Khu di tích ATK Định Hóa, là nơi ở, làm việc và hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, Chính phủ trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 - 1954). Tại đây cùng với Trung ương Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra nhiều quyết sách quan trọng liên quan đến vận mệnh cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của cả dân tộc. Đỉnh cao là chiến thắng Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, kết thúc chiến tranh lập lại hòa bình ở Đông Dương. Ghi nhận giá trị di tích ATK Định Hóa, ngày 10/5/2012, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng Di tích lịch sử - ATK Định Hóa là Di tích cấp Quốc gia đặc biệt.
    |
 |
| Toàn cảnh Khu di tích Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, xã Phú Đình, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên. |
Đến nay, Khu Di tích lịch sử ATK Định Hóa có hơn 130 điểm di tích, trong đó có hơn 20 di tích đã được xếp hạng cấp Quốc gia. Kể từ khi được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt, đã có hàng nghìn đoàn khách trong nước, quốc tế, với hàng triệu lượt người đến dâng hương tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh và tham quan tại các điểm di tích thuộc Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa. Nhiều nguyên thủ các quốc gia và du khách quốc tế cũng đến đây để tìm hiểu và thể hiện sự trân trọng với cách mạng Việt Nam. Đó là minh chứng sinh động cho sức hút từ du lịch lịch sử trên vùng đất quan trọng bậc nhất ghi dấu những thành công của cách mạng Việt Nam trong Kháng chiến chống Pháp đồng thời cũng ghi nhận những nỗ lực nhằm bảo tồn và phát huy những giá trị riêng có của mảnh đất cách mạng.
Không chỉ là thủ đô kháng chiến chống thực dân Pháp, trong công cuộc đổi mới đất nước, ATK Định Hoá còn được đánh giá là khu di tích đầy tiềm năng. Từ năm 1995, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt nhiều dự án, đề án với mục đích đưa ATK Định Hóa trở thành điểm đến hấp dẫn du khách, tham quan du lịch văn hóa, lịch sử và sinh thái, cụ thể: Phê duyệt dự án bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử cách mạng và phát triển kinh tế xã hội vùng ATK Định Hóa, tỉnh Bắc Thái (1995-2000); Năm 1999, phê duyệt đề án quy hoạch tổng thể đầu tư phục hồi, tôn tạo, bảo tồn phát huy di tích chiến khu Việt Bắc; Đề án phát triển kinh tế xã hội vùng trung tâm ATK Định Hoá tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2013-2020 được phê duyệt năm 2013; Năm 2016, phê duyệt Quy hoạch xây dựng liên vùng chiến khu cách mạng ATK Thái Nguyên - Tuyên Quang - Bắc Kạn đến năm 2030. Từ đây, các dự án được triển khai đầu tư để tu bổ, tôn tạo, phục hồi di tích ATK Định Hoá, hình thành cụm điểm tham quan giáo dục truyền thống cách mạng, uống nước nhớ nguồn, là nơi để mọi tầng lớp nhân dân tổ chức hoạt động hành hương về nguồn, tri ân, ủng hộ vào các dịp kỷ niệm ngày lễ, tết, ngày truyền thống hàng năm.
|
 |
| Bà Nguyễn Thị Mai - Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên. |
Năm 2020, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên đã quan tâm đầu tư và giao Ban Quản lý ATK đưa vào sử dụng, khai thác công trình cải tạo, sửa chữa, nâng cấp Nhà trưng bày ATK Định Hóa tại xã Phú Đình. Đây là nơi trưng bày gần 400 tài liệu, hiện vật về Hồ Chủ tịch, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong những năm kháng chiến chống Pháp tại ATK Định Hóa. Nhà Trưng bày cùng với các di tích ATK là kênh quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, giáo dục về chặng đường lịch sử vẻ vang cùng những đóng góp của nhân dân Định Hóa nói riêng, chiến khu Việt Bắc nói chung.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi, Di tích Quốc gia đặc biệt An Toàn Khu (ATK) Định Hóa gắn với phát triển du lịch tỉnh Thái Nguyên với tổng diện tích quy hoạch là 197 ha thuộc địa bàn các xã: Phú Đình, Điềm Mặc, Bảo Linh, Định Biên, thị trấn Chợ Chu, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên và các khu vực cảnh quan, di tích phụ cận có liên quan. Mục tiêu của Quy hoạch là nhằm bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa, góp phần hình thành điểm thăm quan về nguồn, giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ người Việt Nam, điểm du lịch văn hóa, lịch sử đặc sắc của tỉnh Thái Nguyên và vùng Việt Bắc.
Cùng với việc tôn tạo các di tích, phát huy giá trị lịch sử cách mạng của các di tích tại ATK Định Hóa, để phát triển du lịch và giới thiệu bản sắc văn hóa vùng tới du khách trong nước và quốc tế. Gần đây, tại ATK đã tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống mang nét đặc trưng của địa phương,… Đồng thời, phối hợp với các đơn vị tổ chức các cuộc trưng bày, triển lãm để phục vụ nhân dân và du khách về nguồn dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, tham quan các điểm di tích.
|
 |
| Nhà Trưng bày Bảo tàng ATK Định Hóa. |
Bên cạnh đó, Khu di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa tiếp tục triển khai hoạt động “Trải nghiệm về nguồn ATK Định Hóa, Thủ đô gió ngàn” giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng thông qua hình thức trải nghiệm thực tế. Ngoài những địa điểm trong khu di tích, du khách sẽ có những trải nghiệm trong hoạt động nhóm cộng đồng, vui chơi, giải trí, hòa mình không gian văn hóa địa phương. Qua đó góp phần đa dạng hóa dịch vụ du lịch tại khu di tích lịch sử ATK, xây dựng môi trường du lịch lành mạnh, nâng cao chất lượng dịch vụ, thu hút khách tham quan.
Có thể nói, ATK Định Hóa đã trở thành điểm tham quan, du lịch về nguồn mang ý nghĩa giáo dục lịch sử cách mạng sâu sắc không chỉ góp phần tích cực vào việc phát huy giá trị lịch sử cách mạng tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt này mà còn thiết thực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.