Công tác phối hợp trong việc giải quyết các vụ án lớn, phức tạp đã được chú trọng

Theo dõi chặt chẽ các vụ án có quan điểm khác nhau

Báo cáo 02 năm thực hiện quy chế phối hợp giữa VKSND cấp cao tại Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội cho thấy, từ tháng 9/2016 đến tháng 8/2018, lãnh đạo hai ngành đã có nhiều biện pháp chỉ đạo, điều hành các đơn vị nghiệp vụ phối hợp chặt chẽ, hoạt động có hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ của mỗi ngành; thường xuyên trao đổi những khó khăn, vướng mắc về nghiệp vụ; theo dõi chặt chẽ các vụ án có quan điểm khác nhau để phối hợp và có hướng chỉ đạo kịp thời nên tỷ lệ giải quyết các loại án đã được nâng lên rõ rệt, quan điểm giải quyết vụ án đúng pháp luật và có sự thống nhất cao giữa hai ngành.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp trong việc giải quyết các vụ án lớn, phức tạp, án do Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng theo dõi đã được lãnh đạo hai ngành chú trọng phối hợp họp bàn trong việc tổ chức phiên tòa, góp phần giải quyết nhanh, gọn, đúng pháp luật, nghiêm minh đối với những vụ án này, điển hình như: Vụ án Phạm Thị Bích Lương và các bị cáo khác phạm tội “Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động tín dụng”; vụ án Lê Hòa Bình và các bị cáo khác phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; vụ án Hà Văn Thắm và các bị cáo khác phạm tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; vụ án Đinh La Thăng và các bị cáo khác phạm tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; vụ án Trịnh Xuân Thanh và các bị cáo khác phạm tội “Tham ô tài sản”; vụ án Phạm Văn Trội và các bị cáo khác phạm tội “Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền”... được lãnh đạo hai ngành cấp trên đánh giá cao và dư luận đồng tình ủng hộ.

Quanh cảnh Hội nghị sơ kết 02 năm thực hiện quy chế phối hợp giữa VKSND cấp cao tại Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội

Mặt khác, công tác tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm được lãnh đạo hai ngành quan tâm chỉ đạo phối hợp tổ chức cho cán bộ tham dự và trao đổi, rút kinh nghiệm, góp phần nâng cao chất lượng tranh tụng, kỹ năng thẩm vấn của đội ngũ Thẩm phán, Kiểm sát viên. Công tác giao nhận hồ sơ vụ án có sự phối hợp đồng bộ, đảm bảo kịp thời, đúng thời hạn, trong kỳ không để xảy ra mất tài liệu, hồ sơ. Trong việc lên lịch xét xử, bước đầu Văn phòng của hai ngành đã có trao đổi thông tin để phối hợp tạo thuận lợi cho việc phân công Kiểm sát viên và Thẩm phán chủ tọa phiên tòa và người tiến hành tố tụng khác. Đối với các trường hợp phát sinh tài liệu trong quá trình thụ lý, giải quyết án phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm, cơ bản đã được các đơn vị, cá nhân có trách nhiệm giải quyết trao đổi, cung cấp cho nhau, tạo thuận lợi trong việc nghiên cứu, giải quyết án. Đồng thời, trong việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm, gần đây Văn phòng của hai ngành đã có một số hoạt động phối hợp, rà soát hồ sơ chính rút để giải quyết.

Đẩy nhanh tiến độ việc giải quyết đơn giám đốc thẩm, tái thẩm

Theo lãnh đạo VKSND cấp cao tại Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội, thời gian tới, công tác phối hợp giữa hai ngành cần tập trung vào những nội dung trọng tâm, đó là: Phối hợp tốt hơn nữa để đảm bảo tuyệt đối an toàn trong giao, nhận hồ sơ, có giải pháp đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu án; thực hiện đầy đủ có hiệu quả quy định của Thông tư số 02/2016, đẩy nhanh tiến độ việc giải quyết đơn giám đốc thẩm, tái thẩm khi có hồ sơ, phối hợp chặt chẽ trong việc chuyển hồ sơ vụ án để giải quyết đơn giám đốc thẩm, tái thẩm.  

Cùng với đó, hai ngành cần tăng cường trách nhiệm trong việc chuyển các văn bản hành chính, văn bản tố tụng, các tài liệu phát sinh trước khi mở phiên tòa, cần thường xuyên cung cấp, trao đổi thông tin cho nhau về tình hình, kết quả giải quyết án, giải quyết đơn. Hai ngành cần bàn biện pháp phối hợp cụ thể để đảm bảo quyết định đưa vụ án ra xét xử có ghi tên Kiểm sát viên; định kỳ hàng tháng bộ phận tổng hợp của Văn phòng hai ngành cần đối chiếu số liệu thụ lý, giải quyết, xét xử các loại án để phục vụ chính xác cho báo cáo, thống kê.

Viện trưởng VKSND cấp cao tại Hà Nội Nguyễn Quang Thành phát biểu tại Hội nghị sơ kết 02 năm thực hiện quy chế phối hợp giữa VKSND cấp cao tại Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội

Chánh án TAND cấp cao tại Hà Nội Phạm Văn Hà phát biểu tại Hội nghị sơ kết 02 năm thực hiện quy chế phối hợp giữa hai ngành

Mặt khác, hai ngành cần rà soát và bàn biện pháp đẩy nhanh việc giải quyết các vụ án giám đốc thẩm, tái thẩm tồn đọng kéo dài, đối với các vụ án bị cáo tại ngoại cố tình trì hoãn không có mặt theo giấy triệu tập thì cần thiết phải bắt tạm giam để đảm bảo việc xét xử; Tòa án có cơ chế về việc gửi giấy triệu tập bằng hình thức bảo đảm để hạn chế việc hoãn phiên tòa do đương sự, bị cáo không xác định đã được triệu tập hợp lệ chưa. Đối với việc giải quyết các vụ án phức tạp, dư luận quan tâm, cần tăng cường họp liên ngành để có quan điểm giải quyết đúng đắn.

Ngoài ra, đối với những vụ án cần điều tra, xác minh bổ sung, Thẩm phán, Kiểm sát viên sau khi có văn bản yêu cầu xác minh và khi có kết quả xác minh, cần thông báo cho nhau biết và thông báo cho bộ phận tham mưu để theo dõi, tránh tính trạng hồ sơ để quá lâu nhưng không có văn bản xác minh hoặc không kịp thời đôn đốc việc xác minh, điều tra bổ sung hoặc lên lịch xét xử khi chưa có kết quả.

Thêm vào đó, hai ngành cần kiến nghị xem xét sửa đổi Điều 396 Bộ luật tố tụng hình sự theo hướng Hội đồng giám đốc thẩm hủy án và chuyển hồ sơ cho Viện kiểm sát cấp có thẩm quyền để điều tra lại thay vì chuyển hồ sơ cho VKSND cấp cao như hiện nay.

Theo ông Nguyễn Quang Thành, Viện trưởng VKSND cấp cao tại Hà Nội cho biết, từ khi VKSND cấp cao tại Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội được thành lập, hai ngành đã nỗ lực phấn đấu và hoàn thành tốt nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên theo yêu cầu của cải cách tư pháp nói chung cũng như yêu cầu về nâng cao chất lượng công tác kiểm sát và công tác xét xử nói riêng thì việc phối hợp giữa hai ngành Kiểm sát và Tòa án được đặt ra như một đòi hỏi tất yếu. Ông Thành cho biết thêm, ngày 11/8/2016, VKSND cấp cao tại Hà Nội và TAND cấp cao tại Hà Nội đã ký quy chế phối hợp giữa hai ngành, qua 2 năm thực hiện đã chứng tỏ được những hiệu quả tích cực trong công tác phối hợp và đạt được những kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phối hợp giữa hai ngành thời gian qua vẫn còn có những hạn chế, khó khăn, vướng mắc. Vì vậy, việc tổ chức Hội nghị sơ kết 02 năm thực hiện quy chế phối hợp giữa hai ngành nhằm nhìn lại những kết quả đạt được trong thời gian qua, đồng thời, thảo luận tìm ra những giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, từ đó góp phần hoàn thiện hơn nữa nội dung quy chế phối hợp công tác giữa hai bên.

Viện trưởng VKSND cấp cao tại Hà Nội Nguyễn Quang Thành: Qua 2 năm thực hiện quy chế phối hợp đã chứng tỏ được những hiệu quả tích cực và đạt được những kết quả đáng khích lệ

P.V