Tội xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt là tội xâm phạm đối với thi thể, phần mộ, hài cốt của người đã chết, gây ảnh hưởng đến phong tục, tập quán, truyền thống của dân tộc Việt Nam. Hành vi xâm phạm mồ mả không những gây thiệt hại về phần tài sản mà còn xâm phạm đến quyền nhân thân của chính người đã khuất, đồng thời cũng gây ra những tổn thất về tinh thần cho những người thân thích của cá nhân có mồ mả bị xâm phạm.
Trong văn hóa, phong tục của người Việt, mồ mả là chốn linh thiêng trong đời sống của mỗi gia đình, là nơi thể hiện giá trị văn hóa và đạo đức con người. Phong tục tín ngưỡng này răn dạy cho chúng ta biết nhớ về nguồn cội, thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”. Do đó để bảo vệ truyền thống, giá trị văn hóa, phong tục của người Việt, mọi hành vi xâm phạm đến thi thể, mồ mã, hài cốt trái pháp luật đều bị xử lý nghiêm theo được quy định của pháp luật
    |
 |
| Các đối tượng Thành và Nghĩa tại cơ quan Công an |
Thế nhưng, trong thời gian ngắn vừa qua trên địa bàn tỉnh Kiên Giang liên tục xảy ra 2 vụ án xâm phạm thi thể, mồ mã, hài cốt gây bức xúc trong dư luận quần chúng nhân dân. Cụ thể như sau:
Khoảng 7h ngày 12/5/2021, Trần Ngọc Hiển (SN 1975, trú tại 49 Hàng Kênh, phường Trại Cau, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng) thuê Võ Hùng Danh (SN 1994, trú tại tổ 1, ấp Cửu Lấp, xã Dương Tơ, TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) đập phá 2 ngôi mộ được xây bằng bê tông của bà Nguyễn Thị Nâu và Nguyễn Thị Hai tại ấp Đá Chồng, xã Bãi Thơm, thành phố Phú Quốc với số tiền 500.000.000đ.
Sau khi nhận trước của Hiển số tiền 200.000.000đ, Danh thuê lại Lê Hữu Nghĩa (SN 2001, trú tại ấp Kinh 10A, xã Thạnh Đông B, huyện Tân Hiệp, tỉnh Kiên Giang) và Huỳnh Trường An (SN 2002, trú tại ấp Tân Hòa A, xã Tân Hiệp B, huyện Tân Hiệp, tỉnh Kiên Giang) thực hiện công việc đã nhận với giá 50.000.000đ. Danh trả trước cho mỗi người 10.000.000đ.
Từ ngày 16/5/2021 đến ngày 21/5/2021, được Nguyễn Chí Thành (SN 1994, trú tại ấp Nhơn Thành, xã Nhơn Nghĩa, huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ) canh đường, Lê Hữu Nghĩa và Huỳnh Trường An đã nhiều lần dùng búa đập phá và đốt 2 ống tuýp sắt có chứa chất nổ để phá hủy 2 ngôi mộ. Do không phá hủy được phần bê tông nên cả hai tiếp tục dùng búa để đập phá phần viền chung quanh.
Đến khoảng 00h ngày 22/5/2021, Nghĩa rủ Trần Huy Tâm (SN 1999, trú tại ấp Suối lớn, xã Dương Tơ, thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang) chở Nghĩa và Thành đi công chuyện. Khi chở đến chổ 2 ngôi mộ, Tâm biết Nghĩa và Thành định đập phá nên Tâm không đồng ý tham gia. Đến khi Tâm chở Nghĩa và Thành ra về thì bị Công an thành phố Phú Quốc tuần tra, phát hiện bắt giữ, các đối tượng Trần Ngọc Hiển và Huỳnh Trường An đã nhanh chân bỏ trốn.
Ngày 16/12/2021, TAND thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang tuyên phạt Võ Hùng Danh 2 năm 6 tháng tù, Lê Hữu Nghĩa, Nguyễn Chí Thành mỗi bị cáo 2 năm tù về tội “Xâm phạm mồ mã” theo điểm a khoản 2 Điều 319 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Trước đó vào ngày 29/11/2021, TAND thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang đã tuyên phạt Đoàn Thanh Hùng mức án 5 tháng tù, Lư Thị Kim Hà 4 tháng tù, Huỳnh Thành Trưởng, Huỳnh Công Ngàn mỗi bị cáo 3 tháng tù về tội “xâm phạm thi thể, mồ mã” theo khoản 1 Điều 319 Bộ luật Hình sự năm 2015.
Theo đó vào ngày 31/3/2021, Đoàn Thanh Hùng cùng vợ là Ngô Thị Kim Hà rủ thêm Nguyễn Thị Lệ và Đoàn Văn Út thuê thêm Huỳnh Công Ngàn và Huỳnh Thành Trưởng đào mồ mã của ông Ngô Hồng Lư (chết năm 2018, là cha ruột của Ngô Thị Kim Hà) tìm vàng trắng bán lấy tiền. Hùng và Hà hứa trả tiền công cho Ngàn và Trưởng 30.000.000đ, nếu đào mồ mã của ông Lư tìm được nhiều vàng trắng thì sẽ cho tiền thêm.
Sau khi thống nhất, cả nhóm mang theo leng, xà beng đến phần mộ của ông Lư tại khu phố 4, phường Tô Châu, thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang để đào. Ngàn, Trưởng, Lệ tiến hành đập phá và đào mộ ông Lư, rồi cạy nắp quan tài. Khi thấy thi thể ông Lư chưa phân hủy nên Hà đi tìm dao về cho Trưởng cắt tách phần da bên ngoài và cắt rời xương cẳng chân đem lên mặt đất để Ngàn, Út kiểm tra, đập gãy các đoạn xương để tìm vàng nhưng không thấy nên lấp lại. Do thấy việc đào mồ mã trên có dấu hiệu bất thường nên quần chúng nhân dân đã trình báo Công an thành phố Hà Tiên.
Hai vụ án nêu trên đã được TAND tỉnh Kiên Giang đưa ra xét xử hình sự phúc thẩm vào các ngày 24/02/2022 và ngày 18/4/2022. Tại các phiên phúc thẩm, Hội đồng xét xử không chấp nhận kháng cáo của các bị cáo, tuyên y án sơ thẩm. Qua hai vụ việc cho thấy, đây là loại tội phạm mới phát sinh trong thời gian gần đây, các đối tượng vì lợi ích trước mắt đã có hành vi coi thường pháp luật, xâm phạm đến chốn tâm linh, xâm phạm đến nơi an nghỉ, hài cốt của người đã khuất nên cần phải xử lý thật nghiêm, thể hiện tính răn đe của pháp luật, qua đó góp phần giữ vững tình hình an ninh trật tự tại địa phương và mang lại sự tin tưởng, an tâm cho người dân.