Tôi rất buồn và suy sụp khi đứa con trai duy nhất của tôi vì nghe bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo nên đã phạm tội “Gây rối trật tự công cộng”. Hiện nay, cháu đang bị tạm giam chờ ngày Tòa án xét xử. Một số người bạn của tôi nói con tôi sẽ được Tòa án cho hưởng án treo vì chồng tôi (bố đẻ cháu) là liệt sỹ và sau khi xảy ra sự việc, cháu đã tự nguyện đến Cơ quan công an đầu thú. Ngoài ra, cháu mới phạm tội lần đầu, có nhân thân tốt. Mặc dù vậy, tôi vẫn còn hoang mang không biết sự thể thế nào. Liệu con tôi có được Tòa án cho hưởng án treo như một số người bạn tôi nói hay không? Mong Nhịp cầu bạn đọc giải thích giúp cho tôi.


Nguyễn Thị Hải (Đông Triều, Quảng Ninh)


Bác Hải thân mến!

Qua thư, chúng tôi rất hiểu tâm trạng của bác khi có người con trai duy nhất lại đang phải “đối mặt” với sự trừng phạt của pháp luật. Và hiện nay, điều bác quan tâm là liệu con bác có được Tòa án xem xét cho hưởng án treo hay không?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 60 Bộ luật Hình sự năm 1999, đã sửa đổi bổ sung năm 2009 (BLHS) và Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao số 01/2007/NQ-HĐTP ngày 02/10/2007 hướng dẫn áp dụng một số quy định của BLHS về thời hiệu thi hành bản án, miễn chấp hành hình phạt, giảm thời hạn chấp hành hình phạt, có bốn điều kiện để xem xét cho người bị kết án tù được hưởng án treo. Cụ thể:

Thứ nhất, người bị Tòa án xử phạt tù không quá 3 năm, không phân biệt tội gì.Trường hợp người bị xét xử trong cùng một lần về nhiều tội mà khi tổng hợp hình phạt, hình phạt chung không quá 3 năm tù, thì cũng có thể cho hưởng án treo.

Thứ hai, người phạm tội có nhân thân tốt được chứng minh là ngoài lần phạm tội này họ luôn chấp hành đúng chính sách, pháp luật, thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của công dân; chưa có tiền án, tiền sự; có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi thường trú cụ thể, rõ ràng.

Thứ ba, có từ hai tình tiết giảm nhẹ trở lên và không có tình tiết tăng nặng, trong đó có ít nhất là một tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 46 của BLHS đó là: người phạm tội đã ngăn chặn, làm giảm bớt tác hại của tội phạm; người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả; phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng; phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết; phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người bị hại hoặc người khác gây ra; phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra; phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn; phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; phạm tội vì bị người khác đe dọa, cưỡng bức; phạm tội do lạc hậu; người phạm tội là phụ nữ có thai; người phạm tội là người già; người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình; người phạm tội tự thú; người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; người phạm tội tích cực giúp đỡ các cơ quan có trách nhiệm phát hiện, điều tra tội phạm; người phạm tội đã lập công chuộc tội; người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác.

Trường hợp vừa có tình tiết giảm nhẹ vừa có tình tiết tăng nặng, thì tình tiết giảm nhẹ phải nhiều hơn tình tiết tăng nặng từ hai tình tiết trở lên;

Thứ tư, nếu không bắt họ đi chấp hành hình phạt tù thì không gây nguy hiểm cho xã hội hoặc không gây ảnh hưởng xấu trong cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm”.

Ngoài ra, tại điểm c mục 5 Nghị quyết số 01/2000/NQ-HĐTP ngày 4/8/2000 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã hướng dẫn: “Nếu  bị cáo có vợ, chồng, cha, mẹ, con, anh, chị, em ruột là có người công với nước hoặc có thành tích xuất sắc được Nhà nước tặng một trong các danh hiệu vinh dự như Anh hùng Lao động, Anh hùng Lực lượng vũ trang, người mẹ Việt Nam anh hùng, Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú, Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú, Thầy thuốc Nhân dân, Thầy thuốc Ưu tú hoặc các danh hiệu cao quý khác theo quy định của Nhà nước thì bị cáo sẽ được hưởng tình tiết giảm nhẹ…”. Như vậy, với tình tiết là con liệt sỹ, phạm tội lần đầu, có nhân thân tốt, sau khi phạm tội đã tự nguyện đến Công an đầu thú thì con bác sẽ được hưởng tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, việc con bác có được hưởng án treo hay không thì Tòa án còn phải căn cứ vào mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội chứ không phải như một số người bạn  của bác nói.

Chúc bác sớm vượt qua cú sốc này và mong con bác sẽ trở thành công dân tốt, có ích cho xã hội.
 

Nhịp cầu bạn đọc