(BVPL) - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) ban hành danh mục thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) được phép sử dụng trong nông nghiệp gồm: 1.710 hoạt chất, trong đó có 775 hoạt chất thuốc trừ sâu với 1.678 tên thương phẩm, 608 hoạt chất thuốc trừ bệnh với 1.297 tên thương phẩm, 227 hoạt chất thuốc trừ cỏ với 694 tên thương phẩm, 50 hoạt chất thuốc điều hòa sinh trưởng với 142 tên thương phẩm…Ngoài ra, Bộ này ra thông báo về việc tạm dừng đăng ký một số loại thuốc BVTV. Bởi Việt Nam hiện nằm trong top những quốc gia sử dụng thuốc BVTV nhiều và khó kiểm soát.

 


Điều đáng lo ngại là, số lượng 100.000 tấn nguyên liệu, hóa chất BVTV nhập khẩu vào Việt Nam chưa phản ánh đúng con số thực tế. Bởi, lượng thuốc trừ sâu từ Trung Quốc được đưa vào thị trường nội địa còn lớn gấp nhiều lần, thông qua con đường không chính ngạch. Thực trạng này tồn tại dai dẳng nhưng đến nay vẫn chưa thể dẹp bỏ dù năm nào Bộ NN&PTNT cũng có công điện yêu cầu các tỉnh khu vực biên giới siết chặt hoạt động buôn lậu phân bón, thuốc trừ sâu, đồng thời yêu cầu xử lý nghiêm.

Hiện cả nước có hơn 200 doanh nghiệp thuốc BVTV, 97 nhà máy chế biến với hơn 20.000 đại lý khắp cả nước, nhưng gần 100% hoạt chất, 90% phụ gia và 50% chế phẩm chúng ta vẫn phải nhập của nước ngoài (chủ yếu là của Trung Quốc). Trong khi các nước đã dần chuyển sang phát triển nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất nông nghiệp an toàn, thân thiện với môi trường, giảm tối đa việc sử dụng thuốc trừ sâu thì Việt Nam vẫn nằm trong top những quốc gia sử dụng thuốc BVTV nhiều và khó kiểm soát.

Sử dụng thuốc bảo vệ thực phẩm theo… cảm tính

Thị trường thuốc BVTV trong nước hiện đang “loạn” với danh mục hoạt chất được sử dụng quá dài và quá nhiều các loại thuốc với những tên thương phẩm khác nhau. Cùng với đó là tình trạng lạm dụng thuốc trừ sâu của nông dân đã và đang gây ra những hệ lụy đối với rau, củ quả sản xuất trong nước. Tình trạng “loạn” thuốc trừ sâu mới đây cũng được Tổng cục An ninh (Bộ Công an) lên tiếng với Bộ NN&PTNT. Theo đó, đại diện Tổng cục An ninh nhìn nhận, hiện tình hình mua bán và sử dụng phân bón, thuốc BVTV trong sản xuất đang diễn ra hết sức phức tạp. Công tác quản lý sử dụng các loại thuốc này còn nhiều bất câp yếu kém, dẫn đến tình trạng mất an toàn thực phẩm (ATTP), ảnh hưởng nghiêm trọng đến lòng tin của người tiêu dùng đối với các sản phẩm nông nghiệp (rau, củ, quả...) của Việt Nam.

Có những loại cây trồng thì danh mục thuốc được phép sử dụng nhiều, ví dụ như cây chè có khoảng hơn 350 loại thuốc BVTV đăng ký sử dụng, nhưng những loại rau ăn thông dụng hàng ngày thì không có danh mục thuốc trừ sâu, trừ bệnh…Điều này dẫn đến hệ lụy, nhiều hộ cá thể sử dụng lẫn lộn, tràn lan thuốc BVTV cho các loại cây khác nhau mà không lường được hậu quả nên đã ảnh hưởng tới sản phẩm nông nghiệp, hủy hoại môi trường.

Thực tế hiện nay, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV khi sản xuất và kinh doanh loại thuốc trừ sâu, trừ bệnh, các loại thuốc BVTV không có hướng dẫn cụ thể về việc xử lý đất trước khi gieo trồng rau ăn, xử lý hạt giống mà người dân vẫn sử dụng tràn lan, không theo quy chuẩn, không theo khoa học, mà chỉ dựa theo “cảm tính” và hướng dẫn của người bán hàng. Một số doanh nghiệp tham gia sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp an toàn bày tỏ, nông nghiệp vốn là lĩnh vực lợi nhuận thấp nhưng tính rủi ro lại cao. Doanh nghiệp muốn làm đúng phải chấp nhận thiệt hại để sâu, bệnh tấn công rau, củ, nhưng nếu “cố tình” sử dụng những loại thuốc trừ sâu, trừ bệnh dành cho cây trồng khác để xử lý thì lại thành vi phạm.

Mới đây, trước những ảnh hưởng của việc sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc BVTV một cách tràn lan, gây những hệ lụy tới sức khỏe của con người, Tổng cục An ninh đề nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo các đơn vị chức năng nghiên cứu, có văn bản hướng dẫn chi tiết cho các doanh nghiệp tham gia sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp an toàn và bà con nông dân nắm rõ, thực hiện theo các quy định, quy trình sử dụng  thuốc BVTV trong sản xuất nhăm đạt hiệu quả cao, có các sản phẩm an toàn cho người sử dụng. Đồng thời, trao đổi với Tổng cục An ninh để theo dõi và hướng dẫn Công an các địa phương chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan trong ngành nông nghiệp kiểm tra, đánh giá hiệu quả theo chức năng.
 

Minh Đức

.