Nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp

Xem xét việc đánh giá tín nhiệm các chức danh do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu và phê chuẩn

Sáng 23/10, Quốc hội tiếp tục nghe báo cáo về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với các chức danh do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu và phê chuẩn. Theo đó, các nội dung cơ bản làm căn cứ cho việc đánh giá tín nhiệm  là việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao đối với từng chức danh cụ thể và tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống.

Việc xử lý và sử dụng kết quả lấy phiếu tín nhiệm sẽ được thực hiện cụ thể như sau: người có quá nửa tổng số đại biểu đánh giá “tín nhiệm thấp” có thể xin từ chức nếu xét thấy bản thân không đủ tín nhiệm hoặc không đủ khả năng đảm nhiệm chức vụ đó; cơ quan hoặc người đã giới thiệu để Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn việc bổ nhiệm có thể trình Quốc hội, Hội đồng nhân dân xem xét, quyết định việc miễn nhiệm hoặc phê chuẩn việc miễn nhiệm người đó để điều động sang vị trí công tác khác phù hợp hơn, đồng thời chủ động đề nghị cơ quan có thẩm quyền lựa chọn người để giới thiệu thay thế. Trường hợp đã hết nhiệm kỳ thì không tiếp tục giới thiệu tái cử chức vụ đó nhiệm kỳ tiếp theo.

Đối với người có trên hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội hoặc đại biểu Hội đồng nhân dân đánh giá “tín nhiệm thấp” thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân trình Quốc hội, Hội đồng nhân dân bỏ phiếu tín nhiệm mà không cần chờ kết quả lấy phiếu tín nhiệm lần thứ hai; đồng thời đề nghị cơ quan có thẩm quyền chuẩn bị nhân sự thay thế.

Đối với người có hai năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội hoặc đại biểu Hội đồng nhân dân đánh giá “tín nhiệm thấp” thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân trình Quốc hội, Hội đồng nhân dân bỏ phiếu tín nhiệm.

Các trường hợp phải bỏ phiếu tín nhiệm, quy trình bỏ phiếu cũng được đề nghị sửa đổi, bổ sung. Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn khi xảy ra một trong các trường hợp: Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm; khi có kiến nghị của ít nhất 20% tổng số đại biểu Quốc hội; khi có kiến nghị của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội; người được lấy phiếu tín nhiệm có trên hai phần ba tổng số đại biểu Quốc hội đánh giá “tín nhiệm thấp”; người được lấy phiếu tín nhiệm hai năm liên tiếp có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội đánh giá “tín nhiệm thấp”.

Trường hợp người bị bỏ phiếu tín nhiệm có quá nửa tổng số đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân không tín nhiệm thì cơ quan hoặc người đã giới thiệu để Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn việc bổ nhiệm có trách nhiệm trình Quốc hội, Hội đồng nhân dân.

Ngọc Đức

Tăng thời gian đào tạo nghề luật sư

Quốc hội cũng đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban tư pháp của Quốc hội Nguyễn Văn Hiện trình bày Báo cáo của Ủy ban thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Luật sư.

Báo cáo nêu rõ, để nâng cao chất lượng luật sư, từng bước bảo đảm mặt bằng chung giữa luật sư với các chức danh tư pháp thì cần chuẩn hóa việc đào tạo nghề luật sư, theo đó, thời gian đào tạo nghề luật sư cần được điều chỉnh để cân đối với chương trình đào tạo nghề của các chức danh tư pháp như Thẩm phán, Kiểm sát viên, Chấp hành viên. Trên cơ sở tổng kết thực tiễn thi hành Luật Luật sư, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho tiếp thu theo hướng, quy định thời gian đào tạo nghề luật sư là 12 tháng như đối với các chức danh tư pháp (tăng 6 tháng so với trước).

Bên cạnh đó, để bảo đảm thống nhất quy định của pháp luật về tố tụng và góp phần nâng cao chất lượng tập sự của luật sư, Điều 14 và Điều 27 dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng, bổ sung các quy định cụ thể cho phép người tập sự hành nghề luật sư được tham gia cùng với luật sư hướng dẫn trong quá trình tố tụng nếu được sự đồng ý của khách hàng và sự chấp nhận của cơ quan tiến hành tố tụng.

Dự thảo mới nhất Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Luật sư trình Quốc hội lần này đã bổ sung quy định về các hành vi bị nghiêm cấm đối với luật sư; không cho phép viên chức làm công tác giảng dạy pháp luật được hành nghề luật sư. Dự thảo cũng nêu rõ, cơ quan tiến hành tố tụng phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do khi từ chối cấp giấy chứng nhận người bào chữa hoặc giấy chứng nhận tham gia tố tụng; sửa đổi, bổ sung quy định về phạm vi, điều kiện hành nghề của tổ chức hành nghề luật sư nước ngoài, của luật sư nước ngoài tại Việt Nam; bổ sung quy định các biện pháp xử lý đối với luật sư nước ngoài vi phạm quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp trong quá trình hành nghề tại Việt Nam.

Cho ý kiến về thời gian tập sự của luật sư từ đó đúc rút kinh nghiệm thực tế cũng như kỹ năng hành nghề đối với luật sư, đại biểu Siu Hương (đoàn Gia Lai) cho rằng, thời gian tập sự hành nghề luật sư phải dài hơn thời gian đào tạo lý thuyết.

Còn đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP. Hồ Chí Minh) lại cho rằng, việc cấp, sử dụng, thu hồi thẻ hành nghề đang được Bộ Tư pháp quản lý khá chặt chẽ, không cần thiết sửa đổi theo hướng cứ 5 năm cấp lại một lần. Tương tự, việc cấp giấy chứng nhận bào chữa án hình sự cho luật sư cũng có nhiều phiền hà; thời gian cấp giấy theo quy định ít khi được bảo đảm, có trường hợp hàng tháng sau khi bị khởi tố, bị can cũng chưa được tiếp cận luật sư.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa đề nghị, nên bỏ quy định cấp giấy này, còn nếu giữ thì phải bổ sung quy định xử nghiêm mọi hành vi nhũng nhiễu, gây khó khăn, trì hoãn việc luật sư tiếp xúc với nghi can.
 

Đức Thắng