này thông qua việc phát triển những mô hình tương tự có quy mô nhỏ hơn như: khu chế xuất, khu phi thuế quan, cửa hàng miễn thuế… nhằm tiến tới thành lập khu thương mại tự do ở Việt Nam để hội nhập sâu vào kinh tế quốc tế.

Việc phát triển khu thương mại tự do Đà Nẵng nhằm tạo động lực phát triển mới, giúp đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố, phát huy vai trò là đầu tàu, dẫn dắt phát triển kinh tế của vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ; là cơ sở để thí điểm nghiên cứu chính sách mới, làm tiền đề để luật hóa các quy định về khu thương mại tự do cho cả nước.

Các đại biểu tham dự phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp).

Chính sách 2: Thành phố được thực hiện thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng đối với dự án trung tâm logistics (khoản 4 Điều 11 dự thảo Nghị quyết).

Chính sách 3: Phát triển lĩnh vực vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (khoản 4 Điều 14 dự thảo Nghị quyết).

Chính sách 4: Đầu tư, quản lý, khai thác và xử lý tài sản kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phục vụ phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo (khoản 3 Điều 14 dự thảo Nghị quyết).

Dự thảo Nghị quyết quy định 3 nhóm chính sách: Cho các tổ chức, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo và các tổ chức, cá nhân hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo được thuê trực tiếp tài sản kết cấu hạ tầng khoa học và công nghệ không thông qua đấu giá để hoạt động; Nội dung và mức hỗ trợ, thời gian hỗ trợ, đối tượng được hỗ trợ, trình tự, thủ tục hỗ trợ từ ngân sách Thành phố; Đầu tư, nâng cấp, mở rộng, phát triển và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng khoa học và công nghệ từ nguồn ngân sách Thành phố.

Chính sách 5: Tổ chức sự nghiệp công lập được giao quản lý và kinh doanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp đã được đầu tư từ nguồn vốn đầu tư công thì được Nhà nước giao đất, cho thuê đất và được cho thuê lại đất. (khoản 3 Điều 9 dự thảo Nghị quyết).

Cần cân nhắc thêm một số vấn đề

Trình bày Báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, Ủy ban TCNS cho rằng, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định Dự thảo Nghị quyết thay thế Nghị quyết 119 đã bảo đảm cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý, căn cứ thực tiễn và đúng thẩm quyền…

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh trình bày báo cáo thẩm tra (ảnh: VPQH cung cấp).

Ủy ban TCNS cho rằng, các chính sách được xây dựng khá toàn diện, trên nhiều lĩnh vực, có kế thừa và tích hợp một số chính sách tương đồng chính sách đặc thù của một số tỉnh, thành phố đã được Quốc hội cho phép áp dụng (Khánh Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh…); đồng thời, xây dựng mới một số chính sách đặc thù riêng cho thành phố Đà Nẵng.

Tuy nhiên, để tiếp tục hoàn thiện, Ủy ban TCNS cho rằng, cần cân nhắc thêm một số vấn đề, cụ thể như sau:

Thứ nhất, đề nghị chỉ đưa vào Nghị quyết những chính sách đã rõ về căn cứ thực tiễn, rõ về nội hàm, không quy định vấn đề chưa rõ, có thể tạo ra những xung đột pháp luật, vướng mắc trong triển khai.  

Các đại biểu tham dự phiên họp (ảnh: VPQH cung cấp).

Thứ hai, cần có các chính sách thực sự mang tính đặc thù riêng biệt, tương thích với đặc điểm riêng về vị trí địa lý, lợi thế về tiềm năng kinh tế, con người để bảo đảm thực hiện mục tiêu phát triển thành phố Đà Nẵng theo tinh thần Nghị quyết 43 và quy hoạch của thành phố được Chính phủ phê duyệt như: Đầu tư phát triển thành phố Đà Nẵng là “Thành phố cảng biển, đô thị biển quốc tế”; Phát triển để bảo đảm vai trò trọng điểm miền Trung, kết nối vùng Tây nguyên…

Thứ ba, đối với những cơ chế, chính sách hiện nay đã được áp dụng cho các địa phương khác: Đề nghị tiếp tục rà soát, tính toán và giải trình cụ thể để làm rõ hơn về sự cần thiết và tính khả thi khi áp dụng cho thành phố Đà Nẵng.

Đối với các chính sách mới, đề nghị rà soát, cân nhắc, lược bỏ những chính sách đã được quy định tại các luật vừa được Quốc hội thông qua và các chính sách nằm trong định hướng sửa đổi, bổ sung trong các nghị định…