Băn khoăn chuyện thu phí phương tiện giao thông vào trung tâm TP Đà Nẵng

Thu phí để chống ùn tắc

Đề án mà Sở GTVT TP Đà Nẵng đưa ra, năm 2023, thanh phố thu phí theo ranh giới: Nút Điện Biên Phủ - Nguyễn Tri Phương – Nguyễn Tri Phương – Nguyễn Hữu Thọ - Xô Viết Nghệ Tĩnh – 2 tháng 9- Bạch Đằng – 3 tháng 2 – Nguyễn Tất Thành – Lê Độ.

Đến năm 2025, đánh giá kết quả thu phí và điều chỉnh theo tình hình thực tế, nghiên cứu mở rộng phạm vi thu phí. Đến năm 2030 sẽ thực hiện thu phí đối với xe máy. Sau 2030, nghiên cứu ứng dụng phương án thu phí theo khoảng cách đi lại trên toàn bộ các tuyến đường thuộc ranh giới thu phí.

Việc thu phí áp dụng đối với ô tô con (cả taxi), xe khách và xe tải (trừ xe buýt và xe ưu tiên theo quy định). Thời gian thu phí ô tô con vào các giờ cao điểm sáng và chiều.

Đối với xe tải, xe khách thu phí từ 6h30 – 19h30 tất cả các ngày trong tuần. Đối với ô tô con của người dân có hộ khẩu trong vùng thu phí, sẽ giả 75% phí cho 25 lần/ tháng.

Đề án thu phí phương tiện giao thông vào trung tâm TP Đà Nẵng nhằm giảm ùn tắc giao thông.

Theo ông Bùi Hồng Trung - Phó Giám đốc Sở GTVT Đà Nẵng - cơ quan chủ trì dự thảo đề án, mục tiêu của việc thu phí không phải tăng thu ngân sách mà là phân luồng giao thông chung của thành phố.

Theo đó, người điều khiển phương tiện sẽ phải chịu phí khi đi qua hệ thống thu phí trong khoảng thời gian quy định. Để tránh bị thu phí, người lái xe có thể đi các tuyến đường thay thế, đi ngoài thời gian thu phí hoặc đi bằng phương tiện giao thông công cộng.

Đề án này sẽ được triển khai đồng bộ với các đề án thúc đẩy đầu tư, mở rộng mạng lưới vận tải hành khách công cộng, quy hoạch và đầu tư hệ thống bãi đỗ xe công cộng.

Còn nhiều băn khoăn

Để đánh giá về tính khả thi của đề án này, ngày 31/10/2019, Sở GTVT TP Đà Nẵng phối hợp Ủy ban MTTQVN TP Đà Nẵng tổ chức Hội nghị phản biện xã hội về dự thảo của đề án.

Tại hội nghị phản biện này, nhiều ý kiến băn khoăn về đề án thu phí này. Các ý kiến cho rằng, việc thu phí để giảm ùn tắc giao thông là chưa cần thiết, chưa phù hợp bởi lẽ Đà Nẵng vẫn còn nhiều giải pháp hạn chế ùn tắc thay vì thu phí, kìm hãm ô tô.

Một số đại biểu đã phản biện cho rằng, nên chăng việc thu phí để giảm ùn tắc giao thông cho TP Đà Nẵng chỉ là giải pháp cuối cùng.

Đề án sẽ được triển khai đồng bộ với các đề án cải thiện ùn tắc giao thông khác của TP Đà Nẵng.

Theo ông Bùi Văn Tiếng - Phó chủ tịch Ủy ban MTTQVN TP Đà Nẵng, nguyên nhân của tình trạng kẹt xe tại trung tâm TP Đà Nẵng xuất phát từ ý thức tham gia giao thông cộng hưởng với tình trạng thiếu bãi đỗ xe khiến ô tô đỗ dưới lòng đường gây nên ùn tắc.

Bên cạnh đó, việc các nhà hàng, khách sạn, trung tâm thương mại - dịch vụ... được xây dựng ồ ạt mà không có lối giao thông nội bộ, hầm giữ xe... cũng khiến giao thông nội đô “bùng nổ” gây nên ách tắc giao thông.

Ông Tiếng cho rằng, cần giải quyết các vấn đề nói trên trước, nếu không có kết quả thì mới đến giải pháp thu phí.

“Nâng cao văn hóa giao thông cho người dân mới quan trọng, kèm theo đó phải tăng cường xây bãi đỗ xe công cộng, phân luồng giao thông hợp lý, tổ chức hệ thống giao thông công cộng hiện đại mới là thượng sách”, ông Tiếng nói.

Tương tự với ý kiến của ông Bùi Văn Tiếng, ông Nguyễn Thành Tiến - Trưởng ban Đô thị HĐND TP Đà Nẵng cũng cho rằng, áp dụng đề án thu phí trong thời điểm này chưa phù hợp.

Trước đây, thành phố từng có nhiều giải pháp phân luồng giao thông, hạn chế ùn tắc rất hiệu quả. Vấn đề nan giải là hệ thống giao thông tĩnh đang chậm so với yêu cầu, thiếu bãi đỗ xe thì xe phải đỗ lòng đường, trong khi chúng ta chưa có chế tài xử lý.

“Do đó, thu phí chỉ là biện pháp sau cùng khi chúng ta không còn kiểm soát nổi kẹt xe nữa. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nghiên cứu đề án này ngay bây giờ. Coi như là sự chuẩn bị trong tình huống cần thiết chứ không thể để nước tới chân mới nhảy”, ông Tiến đề xuất.

Ông Nguyễn Thành Tiến - Trưởng ban Đô thị HĐND TP Đà Nẵng.

Theo Sở GTVT Đà Nẵng – cơ quan chủ trì dự thảo đề án, kinh phí khái toán đề án giai đoạn 1 (đến năm 2023) dự kiến là hơn 114 tỷ đồng, giai đoạn 2 (2024 - 2025) là gần 69 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhiều đại biểu vẫn còn băn khoăn về cơ sở pháp lý của đề án thu phí xe vào nội đô.

Theo ông Bùi Hồng Trung - Phó Giám đốc Sở GTVT Đà Nẵng, hiện việc thu phí xe vào nội đô chưa được quy định trong Luật Phí và lệ phí 2015, vì vậy có 2 phương án: Đề nghị Quốc hội bổ sung vào luật, hoặc tận dụng cơ chế chính sách đặc thù cho Đà Nẵng theo Nghị quyết 43-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn 2045 để làm cơ sở thu phí.

Tuy nhiên một vài đại biểu lại cho rằng, không nên xin cơ chế đặc thù cho Đà Nẵng vào những việc vẫn còn có thể có phương án giải quyết được, cần “để dành” cơ chế chính sách đặc thù của thành phố cho những vấn đề lớn hơn, có tác động mạnh mẽ hơn.