Bảo đảm bí mật đời tư và danh dự, nhân phẩm của người dưới 18 tuổi

Bộ Công an vừa hoàn thiện dự thảo Thông tư Quy định trách nhiệm của lực lượng CAND trong việc thực hiện một số trình tự, thủ tục tố tụng hình sự thân thiện trong  quá trình điều tra vụ án xâm hại người dưới 18 tuổi để lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Theo dự thảo Thông tư, xâm hại người dưới 18 tuổi là hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe; dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, ép buộc, lôi kéo, dụ dỗ tham gia vào các hành vi liên quan đến tình dục (hiếp dâm, cưỡng dâm, giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, dâm ô, sử dụng vào mục đích khiêu dâm); mua bán, chiếm đoạt người; hành hạ, ngược đãi, bắt lao động trái quy định của pháp luật đối với người dưới 18 tuổi. 

Về nguyên tắc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, khởi tố, điều tra các vụ án xâm hại người dưới 18 tuổi, dự thảo Thông tư quy định: Bảo đảm tuân thủ theo đúng quy định của Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và các văn bản pháp luật khác có liên quan.

Mọi hoạt động tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, khởi tố, điều tra các vụ án xâm hại người dưới 18 tuổi phải được tiến hành trong môi trường thuận tiện cho việc bảo đảm bí mật đời tư và danh dự, nhân phẩm của người dưới 18 tuổi. Hạn chế đến mức thấp nhất số lần tiếp xúc giữa người bị hại là người dưới 18 tuổi với bị can trong vụ án.

Áp dụng các biện pháp phù hợp, cần thiết theo quy định của pháp luật để bảo đảm người bị hại là người dưới 18 tuổi cũng như người thân thích của họ được an toàn về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản và các quyền, lợi ích hợp pháp khác khi các quyền, lợi ích ấy bị đe dọa hoặc bị xâm hại.

leftcenterrightdel
 Một đối tượng được CQĐT lấy lời khai về hành vi Hiếp dâm trẻ em. (Ảnh minh hoạ)

Mọi tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố về hành vi phạm tội xâm hại người dưới 18 tuổi phải được chuyển ngay đến CQĐT có thẩm quyền để giải quyết. Đồng thời, ưu tiên giải quyết nhanh chóng, chính xác, kịp thời các vụ án xâm hại người dưới 18 tuổi.

Phải có báo cáo kết thúc việc kiểm tra, xác minh bằng văn bản

Liên quan đến nội dung báo cáo kết quả kiểm tra, xác minh tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố hành vi xâm hại người dưới 18 tuổi, dự thảo Thông tư nêu rõ: Sau khi phối hợp với Kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố thực hiện các hoạt động chuẩn bị kết thúc quá trình giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, chậm nhất là 7 ngày trước khi hết thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Điều tra viên được phân công thụ lý chính phải có báo cáo kết thúc việc kiểm tra, xác minh bằng văn bản với lãnh đạo, chỉ huy trực tiếp có ý kiến trước khi trình Thủ trưởng hoặc Phó Thủ trưởng CQĐT được phân công (hoặc được ủy quyền). 

Báo cáo kết thúc việc kiểm tra, xác minh phải nêu rõ kết quả giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố và đề xuất cụ thể về việc: khởi tố vụ án hình sự; không khởi tố vụ án hình sự; tạm đình chỉ việc xác minh tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố hoặc gia hạn thời hạn kiểm tra, xác minh.

Đối với nội dung báo cáo kết quả điều tra, theo dự thảo Thông tư, sau khi phối hợp với Kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động điều tra thực hiện các hoạt động chuẩn bị kết thúc điều tra, chậm nhất 7 ngày trước khi hết thời hạn điều tra, Điều tra viên được phân công thụ lý chính phải có báo cáo kết thúc điều tra vụ án hình sự bằng bản kết luận điều tra hoặc đề xuất gia hạn điều tra bằng văn bản với lãnh đạo, chỉ huy trực tiếp có ý kiến trước khi trình Thủ trưởng hoặc Phó Thủ trưởng CQĐT (được phân công hoặc được ủy quyền). 

Báo cáo kết quả điều tra phải nêu rõ kết quả điều tra và đề xuất cụ thể về việc đề nghị truy tố hoặc đình chỉ điều tra hoặc gia hạn điều tra.

Ngoài ra, dự thảo Thông tư còn quy định, Điều tra viên, Cán bộ điều tra được phân công thụ lý điều tra cần được đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn hoặc có kinh nghiệm về khởi tố, điều tra đối với những vụ việc, vụ án hình sự xâm hại người dưới 18 tuổi hoặc có hiểu biết cần thiết về tâm lý học, khoa học giáo dục người dưới 18 tuổi.

P.V