    |
 |
| Quần thể chùa Bái Đính nhìn từ trên cao. (Ảnh: Sở Du lịch Ninh Bình). |
TTCP đã tiến hành thanh tra 4 dự án có khó khăn, vướng mắc tại tỉnh Ninh Bình bao gồm: Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu du lịch sinh thái Tràng An (dự án Tràng An), Dự án thành phần xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính (dự án Bái Đính), Dự án Cải tạo nâng cấp đê Hữu sông Đáy tình Ninh Bình đoạn từ Km8+380 đến Km32+400 (dự án đê Hữu sông Đáy), Dự án xây dựng Bệnh viện Sản nhi tỉnh Ninh Bình (dự án Bệnh viện sản nhi).
Theo TTCP, dự án Tràng An là dự án lớn có nhiều dự án thành phần, được triển khai từ năm 2004, trong điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh Ninh Bình còn khó khăn; những hạng mục công trình của dự án hoàn thành được đưa vào khai thác, sử dụng ngay và đến nay vẫn đang phát huy hiệu quả trong thực tế. Dự án đã phát huy hiệu quả đầu tư, góp phần tăng cường cơ sở hạ tầng đưa Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, đưa du lịch Ninh Bình trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh; là một trong những khu du lịch trọng điểm của quốc gia, mang tầm quốc tế. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi thu hút khách du lịch, thúc đẩy các hoạt động thương mại, dịch vụ, tạo công ăn việc làm và tăng thu ngân sách; phù hợp với mục tiêu và phát huy được hiệu quả đầu tư của dự án.
Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện dự án cũng còn hạn chế, thiếu sót, vi phạm như trong việc lập, phê duyệt quy hoạch có sự chồng lần, thiếu đồng bộ giữa các loại quy hoạch; quy hoạch chỉ tiết không phù hợp quy hoạch tổng thể.
Việc thực hiện quy hoạch phải điều chỉnh nhiều lần, ảnh hưởng tiến độ thực hiện dự án và các dự án thành phần có liên quan. Dự án thuộc nhóm A nhưng không đưa ra HĐND thảo luận, quyết định, không trình Bộ quản lý chuyên ngành tổ chức thẩm định thiết kế cơ sở điều chỉnh. Khi quyết định điều chỉnh dự án tăng vốn, UBND tỉnh xác định toàn bộ nguồn vốn thực hiện dự án do Ngân sách Trung ương cấp không có cơ sở, không bảo đảm cân đối đủ nguồn vốn để thực hiện dự án... dẫn đến hiện nay dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cả về quy hoạch, nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng... và không thể hoàn thành đúng thời hạn đề ra mặc dù đã được gia hạn thực hiện.
Đối với dự án Bái Đính, TTCP cho rằng việc đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính đã hiện thực hóa chủ trương của địa phương và chiến lược phát triển du lịch Việt Nam thời kỳ 1995 - 2010. Tạo động lực liên kết, quảng bá và hội nhập, góp phần tổ chức thành công Đại lễ Phật Đản liên hợp Quốc năm 2008, chào mừng Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội năm 2010.
Việc đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính nằm trong tổng thể và từng bước hoàn chỉnh khu du lịch Tràng An, góp phần hình thành tuyến, điểm du lịch liên hoàn, hấp dẫn, nâng cao vị thế của tỉnh trên bản đồ du lịch quốc gia; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi thu hút khách du lịch, qua đó thúc đẩy các hoạt động thương mại, dịch vụ, tạo công ăn việc làm và tăng thu ngân sách.
Việc hình thành khu du lịch văn hóa tâm linh quy mô lớn sẽ tạo điều kiện liên kết Bái Đính - Tràng An - Hoa Lư thành cụm du lịch trọng điểm, nâng cao sức cạnh tranh, thu hút khách quốc tế. Đây cũng là cơ sở để Ninh Bình quảng bá hình ảnh, thương hiệu địa phương, từng bước hội nhập với khu vực và thế giới trong lĩnh vực du lịch và giao lưu văn hóa.
Dự án Khu núi chùa Bái Đính đã mang lại những hiệu quả nhất định cho địa phương. Một số hạng mục công trình chính của dự án đã hoàn thành, đưa vào khai thác, lượng khách tham quan du lịch đến khu du lịch sinh thái Tràng An nói chung và đặc biệt là lượng khách đến tham quan, chiêm bái chùa Bái Đính đã tăng gấp nhiều lần.
Việc bổ sung bãi đỗ xe, một số tuyến đường giao thông nhằm bố trí tuyến đường di chuyển cho du khách, đảm bảo không gây tình trạng ùn tắc giao thông trên tuyến đường du lịch chính vào chùa, đảm bảo an ninh, trật tự, tạo thuận lợi cho du khách đồng thời kết nối đồng bộ giữa các khu dân cư xen kẽ trong khu vực, đáp ứng nhu cầu chuyển đổi cơ cấu kinh tế của người dân từ sản xuất nông nghiệp sang dịch vụ du lịch; phù hợp với mục tiêu và phát huy được hiệu quả đầu tư của dự án.
Tuy nhiên, theo TTCP trong quá trình thực hiện dự án cũng còn nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm như quy hoạch dự án không đảm bảo tính kế thừa giữa quy hoạch chỉ tiết và quy hoạch tổng thể, không đúng nguyên tắc lập, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất không phù hợp với Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt; không trình Bộ quản lý chuyên ngành thẩm định thiết kế cơ sở khi phê duyệt Dự án, không thẩm định lại thiết kế cơ sở khi phê duyệt điều chỉnh Dự án; không đánh giá tác động môi trường; bổ sung, điều chỉnh nội dung, quy mô đầu tư làm tăng diện tích sử dụng đất, tăng tổng mức đầu tư nhưng không thẩm định lại thiết kế cơ sở và phê duyệt điều chỉnh dự án theo quy định; quyết định đầu tư dùng vốn ngân sách Trung ương mà không xác định rõ dự kiến phân bổ vốn phù hợp với nội dung của Dự án, dẫn đến quá trình thực hiện bị thiếu vốn, dự án kéo dài... Hiện nay dự án vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cả về quy hoạch, nguồn vốn, công tác giải phóng mặt bằng... và cũng không thể hoàn thành đúng thời hạn dù đã được gia hạn nhiều lần.
Ngoài hai dự án Tràng An, Bái Đính, TTCP cũng chỉ ra những hạn chế, thiếu sót vi phạm tại dự án dự án đê Hữu sông Đáy và dự án Bệnh viện sản nhi.
TTCP xác định trách nhiệm đối với những hạn chế, thiếu sót, vi phạm tại các dự án nêu trên trước hết thuộc về các tập thể, cá nhân có liên quan trong việc phê duyệt, quản lý, tổ chức thực hiện dự án, gồm UBND tỉnh, Lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ngành tham mưu, đơn vị, cá nhân có liên quan, Chủ đầu tư qua các thời kỳ, cần được tổ chức kiểm điểm, làm rõ để có biện pháp khắc phục, xem xét, xử lý trách nhiệm theo đúng quy định.
Từ đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân có liên quan qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao, tham mưu, đề xuất, quản lý, để xảy ra những hạn chế, thiếu sót, vi phạm như Kết luận thanh tra đã nêu.
Căn cứ kết quả kiểm điểm của các sở, ngành, cơ quan, đơn vị, Chủ tịch UBND tỉnh xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý trách nhiệm đối với những tập thể, cá nhân theo quy định. Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý theo quy định của pháp luật.