Tham dự Hội thảo có đại diện: Ban Tuyên giáo Trung ương; Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Tài chính của Quốc hội; Bộ Tài chính, Bộ LĐ-TB&XH, Bộ Nội Vụ, Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, Bộ Thông tin và Truyền thông, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội Nhà báo, Tổ chức Lao động thế giới (ILO), Tổ chức Y tế thế giới (WHO); lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam các thời kỳ; đại diện BHXH 15 tỉnh, thành phố, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an Nhân dân cùng đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các Viện, Trường đại học, tổ chức trong và ngoài nước.
    |
 |
| Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh phát biểu tại Hội thảo |
Trụ cột của an sinh xã hội
Chia sẻ về quá trình hình thành và phát triển của BHXH Việt Nam 25 năm qua, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh nhấn mạnh, ngày 16/02/1995, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 19/CP thành lập ngành BHXH Việt Nam trên cơ sở thống nhất các tổ chức BHXH ở Trung ương và địa phương thuộc hệ thống LĐ-TB&XH và Liên đoàn Lao động. Tiếp đó, ngày 24/01/2002, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 20/2002/QĐ-TTg về việc chuyển chức năng tổ chức thực hiện chính sách BHYT từ Bộ Y tế sang BHXH Việt Nam. Đây là quyết định quan trọng trong việc thống nhất tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT ở nước ta.
Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao, từ khi thành lập đến nay, hệ thống BHXH Việt Nam đã không ngừng nỗ lực để tổ chức triển khai thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT và đã đạt được những thành tựu rất đáng khích lệ. Trong nhiều năm qua, BHXH Việt Nam không chỉ triển khai hiệu quả việc phát triển đối tượng tham gia, chăm lo tốt cho các đối tượng thụ hưởng chính sách, không ngừng cải tiến quy trình, nâng cao chất lượng hiệu quả phục vụ, mà còn đề xuất với Chính phủ và Quốc hội sửa đổi các nội dung để Luật BHXH, Luật BHYT đi vào cuộc sống, thực sự trở thành những chính sách trụ cột của hệ thống An sinh xã hội.
“Tuy nhiên, bên cạnh kết quả, thành tựu đạt được, việc thực hiện các chính sách BHXH, BHYT ở Việt Nam hiện cũng đang gặp nhiều khó khăn, thách thức. Vì vậy, BHXH Việt Nam tổ chức Hội thảo nhằm đánh giá, tổng kết những thành tựu đạt được, kinh nghiệm quản lý và tổ chức thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời đây cũng là dịp để chỉ ra cơ hội và thách thức làm cơ sở cho công tác xây dựng và phát triển BHXH Việt Nam trong thời gian tới, góp phần thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT, đảm bảo nền an sinh xã hội của đất nước”- Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh chia sẻ.
|
 |
| Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi tham luận tại Hội thảo |
Tham luận tại hội thảo, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi nhận định, ngay từ khi thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Đảng và Nhà nước đã đặt quyết tâm phát triển hệ thống an sinh xã hội bảo đảm thực hiện ngày càng tốt hơn các quyền cơ bản của người dân, phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và tiếp cận dần với chuẩn mực quốc tế. Từ nhiều năm qua, đặc biệt là từ khi thực hiện đường lối đổi mới (năm 1986) đến nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách an sinh xã hội, coi đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực để ổn định chính trị- xã hội, phát triển bền vững.
Cấu trúc hệ thống an sinh xã hội ngày càng được củng cố với 4 phần gồm: Chính sách phòng ngừa (đào tạo, dạy nghề, xóa đói, giảm nghèo…); chính sách giảm thiểu, bù đắp rủi ro (BHXH, BHYT); chính sách khắc phục rủi ro (trợ cấp đột xuất và trợ cấp thường xuyên) và cuối cùng là việc đảm bảo các dịch vụ xã hội cơ bản (y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, thông tin truyền thông…). Trong 4 phần đó thì chính sách BHXH, BHYT là trụ cột cơ bản, quyết định nhất của hệ thống an sinh xã hội.
“BHXH Việt Nam được Đảng và Nhà nước giao cho thực hiện cả 2 chính sách này, đây là một trọng trách rất lớn. Với chặng đường 25 năm, ngành BHXH đã nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, đạt được nhiều thành tựu lớn như: Số người tham gia, thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT ngày càng tăng lên; đẩy mạnh cải cách TTHC, dẫn dầu về ứng dụng CNTT… Qua các cuộc khảo sát, niềm tin, sự hài lòng của người từng bước được cải thiện, tăng cao”- TS.Bùi Sỹ Lợi đánh giá.
Nền tảng vững chắc cho sự phát triển mới
Tại Hội thảo, Viện trưởng Viện Khoa học BHXH Nguyễn Minh Tuấn trình bày tham luận “Một phần tư thế kỷ góp phần xây dựng sự nghiệp an sinh, thành tựu và thách thức”. Tham luận đánh giá, với 25 năm xây dựng, nỗ lực phấn đấu và liên tục trưởng thành, BHXH Việt Nam đã đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ. Điều này thể hiện qua diện bao phủ BHXH không ngừng mở rộng, nếu như năm 1995 chỉ có 2,2 triệu người tham gia thì đến tháng 8/2019 là 14,65 triệu người (tăng khoảng 5,7 lần). Năm 2008, năm đầu tiên triển khai BHXH tự nguyện, có 6,11 nghìn người tham gia thì đến tháng 8/2019 con số này 437 nghìn người (tăng 70 lần). Số người tham gia BH thất nghiệp cũng tăng nhanh với 5,9 triệu người khi bắt đầu triển khai năm 2009 lên 12,9 triệu người ở thời điểm tháng 8/2019. Đặc biê%3ḅt, đến tháng 9/2019, số người và tỷ lê%3ḅ tham gia BHYT trên tổng dân số tăng ấn tượng, vượt các chỉ tiêu được giao với trên 85,2 triê%3ḅu người tham gia, tương ứng với tỷ lệ bao phủ 89,8% dân số, tăng 68,8 triệu người so với năm 2003 (năm mà chức năng thực hiện chính sách BHYT chuyển sang cho BHXH Việt Nam). Cùng với sự gia tăng của đối tượng tham gia, số thu BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cũng liên tục tăng theo thời gian, năm 2018 tổng số thu toàn Ngành đạt 332.006 tỷ đồng, tăng 11,26 lần so với năm 2006 và tăng 425,7 lần so với năm 1995.
Qua 25 năm hoạt động, ngành BHXH đã giải quyết cho trên 112.5 triệu lượt người hưởng các chế đô%3ḅ BHXH. Qua gần 10 năm thực hiê%3ḅn chế đô%3ḅ BH thất nghiệp, đã có gần 5 triê%3ḅu lượt người lao đô%3ḅng được hưởng trợ cấp thất nghiệp, có trên 180.000 người thất nghiệp được hỗ trợ học nghề, hơn 1,39 triệu lượt người được tư vấn giới thiệu việc làm. Trong lĩnh vực BHYT, từ năm 2003 đến 2018, ngành BHXH, ngành Y tế đã phối hợp để đảm bảo quyền lợi cho trên 1.748,5 triệu lượt người khám, chữa bệnh BHYT, bình quân mỗi năm có trên 109 triê%3ḅu lượt người thanh toán chi phí KCB BHYT.
Trong khoảng 10 năm gần đây, ngành BHXH luôn tập trung quyết liệt trong cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm từ 263 thủ tục xuống còn 27 thủ tục; thời gian giao dịch thực hiện thủ tục hành chính về BHXH, BHYT của các doanh nghiệp giảm còn 51 giờ/năm… BHXH Việt Nam cũng đẩy mạnh giao dịch điện tử, cung cấp 19 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4. Theo đánh giá của Ngân hàng thế giới tại Báo cáo môi trường kinh doanh toàn cầu năm 2018, chỉ số nộp thuế, BHXH xếp thứ 86/190 (tăng 81 bậc so với Báo cáo 2017). Hệ thống thông tin giám định BHYT đã kết nối, liên thông giữa cơ quan BHXH và các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT trên phạm vi toàn quốc. Triển khai cấp số định danh quản lý người tham gia BHXH, BHYT trên cơ sở dữ liệu hộ gia đình. Khai trương Trung tâm Dịch vụ khách hàng phục vụ tư vấn, giải đáp cho người dân, người lao động các vấn đề liên quan đến BHXH, BHYT... Bộ Thông tin và Truyền thông đã đánh giá BHXH Việt Nam là cơ quan triển khai hiệu quả ứng dụng CNTT, dịch vụ công trực tuyến và được xếp hạng 2 trong Bảng xếp hạng chung khối các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ có dịch vụ công. Cũng trong bảng xếp hạng này năm 2018, BHXH Việt Nam đã vươn lên dẫn đầu, đánh dấu bước tiến đáng kể của ngành BHXH trong việc ứng dụng CNTT vào công tác quản lý…
Tại buổi hội thảo, các đại biểu, nhà khoa học đã tham luận, trao đổi về 25 năm hình thành và phát triển của BHXH Việt Nam. Các ý kiến đều ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực ngành BHXH đã đạt được và coi đây là nền tảng vững chắc để ngành BHXH tiếp tục phát triển, thực hiện tốt nhiệm vụ được giao; đồng thời cũng chỉ ra những tồn tại, thách thức trong thời gian tới.
Theo một số đại biểu, hiện chính sách BHXH vẫn chưa đồng bộ với các chính sách khác như bảo trợ xã hội, chính sách giảm nghèo, chính sách việc làm... Chính sách BHXH cho khu vực vực phi chính thức mới chỉ hạn chế ở hai chế độ hưu trí và tử tuất. Lĩnh vực BHYT chưa thực hiện được đa dạng dịch vụ đáp ứng nhu cầu của các tầng lớp trong xã hội; chưa điều chỉnh các mức đóng, mức hưởng phù hợp với phát triển các dịch vụ y tế chất lượng cao…
Ngoài ra, điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay cũng đặt ra không ít thách thức như: tác động của biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp; xu hướng rủi ro kinh tế, xã hội ngày càng ảnh hưởng rộng. Xu hướng già hóa dân số tăng nhanh. Phân hóa xã hội ngày càng tăng, xu hướng di cư tự do ngày càng lớn, đặt ra không ít thách thức cho hệ thống an sinh xã hội nói chung và chính sách BHXH, BHYT nói riêng. Giải quyết những thách thức này, các chuyên gia cho rằng, cần phải tư duy trên tầm chiến lược về chính sách an sinh xã hội của Việt Nam trong giai đoạn mới, trên cơ sở đó thúc đẩy quá trình thể chế hóa, hoàn thiện hệ thống pháp luật đáp ứng nhu cầu của thực tiễn trên lĩnh vực này.
Phát biểu kết luận buổi Hội thảo, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh thay mặt Ban Tổ chức, ghi nhận và tiếp thu ý kiến của các đại biểu và khẳng định, các ý kiến đóng góp của các đại biểu mang tính thực tiễn cao và đây sẽ là một trong những cơ sở để ngành BHXH bổ sung và cụ thể hóa trong hoạt động của Ngành trong thời gian tới.
Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh cũng nhận định, trong quá trình thực hiện chính sách BHXH, BHYT nhằm tiến tới thực hiện BHXH cho mọi người lao động, BHYT toàn dân, Ngành BHXH sẽ gặp không ít thách thức. Tuy nhiên, với truyền thống 25 năm xây dựng và trưởng thành của Ngành, BHXH Việt Nam sẽ tận dụng mọi cơ hội cũng như sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự đồng hành của các bộ, ban ngành; tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, năng động, sáng tạo, tận tụy với công việc của toàn thể đội ngũ cán bộ, CCVC, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn để tiếp tục đưa ngành BHXH Việt Nam phát triển theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, hướng tới sự hài lòng của tất cả người tham gia BHXH, BHYT./.