Không dựa vào kiểm tra chuyên ngành để gây chậm trễ trong lưu thông hàng hóa

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới về môi trường kinh doanh, thì năm 2017, thời gian thông quan trực tiếp tại cửa khẩu của Việt Nam đối với hàng xuất khẩu giảm 03 giờ (từ 58 xuống 55 giờ); đối với hàng nhập khẩu giảm 06 giờ (từ 62 xuống 56 giờ); chi phí thông quan trực tiếp tại cửa khẩu cho 01 lô hàng giảm 19 USD. Ước tính với trên 11 triệu tờ khai của năm 2017, doanh nghiệp tiết kiệm được trên 200 triệu USD cho thủ tục thông quan; tiết kiệm trên 16 triệu giờ lưu kho đối với hàng xuất khẩu (với 5,36 triệu tờ khai xuất khẩu) và trên 34 triệu giờ lưu kho bãi đối với hàng nhập khẩu (với 5,72 triệu tờ khai nhập khẩu).

Số tờ khai kiểm tra chuyên ngành đã giảm còn hơn 19%:

Ngoài ra, về cắt giảm số mặt hàng thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành, số liệu thống kê của cơ quan Hải quan cho thấy, đến quý 1/2018 còn 78.390 mặt hàng (giảm 4.403 mặt hàng so với quý 2/2015)...Số tờ khai (lô hàng hóa) nhập khẩu thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành làm thủ tục hải quan tại các cửa khẩu năm 2015 khoảng 30% đã giảm xuống còn 19,4% trong năm 2017.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: bên cạnh tạo thuận lợi thương mại, cần phải kiểm soát, chống gian lận thương mại, buôn lậu (ảnh: T.D)

Có thể nói, cơ chế một cửa quốc gia giúp các cơ quan nhà nước làm quen và dần chuyển đổi sang thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử phi giấy tờ. Hơn nữa, những tồn tại, chồng chéo và bất cập khi thực hiện thủ tục thủ công đã được bộc lộ rõ giúp các cơ quan nhà nước có nhiều kinh nghiệm hơn trong đơn giản hóa, cải cách, hiện đại hóa thủ tục hành chính.

Cũng theo báo cáo của Bộ Tài chính, trong thời gian vừa qua, một số Bộ, ngành đã có nhiều nỗ lực và quyết tâm triển khai Cơ chế một cửa quốc gia như: Sớm ban hành kế hoạch hành động, tích cực hoàn thiện cơ sở pháp lý, quy trình thủ tục, xây dựng hệ thống công nghệ thông tin...

Hiện còn Bộ Công an đến nay chưa kết nối với Cơ chế một cửa quốc gia. Theo kế hoạch, đến cuối năm 2018 thực hiện 2/2 thủ tục. Đến năm 2020 sẽ hoàn thành 3/3 thủ tục. Liên quan đến thủ tục tàu bay xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, Bộ Công an cho biết, do các yếu tố kỹ thuật cũng như phạm vi ảnh hưởng lớn nên đòi hỏi thời gian nghiên cứu, khảo sát và xây dựng phương án phù hợp. Mặc dù vậy, Bộ Công an cần sớm thúc đẩy việc kết nối hệ thống với Cơ chế một cửa quốc gia để đảm bảo triển khai đồng bộ với các cơ quan quản lý nhà nước liên quan...

Không ôm giữ những điều kiện không cần thiết:

Phát biểu tại Hội nghị “Thúc đẩy cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại” diễn ra sáng nay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tinh thần chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm; ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn đánh giá minh bạch và công khai; không ôm giữ những điều kiện không cần thiết, để giải phóng sức sản xuất.

Đây là lần đầu tiên Hội nghị về lĩnh vực này được tổ chức (ảnh: T.D)

Từ các ý kiến tại Hội nghị, Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, trình Nghị định và Kế hoạch hành động của Chính phủ thúc đẩy Cơ chế một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN, tạo thuận lợi thương mại để sớm ban hành… Thủ tướng cũng nhấn mạnh “vế thứ 2” của vấn đề là bên cạnh tạo thuận lợi thương mại, cần phải kiểm soát, chống gian lận thương mại, buôn lậu, bảo vệ sức khỏe người dân, kể cả hàng xuất và hàng nhập. Do đó, không thể thiếu chế tài xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm về an toàn thực phẩm, gian lận thương mại.

Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành tiếp tục quan tâm chỉ đạo các trụ cột trong cải cách, tập trung khắc phục các bất cập mà Hội nghị nêu ra. “Tôi yêu cầu các ngành, các cấp phải cộng tác chung tay cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tốt hơn nữa, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hỗ trợ thúc đẩy phát triển và tăng trưởng bền vững, đặc biệt thực hiện tốt Nghị quyết 01 và 19 của Chính phủ”.- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.

Đồng thời nhấn mạnh, không dựa vào kiểm tra chuyên ngành để gây chậm trễ trong lưu thông hàng hóa. Phấn đấu giảm tỉ lệ các lô hàng phải kiểm tra chuyên ngành xuống dưới 15%, nhưng vẫn phải bảo đảm các yêu cầu về quản lý của cơ quan nhà nước và chống buôn lậu, gian lận thương mại, bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Cùng với đó, rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Chấm dứt tình trạng có danh mục hàng hóa thuộc diện phải kiểm tra chuyên ngành nhưng không có quy định về quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc tiêu chí, phương pháp kiểm tra (trừ trường hợp hàng hóa đặc thù).

Huyền Trang