Hành trình của những người lính vùng biên “cắm bản”

Những người lính “cắm bản” mang theo cả trái tim và trách nhiệm của màu áo xanh. Họ cùng bà con dựng nhà, mở nương, trồng rừng; cùng trẻ em đến lớp, xóa mù. Họ kiên trì vận động từng hộ gia đình xóa bỏ hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa mới; đưa ánh sáng của tri thức, pháp luật, y tế… đến với những bản làng heo hút.

Tình cảm quân - dân là điểm tựa vững chắc cho mỗi bước chân người lính.

Bài 1: Hành trình nâng bước những mầm xanh nơi phên dậu

Song song với nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, bao năm qua những người lính mang màu áo xanh miền biên viễn xứ Thanh luôn lặng lẽ mang trong mình một sứ mệnh đặc biệt: “Nâng bước em tới trường.” Và, hơn 10 năm qua, những bước chân ấy đã không ngại dốc đèo vùng biên ải và kiên trì theo đuổi hành trình tuyệt vời ấy. Họ coi đó là một phần trong trách nhiệm với nhân dân, với tương lai của vùng biên giới, nơi đơn vị của họ đóng chân.

Cứ như thế, chương trình “Nâng bước em tới trường”, mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng” và Dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” do Bộ đội Biên phòng Thanh Hoá triển khai đã trở thành điểm tựa bền vững cho hàng trăm học sinh nghèo nơi phên dậu Tổ quốc. Từ những đồng tiền tiết kiệm của cán bộ, chiến sĩ, cùng sự chung tay của các tổ chức, cá nhân hảo tâm, từng suất hỗ trợ, từng phần quà, từng bữa ăn và cả những tháng ngày chăm sóc trực tiếp đã được gửi đến các em, giúp những ước mơ học tập không bị dang dở giữa núi rừng.

Nhà mới của em Giàng A Phành 

Chúng tôi tìm gặp em Giàng A Phành (sinh năm 2012), trú tại bản Suối Hộc, xã Trung Lý. Ấn tượng với tôi, Phành là một cậu bé gầy nhom nhưng ánh mắt lúc nào cũng ẩn chứa sự chịu đựng vượt quá tuổi mười ba. Phành mồ côi cha từ nhỏ, mẹ tái hôn rồi phải gồng gánh mưu sinh. Ba chị em Phành đành nương tựa họ hàng, lớn lên giữa thiếu thốn và tủi hờn. Đằng sau ánh mắt ấy là một tuổi thơ nhiều mất mát, nhưng cũng là hành trình được hồi sinh nhờ tình thương của những người lính Đồn Biên phòng Trung Lý.

Lễ khởi công ngôi nhà mới của em Giàng A Phành.

Người dân bản ở đây kể, ngày đôi chân Phành sưng tấy, đau buốt, nhiễm trùng lan rộng đã đe dọa cướp đi đôi chân nhỏ bé của em. May mắn cho đứa trẻ ấy, đúng thời điểm cần thiết nhất, những chiến sĩ Bộ đội Biên phòng đã có mặt và tức tốc đưa em đi bệnh viện chữa trị. Suốt hai tháng ròng rã, bàn tay chai sần của người lính thay bố mẹ chăm em từng bữa cháo, từng viên thuốc. Các anh lính kể cho chúng tôi nghe về những đêm trực biên giới, xen lẫn những đêm thức trắng ngồi bên giường bệnh của cậu bé người Mông xa lạ mà gần gũi như chính máu thịt mình.

Nhờ được chăm sóc tận tình, chu đáo, Phành dần hồi phục và đôi chân lại có thể bước đi. Để chia sẻ bớt khó khăn cho cả 3 chị em, năm 2023, Phành chính thức trở thành đứa con của Đồn Biên phòng Trung Lý khi đơn vị quyết định nhận em làm con nuôi. Ở đơn vị, em có những bữa cơm đầy, có quần áo lành lặn, có tiếng cười vang lên trong sân doanh trại. Các chú bộ đội thay nhau dạy em học, dạy em lễ nghĩa, hướng dẫn từng thói quen nhỏ như buộc dây giày hay gấp chăn màn… Phành giờ khoẻ mạnh, lễ phép và vui vẻ hơn rất nhiều. Em lớn lên trong vòng tay thương yêu của bộ đội, thầy cô và bà con trong bản.

Chia sẻ với phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, Thiếu tá Nguyễn Văn Thiện, Bí thư Đảng uỷ, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Lý cho biết: Em Giàng A Phành có điều kiện hoàn cảnh gia đình rất đặc biệt. Bố qua đời khi em còn nhỏ, mẹ lấy chồng khác. Từ đó, Phành và 2 anh, chị phải sống dựa vào người thân. Trong năm học 2024-2025, cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị và một số tổ chức, cá nhân có tấm lòng hảo tâm tự nguyện đóng góp trên 10 triệu đồng đồng để mua sắm quần áo, sách vở, đồ dùng học tập, sinh hoạt và tạo quỹ tiết kiệm cho em.

Đặc biệt, ngày 18/9 vừa qua đã trở thành dấu mốc khó quên đối với ba chị em Phành, Đồn Biên phòng Trung Lý đã kết nối với các mạnh thường quân, nhà hảo tâm tổ chức khởi công, xây nhà ở cho em với trị giá hơn 200 triệu đồng. 

Giàng A Phành xúc động nói: “Mấy chị em cháu từ nay sẽ không còn phải chui rúc trong mái lều xiêu vẹo nữa. Uớc mơ của cháu là được học chữ, học giỏi để có thể trở thành chú bộ đội. Khi đó, cháu vẫn trở về ngôi bản này, giúp đỡ những em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn như các chú vẫn làm như vậy,”

Từ một cậu bé đứng trước nguy cơ mất đi đôi chân và cả tương lai. Giờ đây, mỗi buổi sáng đến trường, Phành không còn mặc cảm hay sợ hãi. Và ở bản Suối Hộc hôm nay, người ta vẫn nhắc về câu chuyện ấy, không phải như nhắc về một kỳ tích, mà là sự khâm phục biết ơn trước tình người, sự kiên trì, tử tế của những người lính Biên phòng.

Đến từng trường, đi từng bản

Thiếu tá Nguyễn Văn Thiện – Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Lý cho biết: Tiếp tục thực hiện Chương trình “Nâng bước em tới trường” và mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng”, trong năm học 2024–2025, đơn vị tiếp tục đỡ đầu 5 học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, với mức hỗ trợ 500.000 đồng/em/tháng. Trong số này, có 1 em là học sinh nước bạn Lào và 1 em được đơn vị nhận nuôi dưỡng trực tiếp. Bên cạnh đó, đơn vị đã huy động nguồn lực để hỗ trợ thêm 3 học sinh 500.000 đồng/tháng và hỗ trợ 1 học sinh mắc bệnh hiểm nghèo 1.000.000 đồng/tháng. Ngoài ra còn có 18 em trong Dự án “Cán bộ, chiến sỹ Quân đội nâng bước em tới trường” của Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hoá.

Thiếu tá Nguyễn Văn Thiện – Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trung Lý (ở giữa) tới thăm các em nhỏ Trường tiểu học Trung lý 1.

Mỗi cán bộ, chiến sĩ của Đồn đều tự nguyện đóng góp một phần kinh phí nhằm duy trì việc đỡ đầu lâu dài và bền vững. Đơn vị đồng thời phát huy vai trò xung kích của đoàn viên, thanh niên trong việc tham gia các chương trình hỗ trợ, tạo động lực giúp các em học sinh vượt khó vươn lên trong học tập.

Năm học 2024-2025, trong tổng số 24 cháu học sinh trong “Chương trình Nâng bước em tới trường”, “Con nuôi Đồn Biên phòng” và Dự án “Cán bộ, chiến sĩ quân đội nâng bước em tới trường” của Đồn biên phòng Trung Lý có 1 cháu loại giỏi, 2 cháu khá, số còn lại đạt; kết quả rèn luyện 24/24 cháu đạt tốt.

Để triển khai hiệu quả chương trình, Đồn Biên phòng Trung Lý đã phân công cán bộ phụ trách trực tiếp xuống các thôn, bản và trường học để tuyên truyền, khảo sát, rà soát đúng đối tượng cần hỗ trợ. Nhờ những nỗ lực cụ thể và thiết thực đó, các chương trình “Nâng bước em tới trường”, “Con nuôi Đồn Biên phòng” và Dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” đã giúp nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tiếp tục theo đuổi ước mơ học tập. 

Ngoài nguồn lực nội bộ, Đồn còn kết nối với các mạnh thường quân để hỗ trợ quần áo, sách vở, đồ dùng sinh hoạt và xây dựng quỹ tiết kiệm cho các em. Không chỉ chăm lo trực tiếp cho học sinh, cán bộ, chiến sĩ Đồn Trung Lý còn tham gia sửa chữa điểm trường, lắp đặt quạt, kéo điện, lợp mái sân chơi, trao tặng đồ dùng học tập… nhằm cải thiện điều kiện học tập cho trẻ em trên địa bàn xã.

Gieo mầm xanh hữu nghị

Câu chuyện của các chiến sĩ Đồn Biên phòng Trung Lý với em nhỏ người Lào Thao Ô, chính là một minh chứng đẹp đẽ đóng góp cho cho tình hữu nghị Việt – Lào

Từ năm 2021, Đồn Biên phòng Trung Lý đã nhận đỡ đầu Thao Ô, học sinh tiểu học ở bản Na Hàm, cụm Nậm Ngà, huyện Viêng Xay, tỉnh Hủa Phăn (Lào). Gia đình Thao Ô thuộc diện đặc biệt khó khăn, cuộc sống thiếu thốn trăm bề. Thế nhưng, đằng sau dáng người nhỏ bé và nụ cười hiền lành ấy là một ý chí học tập đáng khâm phục. Em chăm, ngoan và luôn nỗ lực đến trường dù quãng đường rừng núi mỗi ngày không hề dễ dàng.

Đồn Biên phòng Trung Lý tổ chức trao quà cho các em học sinh nước bạn Lào.

Để kịp thời động viên, khích lệ tinh thần vượt khó của em, ngoài mức hỗ trợ 4,5 triệu đồng mỗi năm, các cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Trung Lý còn thường xuyên phối hợp với Ban Quản lý bản Na Hàm và Trung đội Biên phòng Khằm Nàng để nắm bắt hoàn cảnh và kịp thời có những hình thức hỗ trợ phù hợp. Không chỉ tiếp sức cho Thao Ô việc học, những người lính còn quan tâm đến đời sống gia đình em, xem đó như trách nhiệm và tình cảm dành cho người thân.

Hai tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn vốn có đường biên giới dài, với cộng đồng cư dân hai bên có quan hệ gắn bó từ lâu đời. Thế nhưng, ở nhiều bản làng vùng sâu của Lào, cuộc sống còn rất khó khăn, khiến không ít em nhỏ đứng trước nguy cơ phải nghỉ học. Hiểu được điều đó, ngay từ khi triển khai chương trình “Nâng bước em tới trường” và mô hình “Con nuôi đồn biên phòng”, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thanh Hóa đã chủ trương mở rộng đối tượng đỡ đầu sang cả con em các dân tộc Lào ở khu vực biên giới.

Từ chủ trương đúng đắn ấy, các Đồn Biên phòng đã tích cực phối hợp với chính quyền và lực lượng chức năng tỉnh Hủa Phăn để khảo sát, lựa chọn những em nhỏ có hoàn cảnh đặc biệt, cần sự hỗ trợ trước mắt cũng như lâu dài. Mỗi suất đỡ đầu không chỉ mang giá trị vật chất, mà hơn hết, là tình cảm sẻ chia, là nhịp cầu gắn kết hai bên biên giới bằng tình người.

Không chỉ là những suất học bổng, không đơn thuần là hỗ trợ tài chính. Đó là cả một hệ thống hoạt động dài hơi, bền bỉ. Hiện nay, toàn lực lượng Bộ đội Biên phòng Thanh Hóa đã nhận đỡ đầu hơn 100 học sinh với tổng kinh phí gần 3 tỷ đồng, tất cả đều gom góp từ sự sẻ chia của những người lính và cộng đồng.