Theo Thanh tra Chính phủ, việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất từ sản xuất, kinh doanh sang xây dựng nhà ở của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa giai đoạn 2011-2019 đã đạt được những kết quả tích cực, hiệu quả sử dụng đất được phát huy, đáp ứng được một phần nguồn cung nhà ở cho người dân…
Tuy nhiên, qua thanh tra đối với 9 khu đất/dự án tại 3 tỉnh, thành phố (gồm TP Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương) Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm trong việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, giao đất thực hiện dự án nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng, dịch vụ.
Trên cơ sở Kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật, gồm:
1. Dự án nhà ở, chung cư thương mại đường sắt Dĩ An trên diện tích 96.504 m2 đất tại phường Dĩ An, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương: Việc Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An bán 5 đất nền thuộc Dự án nhà ở, chung cư thương mại đường sắt Dĩ An trái với quy hoạch (quy hoạch được phê duyệt là đất công cộng để xây dựng nhà trẻ), có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
    |
 |
| Dự án đầu tư xây dựng khu Trung tâm thương mại, dịch vụ và nhà ở tại số 275 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, Hà Nội. (Ảnh: Lê Quân) |
Việc các sở, ngành tham mưu UBND tỉnh phê duyệt đơn giá đất tính theo thời gian thực hiện dự án điều chỉnh từ 3 năm thành 5 năm theo đề nghị của chủ đầu tư, dẫn đến tiền sử dụng đất bị giảm gần 14,8 tỉ đồng, có dấu hiệu vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
2. Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt trên diện tích 64.050 m2 đất tại phường Dĩ An, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương: UBND tỉnh Bình Dương cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An sử dụng 64.050 m2 đất để thực hiện dự án nhưng không qua đấu giá quyền sử dụng đất, nguy cơ gây thất thu ngân sách khoảng 220,466 tỉ đồng.
Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa đủ điều kiện huy động vốn nhưng đã ký hợp đồng huy động vốn, có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
3. Dự án Khu thương mại đường sắt mở rộng trên diện tích 47.882,8 m2 đất tại phường Dĩ An, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương: Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được phê duyệt, chưa có quyền sử dụng đất, chưa được phê duyệt đầu tư nhưng đã ký hợp đồng huy động vốn. Tiền huy động vốn của khách hàng không thể hiện trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp, vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán, gây hậu quả nghiêm trọng.
Đồng thời, Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận thông tin, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật, gồm các nội dung:
1. Dự án nhà ở cao tầng, văn phòng, dịch vụ tại số 120 Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy, Hà Nội: UBND TP Hà Nội phê duyệt tiền sử dụng đất thấp hơn 57,595 tỉ đồng so với giá trị quyền sử dụng đất đã được Bộ Công Thương phê duyệt; một số người dân lấn chiếm khu đất đã kéo dài nhiều năm nhưng chưa được xử lý, nguy cơ thất thoát quyền sử dụng đất.
2. Dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng và dịch vụ thương mại tại đường Pháp Vân, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội: UBND TP. Hà Nội thu hồi đất, giao đất và cho phép Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông chuyển mục đích sử dụng trên 14 nghìn m2 đất để thực hiện Dự án, không đúng với Phương án sử dụng đất đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Công ty TNHH MTV Đầu tư Phương Đông sử dụng 312 căn hộ, cho thuê ngắn hạn, bán theo hình thức sở hữu lâu dài là không đúng mục đích sử dụng được phê duyệt.
3. Dự án đầu tư xây dựng khu Trung tâm thương mại, dịch vụ và nhà ở tại số 275 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, Hà Nội (23.379m2): UBND TP. Hà Nội thu hồi 23.280 m2 đất giao cho Công ty cổ phần Thương mại Hưng Việt, không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.
4. Hai dự án tại phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh, gồm Dự án Tòa nhà văn phòng, thương mại và nhà ở tại số 244 Kha Vạn Cân; Dự án Khu nhà ở thấp tầng tại số 5 đường 22 Khu phố 4: Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hồ Chí Minh ký văn bản chấp thuận cho Công ty cổ phần Vật tư và Thiết bị toàn bộ chuyển mục đích sử dụng 2 khu đất nêu trên là vi phạm quy định và không đúng thẩm quyền. Từ đó dẫn đến việc vi phạm trong phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất.
5. Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An tại phường Dĩ An, thành phố Dĩ An tỉnh Bình Dương (96.251,5 m2): UBND tỉnh Bình Dương thu hồi 95.237,6 m2 đất cơ sở sản xuất của Công ty TNHH MTV Xe lửa Dĩ An và 298,8 m2 của 3 hộ dân, giao cho Công ty TNHH Phát triển nhà và Xe lửa Dĩ An thực hiện Dự án nhà ở, không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.