“Vướng” cách tính tổng khối lượng hoặc thể tích chất ma túy

Cơ quan chức năng lấy mẫu để giám định hàm lượng ma túy. Ảnh: Hoàng Phong

Sau khi BLHS năm 2015 có hiệu lực thi hành, Chính phủ ban hành Nghị định số 19/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 quy định về việc tính tổng khối lượng hoặc thể tích chất ma túy tại một số điều của BLHS năm 2015. Theo tinh thần của Nghị định này, về cơ bản vẫn dựa trên Thông tư liên tịch số 08/2015/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP ngày 14/11/2015 để tính tổng khối lượng hoặc thể tích chất ma túy. Về nguyên tắc tính, Nghị định quy định theo một nguyên tắc chung, đó là: Trường hợp các chất ma túy đều được quy định trong cùng một điểm tại các khoản của điều luật, thì cộng khối lượng hoặc thể tích của các chất ma túy đó lại với nhau và đối chiếu với quy định về khối lượng hoặc thể tích của các chất ma túy đó trong các khoản của điều luật được áp dụng để xác định tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất ma túy thuộc trường hợp quy định tại khoản nào của điều luật tương ứng để truy tố, xét xử; Trường hợp các chất ma túy đều có khối lượng hoặc thể tích dưới mức tối thiểu đối với từng chất đó theo quy định tại khoản 1 của điều luật tương ứng, thì phải tính tỷ lệ phần trăm về khối lượng hoặc thể tích của từng chất ma túy so với mức tối thiểu đối với từng chất đó quy định ở khoản 1 để so sánh theo tỷ lệ phần trăm mà xác định điểm, khoản của điều luật tương ứng để truy tố, xét xử; Trường hợp các chất ma túy đều có khối lượng hoặc thể tích dưới mức tối thiểu đối với từng chất đó theo quy định tại khoản 2 của điều luật tương ứng, thì phải tính tỷ lệ phần trăm về khối lượng hoặc thể tích của từng chất ma túy so với mức tối thiểu đối với từng chất đó quy định ở khoản 3 để so sánh theo tỷ lệ phần trăm mà xác định điểm, khoản của điều luật tương ứng để truy tố, xét xử; Trường hợp các chất ma túy đều có khối lượng hoặc thể tích dưới mức tối thiểu đối với từng chất đó theo quy định tại khoản 3 của điều luật tương ứng, thì phải tính tỷ lệ phần trăm về khối lượng hoặc thể tích của từng chất ma túy so với mức tối thiếu đối với từng chất đó quy định ở khoản 4 để so sánh theo tỷ lệ phần trăm mà xác định điểm, khoản của điều luật tương ứng để truy tố, xét xử.

Tuy nhiên, Nghị định chỉ quy định cách tính tổng khối lượng hoặc thể tích của một chất ma túy được giám định, chưa quy định trong trường hợp bắt được đối tượng đang sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ hoặc chiếm đoạt chất ma túy khi thu giữ, niêm phong, gửi giám định, kết quả giám định gói ma túy niêm phong gửi giám định có chứa thành phần của nhiều chất ma túy khác nhau, không thể tách riêng từng chất ma túy thì cách tính tổng khối lượng hoặc thể tích được thực hiện như thế nào?

Thực tiễn trường hợp này đã xảy ra ở Cần Thơ. Vào khoảng 21 giờ ngày 01/01/2018, Huỳnh Thị Thu Vân điện thoại cho Tô Thành Nghiệp để hỏi mua 05 viên thuốc lắc (loại ma túy tổng hợp), khoảng 20 phút sau, Nghiệp điện thoại hẹn Vân vào hẻm nhỏ gần quán nhậu Mạnh Tuấn trên đường Trần Văn Khéo để giao ma tuý cho Vân, với giá của 05 viên là 1.500.000 đồng. Nhận ma túy xong, trên đường đi về thì Vân bị bắt.

Tiến hành khám xét chỗ ở của Nghiệp nằm trên đường Nguyễn Việt Hồng, phường An Phú, quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ, lực lượng Công an phát hiện, thu giữ 01 hộp giấy hình chữ nhật có nắp, bên trong gồm: 01 bọc nilon chứa 39 viên nén màu xanh không rõ hình dạng; 01 bọc nilon có chứa 14 viên nén hình thang màu xanh; 01 bọc nilon có chứa 03 viên nén hình tròn màu vàng; 02 bọc nilon có chứa chất bột màu trắng.

Kết quả giám định 05 viên thuốc lắc thu giữ của Vân là ma túy, trọng lượng 1,8106 gram loại MDMA.

Kết quả giám định số ma túy thu giữ của Tô Thành Nghiệp: 03 viên hình tròn màu vàng trong 01 bọc nilon là ma túy có trọng lượng 1,0973 gram loại MDMA, Methamhetamine, Methylphenidate; 14 viên nén màu xanh trong bọc nilon là ma túy có trọng lượng 4,8825 gram, loại Amphetamine, MDMA; 39 viên nén màu xanh đựng trong 01 gói nilon là ma túy có trọng lượng 13,5572 gram, loại MDMA; chất bột màu trắng có trong 02 gói nilon là ma túy có trọng lượng 0,3560 gram, loại Ketamine.

Số ma túy thu giữ kết quả giám định trong 03 viên hình tròn màu vàng có chứa thành phần của 03 loại là MDMA, Methamhetamine, Methylphenidate; 14 viên nén màu xanh có chứa thành phần của 02 loại là Amphetamine, MDMA.

Tại Nghị định số 19 chỉ hướng dẫn cách tính tổng trọng lượng của chất ma túy khi thu giữ giám định chỉ có thành phần một chất (01 loại) ma túy. Trong vụ án nêu trên, viên ma túy thu giữ gửi giám định chứa thành phần của 02 chất ma túy, có viên chứa đến 03 chất ma túy. Như vậy, cách tính tổng trọng lượng của một chất ma túy trong viên ma túy được giám định chứa đến 02, 03 chất ma túy, thậm chí chứa đến 05, 06 chất ma túy, thì chưa được hướng dẫn cụ thể.

Vụ án trên chỉ là một trong số rất nhiều vụ án thực tiễn đã xảy ra, cho thấy cần có văn bản hướng dẫn cụ thể về cách tính tổng khối lượng hoặc thể tích chất ma túy đối với gói ma túy (viên ma túy) hoặc lọ dung dịch ma túy (bình dung dịch ma túy) thu giữ được gửi giám định có chứa thành phần của nhiều chất ma túy. Đề nghị Chính phủ cần xem xét sửa đổi Nghị định số 19 nêu trên về cách tính trọng lượng đối với số ma túy thu giữ giám định có chứa thành phần của nhiều chất ma túy.

Nguyễn Tấn Cường