Ngày 19/7, tại TP.HCM VKSNDTC tổ chức hội thảo “Thống nhất nhận thức , áp dụng pháp luật trong việc xử lý các hành vi chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ, quy định tại điều 232 BLHS”. Hội nghị có sự tham dự của Phó viện trưởng VKSNDTC Trần Công Phàn, các đồng chí trưởng phòng, KSV THQCT và KSDT án an ninh của 34 VKSND các tỉnh thành trực thuộc trung ương khu vực phía Nam (Từ Quảng Trị trở vào).
 
Đồng chí Trần Công Phàm Phó viện trưởng VKSNDTC phát biểu tại hội nghị
Đồng chí Trần Công Phàm Phó viện trưởng VKSNDTC phát biểu tại hội nghị
 
Khai mạc hội nghị, đồng chí Trần Công Phàm, phó viện trưởng VKSNDTC cho biết: “Trong những năm gần đây tội phạm liên quan đến vật liệu nổ có chiều hướng ra tăng với tính chất vô cùng phức tạp. Trong việc giải quyết các vụ án mặc dù phải áp dụng pháp luật để xử lý vụ án theo điều 232 BLHS năm 1999 nhưng các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn phải sử dụng các quy định pháp luật cũ để giải quyết, vì vậy khi xử lý còn thiếu thống nhất, nhiều vướng mắc. Nhất là định khung hình phạt.”.
 
Hội nghị nghiêm túc cân nhắc từ chi tiết của quy định 232 BLHS cho phù hợp
Hội nghị nghiêm túc cân nhắc từ chi tiết của quy định 232 BLHS cho phù hợp
 
Có mặt tại hội nghị, đồng chí Lê Bá Thân chánh tòa hình sự góp ý kiến về việc trong quy định 232 bộ luật hình sự, cần cho thêm thông tin về khái niệm vật liệu nổ. Điều luật chế tạo nhưng thông tư nói về sản xuất mà điều 232 chỉ nói về chế tạo như vậy cần có hướng cụ thể hơn. Cũng theo đồng chí Thân việc quy định khối lượng thuốc nổ cũng cần được tham khảo, nhưng chất liệu nổ thì phải xem xét vì ở đây được đánh giá bằng sức công phá của mỗi loại chất liệu nổ.
 
Vấn đề về hậu quả cũng được ông Thân quan tâm, theo ông Thân, hậu quả cần được chia theo nhiều hướng như gây hậu quả cho người, kinh tế, chính trị, môi trường… cần được xử lý như thế nào. Việc mua bán thuốc nổ qua biên giới hay mua bán trong nước cũng cần có một quy định chung thống nhất hơn về xử phạt.
 
Bên cạnh đó, vấn đề việc xử phạt người dân cũng cần xem xét cụ thể hợp tình hợp lý hơn, nếu người dân sử dụng lấy bom mìn xót lại trong chiến tranh để bán phế liệu thì nên nhắc nhở còn những  việc lấy thuốc nổ đi bán thì cần cân nhắc xử lý thật nghiêm, đặc biệt người mua cần xử lý nghiêm khắc nhất.
 
Đồng chí Nguyễn Đình Trung phó vụ trưởng vụ 2 báo cáo tại hội nghị
Đồng chí Nguyễn Đình Trung phó vụ trưởng vụ 2 báo cáo tại hội nghị
 
Tham luận tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Đình Trung phó vụ trưởng vụ 2 báo cáo những quan điểm riêng về quyết định 232 BLHS. Theo đồng chí Trung cho rằng gần đây, tình trạng sử dụng thuốc nổ để trả thù cá nhân, cướp tài sản xẩy ra nhiều. Trong thực tiễn công tác truy tố, VKS các địa phương áp dụng thông tư 1/1995 để quyết định truy tố các bị can theo khoản 1,2 điều 232 BLHS. Đối với khoản 232 BLHS thì vật dụng thông tư 06/2008 để làm căn cứ định số lượng thuốc nổ để truy tố.
 
Do vậy, theo quy định đề xuất giữ nguyên các quy định về số lượng vật phạm pháp của thông tư 01/1995. Đối với số lượng thuốc nổ truy tố ở khoản 3 thì vận dụng thông tư 06/2008 quy định về số lượng thuốc pháo. Các loại vật liệu nổ khác thì có thể tham khảo các tính tỷ lệ vật phạm pháp quy định tại các văn bản pháp luật tương tự như thông tư liên tịch số 01/TTLT ngày 11/8/2003.
 
Quan điểm thứ 2 ông Trung nói về công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực sử dụng vật liệu nổ còn nhiều kẽ hở… dẫn đến tình trạng tàng trữ, mua bán, sử dụng đối với vật liệu nổ ngày càng nhiều. Do vậy cần tăng số lượng vật phạm pháp làm căn cứ quyết định khung hình phạt và tăng gấp 2 lần đối với tất cả các khoản quy định tại thông tư 01/1995.
 
Quan điểm thứ 3 ông Trung cho rằng ở thông tư 01/1995 hướng dẫn nên mặc dù số lượng vật phạm pháp đặc biệt lớn (hàng ngàn kg) nhưng vẫn truy tố theo khản 3 điều 232 BLHS.
 
các đồng chí trưởng phòng, KSV THQCT và KSDT án an ninh của 34 VKSND các tỉnh thành trực thuộc trung ương khu vực phía Nam chụp hình lưu niệm tại sau hội nghị
các đồng chí trưởng phòng, KSV THQCT và KSDT án an ninh của 34 VKSND các tỉnh thành trực thuộc trung ương khu vực phía Nam chụp hình lưu niệm tại sau hội nghị
 
Cuối hội nghị, đồng chí Trần Công Phàm Phó viện trưởng VKSNDTC nhấn mạnh: cần thống nhất các quy định pháp luật trong việc giải quyết các vụ án “Chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ” để cùng hướng tới một nội dung cụ thể.
 
Cũng theo đồng chí Phàm ngoài việc thống nhất dự thảo cũng cần quan tâm tới vấn đề về đối tượng tác động của tội phạm, tình tiết cũng như yếu tố định tội hoặc khung hình phạt. Phải dựa vào số lượng vật phạm pháp làm căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự, với những tình tiết gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng , đặc biệt nghiêm trọng thì phải xử lý nghiêm theo quy định tại điểm D khoản 2, điểm B khoản 3 và điểm B khoản 4 điều 232 BLHS.
 
Đồng chí Nguyễn Thị Điệp Phó viện trưởng VKSND TP.HCM tại hội nghị
Đồng chí Nguyễn Thị Điệp Phó viện trưởng VKSND TP.HCM tại hội nghị
 
Đồng thời truy cứu trách nhiệm hình sự với người có nhiều hành vi phạm tội. Trong vấn đề thẩm quyền điều tra cũng cần được nghiên cứu kỹ hơn, khi có căn cứ xác định vụ án không thuộc thẩm quyền, VKS cần trao đổi, thống nhất với cơ quan điều tra và quyết định chuyển vụ án đến cơ quan điều tra có thẩm quyền.
 
Ngoài ra việc tiếp nhận, bảo quản và xử lý vật chứng cũng cần được quan tâm hơn nữa. Trong khi chờ ban hành thông tư liên tịch hướng dẫn việc gửi vật chứng là vật liệ nổ và vũ khí quân dụng trong các vụ án hình sự, việc tiếp nhận, bảo quản và xử lý vật chứng là vật liệu nổ cần thực hiện cụ thể theo 3 điều 11 pháp lệnh quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Điều 12 thông tư số 31/2012/TT-BCA ngày 29/5/2012 của Bộ công an quy định.
 
Cuối cùng đồng chí Trần Công Phàm gợi ý trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc hoặc cần hướng dẫn bổ sung đề nghị VKS các địa phương báo cáo VKSNDTC để giải thích và hướng dẫn kịp thời.
 
Gia Huy