Ai đi qua xã Kim Chung- huyện Đông Anh đều ấn tượng với những thay đổi đến chóng mặt bởi bộ mặt đô thị hóa nơi đây, những tòa nhà chung cư cao tầng san sát, khu công nghiệp rộng lớn với các nhà máy và công ty của Nhật Bản. Nhưng ấn tượng hơn cả là có một góc tâm linh tĩnh lặng vô cùng hài hòa đẹp đẽ- Nghĩa trang liệt sĩ xã Kim Chung. 
 
Bí thư xã Trần Đức Thái thường xuyên thăm viếng, thắp hương ch mộ liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ xã Kim Chung
Bí thư xã Trần Đức Thái thường xuyên thăm viếng, thắp hương ch mộ liệt sĩ tại nghĩa trang liệt sĩ xã Kim Chung
 
Nghĩa trang liệt sĩ trên bốt lính Pháp
 
Chúng tôi đến thăm nghĩa trang liệt sĩ Xã Kim Chung vào một ngày nắng nóng giữa mùa hè. Ven chân tường bao trong khuôn viên nghĩa trang hoa nở rực rỡ sắc đỏ, vàng, hòn non bộ trong ao nhỏ có những vòi nước phun trào, đàn cá cảnh tung tăng bơi lội bên dưới thật sống động. Đối diện sang phía bên kia là 3 tháp lục giác, chính giữa là tháp đặt bia tưởng niệm, 2 tháp kia là nơi đặt bia lưu danh các liệt sĩ. Trên mỗi ngôi mộ đá hoa cương xanh mát mắt mở ra một khoảng tròn để từ đó các nhánh cỏ mập mạp bò lan ra xung quanh khiến các ngôi mộ hiện diện sự sống mãnh liệt, cảm giác cõi âm dương hòa hợp. Nghĩa trang không có vẻ xa lạ, lãnh lẽo và tách bạch với cuộc sống như người ta vẫn thường nghĩ mà thay vào đó là sự thân thiện kết nối với cuộc sống ngay ở nơi an nghỉ của những liệt sĩ.
 
Bí thư xã Trần Đức Thái chia sẻ ý tưởng làm nghĩa trang liệt sĩ ngay sau trụ sở xã: Địa điểm này vốn là bốt làng Bầu (xưa gọi là bốt Đa Lộc) của Pháp từ năm 1949. Nơi đây có 8 chiến sĩ hy sinh để dẹp bốt vào năm 1953. Ông muốn xây nơi yên nghỉ đẹp đẽ ở chính nơi bại trận của lính Pháp như một cách để đền ơn đáp nghĩa các liệt sĩ. Trình kế hoạch dự án, trên cấp cho 800 triệu, trong khi đó hoàn thành nghĩa trang theo đúng ý tưởng của ông thì tốn đến …4,2 tỷ- tức là chỉ có chưa đến 1/5 chi phí cần thiết. Tuy nhiên ông vẫn bắt tay vào làm, vừa làm vừa vận động nhân dân cùng các doanh nghiệp đóng trên địa bàn xã chung tay đóng góp. Người Việt vốn có truyền thống uống nước nhớ nguồn nên ý nghĩa to lớn của việc xây nghĩa trang liệt sĩ cùng việc làm thực tế đầy tâm huyết của Bí thư nên ông nhận được sự ủng hộ lớn. Công việc đang tiến triển thuận lợi thì ông Thái gặp trở ngại từ chính bản thân- đó là vấn đề về sức khỏe.
 
Làm việc đền ơn đáp nghĩa thì có phúc
 
Ông Thái phát hiện mình bị bệnh gút năm 2010, khi đó ông mới nhận chức bí thư xã. Vì chủ quan nghĩ mình bị bệnh khớp nên ông không đi khám mà uống thuốc Tây chữa khớp. Chữa lâu lâu bệnh không thuyên giảm, ông đi làm xét nghiệm thì mới biết mình bị bệnh gút và dùng thuốc tân dược colchicin chữa gút theo phác đồ điều trị. Nhưng bệnh chỉ khỏi trong thời gian ngắn rồi lại tái phát. Ông chuyển sang thuốc tiêm ở bệnh viện nhưng cũng chỉ kìm bệnh được thêm 1 tuần. Sức khỏe suy giảm, công việc đình trệ bởi lực bất tòng tâm khiến nhiều lúc ông Thái bi quan buông xuôi, nghĩ mình không thể nào chống chọi được với bệnh tật. Việc xây nghĩa trang đã được phê duyệt nên không thể trì hoãn. 
 
Ông Trần Đức Thái cho cá ở ao nhỏ trong khuôn viên nghĩa trang liệt sĩ xã Kim Chung
Ông Trần Đức Thái cho cá ở ao nhỏ trong khuôn viên nghĩa trang liệt sĩ xã Kim Chung
 
Tháng 8/2011, khởi công xây dựng nghĩa trang liệt sĩ được 5 tháng thì đến giáp tết ông bị bệnh gút tái phát phải vào bệnh viện nằm điều trị mất nửa tháng bằng thuốc tiêm và thuốc uống rồi vẫn phải nghỉ ở nhà cho sức khỏe hồi phục. Công việc đình trệ khiến ở nhà mà lòng ông nóng như lửa đốt. Nhưng số ông như có trời giúp, dịp tết bỗng đâu một anh bạn nhà báo tặng ông 3 hộp Viên Gout Tâm Bình rồi bảo: Sản phẩm được làm từ thảo dược thiên nhiên của công ty Dược phẩm Tâm Bình, nhiều người bị gút dùng đều đỡ cả, có người đã khỏi bệnh. Sau 1 tháng sử dụng sản phẩm do anh bạn tặng, ông Thái thấy các khớp xương tay chân đỡ sưng và đỡ đau hơn, thế là ông lại tức tốc ra ngay công trường tiếp tục chỉ đạo công việc dang dở. Tuy nhiên ông cũng chú ý đến việc trị bệnh nên mua Viên Gout Tâm Bình về sử dụng tiếp. Sức khỏe ông tốt lên từng ngày, các cơn đau gút rút dần, các khớp chân tay hết sưng, đi xét nghiệm lại thì lượng acid uric giảm hẳn. Thật may mắn, có lẽ ông làm việc nghĩa nên các vong hồn liệt sĩ phù hộ cho ông tìm được sản phẩm tốt. 
 
Có sức khỏe trở lại, ông Thái nỗ lực làm dấn lên- Sau gần 8 tháng nghĩa trang liệt sĩ khang trang, đẹp đẽ như ý nguyện được khánh thành thỏa ước nguyện của ông và cũng thỏa lòng bao người dân trong xã. Bây giờ, nhắc đến nghĩa trang liệt sĩ là người ta nhắc đến bí thư xã Trần Đức Thái. Ông cười vui bảo: Giờ đã hoàn toàn hết bệnh, khỏe hẳn rồi, tôi lại muốn vận động làm thêm một văn bia nữa trong khuôn viên nghĩa trang là toại nguyện. Nhìn khuôn mặt phúc hậu và ánh mắt tràn đầy sinh lực của ông và những việc ông đã làm, tôi tin là ông đã tính gì là sẽ làm nên chuyện.                                                    
 
Xuân Anh