Noel là một dịp lễ đặc biệt của tháng cuối cùng trong năm. Ở Việt Nam, tuy Noel không phải ngày lễ chính thức nhưng cũng dần dần được chào đón như một dịp sinh hoạt văn hóa cộng đồng nhộn nhịp. Nhất là đối với trẻ em, thanh thiếu niên, Noel là cơ hội để vui chơi, giải trí bên gia đình và bạn bè. Trong dịp cuối năm này, phim hoạt hình Việt Nam có những hoạt động như thế nào để phục vụ khán giả Việt? Chúng tôi có cuộc trao đổi với ông Đặng Vũ Thảo, chủ tịch hãng phim hoạt hình Việt Nam (ĐVT) xung quanh vấn đề này.
 
Giám đốc phim hoạt hình Việt Nam Đặng Vũ Thảo
Giám đốc phim hoạt hình Việt Nam Đặng Vũ Thảo
 
PV: Thưa ông, gần đây công chúng cũng như giới trẻ rất quan tâm đến thể loại phim hoạt hình. Vậy với cương vị là giám đốc hãng phim hoạt hình Việt Nam, ông có đánh giá như thế nào về hoạt động của hãng trong năm 2013?
 
+ ĐVT: Năm 2013, là năm điện ảnh nói chung có nhiều hoạt động sôi nổi. Kết hợp với những đánh giá và bình chọn của hội điện ảnh có thể khẳng định chất lượng của phim hoạt hình Việt Nam. Điều này thể hiện bằng thành quả mà hãng đạt được trong những năm qua. Năm 2013 là năm ra đời của nhiều bộ phim hoạt hình hay, hãng phim đã phải rất khó khăn trong việc lựa chọn 16 trong 21 tác phẩm đều xuất sắc để tham dự liên hoan phim lần thứ 18 này. Vì khuôn khổ của giải thưởng trong liên hoan phim bị giới hạn nên có những phim của hãng không lọt được vào top giải thưởng nhưng đó không phải là những phim dở. Chúng tôi có quá nhiều phim tốt nên ban giám khảo cũng phải lúng túng trong việc lựa chọn phim để trao giải. Liên hoan phim lần này đã cho thấy bước tiến lớn của phim hoạt hình Việt Nam. Trong 16 phim dự thi, hãng có 5 phim đoạt giải, và như các bạn đã biết phim “ Bò Vàng” rất vinh dự nhận giải bông sen vàng đồng thời phim hoạt hình này cũng đem đến cho Trần Khánh Duyên giải thưởng đạo diễn xuất sắc.
 
PV: Tiêu chí của phim hoạt hình phải đạt được là tính dân tộc và tính hội nhập. Tính dân tộc thì phim hoạt hình Việt Nam đã đạt được rồi, theo ông còn tính hội nhập thì sao? Liệu phim hoạt hình Việt Nam có mở rộng ra thị trường nước ngoài hay không?
 
+ ĐVT: Tôi có một quan điểm có thể coi là khác rất nhiều người. Bằng sự hiểu biết và học hỏi của mình trong quá trình quản lý cũng như là công tác, tham quan, khảo sát ở nước ngoài thì theo tôi,  yếu tố hội nhập không phải là yếu tố hiện đại, học mót người khác. Yếu tố quyết định phim hoạt hình Việt Nam có hội nhập được hay không chính là ở bản sắc dân tộc. Vì vậy mà để hội nhập, hãng phim sẽ đào sâu, khai thác, nhấn mạnh bản sắc dân tộc trong các tác phẩm nghệ thuật, đồng thời cũng phải kết hợp củng cố, nâng cao chất lượng kỹ thuật. Điều quan trọng nhất là càng hiểu biết sâu sắc về văn hóa thì càng có lợi thế để hội nhập.
 
Hiện nay, phim hoạt hình Việt Nam không thua kém gì phim hoạt hình của các quốc gia khác trong khu vực Đông Nam Á, thậm chí có thể nói là thuộc top đầu khu vực. Nhưng mỗi một quốc gia, một dân tộc lại có thị hiếu khác nhau. Vì thế mà  quan trọng là phim hoạt hình Việt Nam sẽ mở rộng ở đâu, trong phạm vi nào, thị trường nào.
 
 
PV: Thưa ông, sắp tới là ngày Noel, ngày của thiếu nhi và giới trẻ, hãng phim có nhân dịp này thể hiện tinh thần hội nhập bằng việc cho ra mắt sản phẩm phim hoạt hình liên quan đến Noel hay không?
 
+ ĐVT: Thật ra, với ngân sách được đầu tư khoảng vài tỉ đồng một năm, hãng chỉ có thể cho ra mắt 10 - 15 phim trong vòng một năm. Số lượng phim thì giới hạn mà lại không thể hoàn toàn chủ động trong việc quyết định sản phẩm. Trước khi thực hiện còn phải qua khâu kiểm duyệt kịch bản nghiêm ngặt nên việc cho ra mắt sản phẩm theo dịp, theo chủ đề là rất khó thực hiện. Dù tôi cũng như toàn thể những người làm phim hoạt hình rất muốn có những sản phẩm mới nhân dịp này nhưng việc đó là không khả thi.
 
PV: Vậy giám đốc đã từng nghĩ tới việc sẽ tự đầu tư tạo sản phẩm riêng chưa? Một sản phẩm phim hoạt hình về ông già Noel chẳng hạn?
 
+ ĐVT: Các bạn không biết đấy thôi, việc tự đầu tư vào phim hoạt hình lúc này như ném vật và lửa. Bởi lẽ hơn 10 năm nay, phim hoạt hình vắng bóng trên truyền hình Việt Nam cũng không được công chiếu ngoài rạp, nên việc đến được với công chúng tương khó khăn. Đầu tư làm phim hoạt hình lúc này tốn thời gian, công sức mà biết chắc chắn không có hiệu quả kinh doanh, thậm chí là không thu hồi được vốn.
 
PV: Thưa ông, tại sao phim hoạt hình Việt Nam về chất lượng và kỹ thuật đều có những bước tiến lớn mà cả nhà đài lẫn rạp đều không  công chiếu?
 
+ ĐVT: Về trình độ làm phim, trình độ kinh doanh và cả trình độ sản xuất của hãng, tôi tự tin nói rằng đều đáp ứng đủ các tiêu chuẩn, không hề thua kém các sản phẩm của nước ngoài đang được trình chiếu trên truyền hình, các rạp chiếu phim của cả nước. Thế nhưng phim hoạt hình Việt Nam vẫn không thể kinh doanh được chủ yếu là do luật chưa chặt chẽ, không bảo vệ được bản quyền của phim. Việc không có luật bản quyền một cách rõ ràng để bảo vệ quyền lợi của tác giả tác phẩm gây rất nhiều khó khăn cho việc sản xuất phim hoạt hình mới. Hơn nữa, một phim hoạt hình đầu tư biết bao thời gian, công sức tiền bạc nhưng lại không được trả công xứng đáng, vừa ra mắt đã bị sao in ra thành hàng nghìn bản bán trôi nổi trên thị trường. Nhưng cũng không thể phủ nhận giới hạn về số lượng phim với việc sản xuất 10 phim/ năm không thể đáp ứng nhu cầu của người xem, đồng thời sản phẩm tạo ra cũng chưa thể bứt phá hoàn toàn để chiếm lĩn thị trường, thu hút đông đảo người xem để các rạp bỏ kinh phí đưa phim ra chiếu rạp. Còn lý do nhà đài không công chiếu phim hoạt hình của hãng thì bản thân tôi cũng rất muốn biết. Có thể có những nhóm lợi ích nhất định, nên khi họ chiếu phim hoạt hình nước ngoài họ kiếm được nhiều tiền hơn, còn phim hoạt hình của chúng tôi họ phải mua, hoạt động tài chính của chúng tôi nghiêm ngặt đúng luật, nên họ không kiếm được nhiều tiền khi hợp tác với hãng phim của chúng tôi. Theo tôi, đấy cũng là lý do quan trọng mà phim hoạt hình Việt Nam chưa được công chiếu rộng rãi trên màn ảnh của nhà đài và các rạp hát. 
 
PV: Với cương vị là chủ tịch hãng phim hoạt hình, ông có những giải pháp nào để hoạt hình Việt đến được với công chúng?
 
+ ĐVT: Trước tình hình hiện nay, chúng tôi cũng suy nghĩ và cố gắng mở con đường mới để phim hoạt hình đến với công chúng nhiều hơn. Ngoài việc vẫn tiến hành cải thiện chất lượng băng đĩa, video, mở thêm các đại lý như những năm trước, hãng phim hoạt hình Việt Nam đã ký hợp đồng liên kết hợp tác với ba nhà mạng di động là Viettel, mobifone và Vinaphone. Năm 2014 này, hãng sẽ liên tục trình chiếu phim ở rạp Thánh Gióng – số 7 Trần Phú, quận Ba Đình, Hà Nội  và cho ra mắt trang web riêng, chuyên trang về phim hoạt hình để với chi phí thấp nhất, tất cả khán giả có thể ngồi nhà thưởng thức hoạt hình Việt Nam qua mạng internet.
 
PV: Giám đốc có muốn gửi gắm ước nguyện gì đến “ông già Noel” nhân mùa giáng sinh năm nay?
 
+ ĐVT: Nhận dịp Giáng sinh này tôi cũng muốn gửi lời chúc đến tất cả mọi người và các em nhỏ, mong rằng giáng sinh năm nay sẽ thật vui vẻ, hạnh phúc và đầy ắp tiếng cười dù không có sự đóng góp của phim hoạt hình Việt Nam. Cùng một ước nguyện nho nhỏ gửi đến ông già Noel: Phim hoạt hình Việt Nam sẽ phát triển hơn nữa, thu hút được nhiều sự quan tâm hơn nữa của giới truyền thông và khán giả Việt trong thời gian tới để chúng tôi có thêm nhiều sự ủng hộ, động viên tạo động lực sáng tác ra các sản phẩm đặc sắc. Hy vọng trong tương lai hình ảnh ông già noel sẽ trở thành nhân vật hoạt hình yêu thích của khán giả trẻ.
 
Hương Ly (thực hiện)